به گزارش ایرناپلاس، نوسان‌های مکرر بورس سهامداران خرد را کلافه کرده است. بیشتر کسانی که از تابستان گذشته وارد بازار سرمایه شده‌اند، همچنان در زیان هستند؛ این در حالی است که در این مدت، قیمت‌ها در برخی از بازارهای دیگر رشدهای قابل توجهی را تجربه کرده‌اند؛ ضمن اینکه تحمل ضررهای هنگفت برای سهامداران تازه‌وارد سخت‌تر است و بسیاری از این افراد با پول‌هایی اشتباه اعم از وام، قرض، فروش ملک، خودرو و... وارد بورس شده‌اند.
حال بورس چه زمانی بهتر و روند کلی بازار مثبت می‌شود؟ برای رسیدن به این نقطه چه پیش‌شرط‌هایی نیاز است؟
این پرسش‌هایی است که سعید ابراهیمی تحلیلگر بازار سرمایه در گفت‌وگو با ایرناپلاس به آن پاسخ داد.
ابراهیمی درباره ریسک‌های پیش روی بازار سرمایه اظهار کرد: در حال حاضر مهم‌ترین ریسکی که بازار سرمایه با آن درگیر بوده، فروش اوراق دولتی است. بحث افزایش نرخ بهره بین بانکی که مطرح است و جذاب کردن سپرده‌گذاری در بانک‌ها نیز جزو ریسک‌های مهمی است که پیش روی بازار سرمایه قرار دارد. همچنین نبودن وضعیت مشخص درباره برجام و توافق با غرب نیز می‌تواند ریزش در بازار را افزایش دهد.
نقطه تعادلی برای شاخص کل
وی ادامه داد: برای شاخص کل عدد یک میلیون و ۴۰۰ هزار تا یک میلیون و ۵۰۰ هزار واحد، نقطه تعادلی به شمار می‌رود. تصور نمی‌کنم شاخص کل بیش از این رشدی را در سال جاری تجربه کند. به‌طور کلی رشدی را در کوتاه‌مدت برای بازار سرمایه متصور نیستم. از سوی دیگر نوسان‌گیری‌هایی به‌صورت عمده و مبتنی بر عواملی که ذکر کردم در بازار انجام می‌شود، این نیز جزو مواردی است که تأثیر بسیار زیادی در وضعیت کنونی بازار و پرنوسان بودن آن دارد.
ابراهیمی به اعتماد مخدوش شده سهامداران اشاره کرد و گفت: از دیگر عوامل ریزش بورس، نبودن اعتماد به سیاست‌ها و تصمیم‌هایی است که درباره بازار گرفته می‌شود. این تصمیم‌ها متغیر است و هر روز تصمیم‌های جدیدی از سوی افراد سیاسی و غیرسیاسی مطرح می‌شود. این موضوع باعث عدم اعتماد در بازار و بین سهامداران شده و آن‌ها را بلاتکلیف کرده است. به همین علت، نگرش بلندمدت نیز در بازار وجود ندارد و سهامداران با نگرش کوتاه‌مدت و برای نوسان‌گیری در بازار حاضرند.
وی درباره اثر نرخ ارز بر بازار سرمایه اظهار کرد: نبودن ثبات در نرخ ارز نیز از جمله عوامل مؤثر بر وضعیت کنونی بازار سرمایه است. پیش‌بینی نرخ ارز در حال حاضر سخت است. اگر نرخ دلار به ۳۰ هزار تا ۳۵ هزار تومان برسد، متاثر از آن، بازار در سال ۱۴۰۱ تحت تاثیر قرار خواهد گرفت. البته نرخ ارز تنها یکی از عوامل مؤثر بر بازار است و عوامل مختلفی می‌تواند بر روند کوتاه‌مدت و بلندمدت بازار اثرگذار باشد.
به گفته این کارشناس بورس، هر چند بازار سرمایه ما عمق پیدا کرده اما نسبت به بسیاری از کشورها یک بازار سرمایه کم‌عمق به شمار می‌رود. تصمیم‌های عجولانه و غیرکارشناسی که از سوی مسئولان گرفته می‌شود، زیان‌های جبران‌پذیری به بازار سهام و سهامداران وارد کرده است. بر همین اساس اعتماد سهامداران از بین رفته و یکی دو روز پیش از هر جلسه مرتبط با بورس، شاهدیم که بورس منفی است زیرا مشخص نیست چه اتفاقی برای بازار رخ دهد.
الزامات بازگشت اعتماد به بازار سرمایه
وی گفت: باید برخی فعالیت‌های کلی انجام شود و تعادلی بین بازار پول و سرمایه به وجود آید. برخی فعالیت‌ها همچون افزایش فعالیت صندوق‌های تثبیت و توسعه بازار باید صورت پذیرد و ابزارهای مشتقه باید توسعه یابد. همچنین ابزارهای نوین مالی و ابزارهای پوشش ریسک باید وارد بازار سرمایه شود. کارآمدی و تسریع در صدور مجوزهای نهادهای مالی در بازار سرمایه، فعالیت بازارگردانی مؤثر در بازار سرمایه نیز باید بیشتر و به صورت شفاف انجام شود. افزایش شفافیت در معاملات باید ایجاد شود و قابل رؤیت باشد.
ابراهیمی اظهار کرد: اگر روند بازار بر اساس قوانین درست پیش برود، به‌تدریج می‌توان اعتماد از دست رفته را بازگرداند. اعتماد به سرعت از بین می‌رود، اما برگشت آن زمان‌بر است و نیاز به تصمیم‌های درست و کارشناسی دارد.
وی با تأکید بر ضرورت بازگشت اعتماد سهامداران، گفت: تغییر قوانین و مواردی که می‌تواند اعتماد را به بازار سرمایه برگرداند، امکان تغییر روند را نیز ایجاد می‌کند. نمی‌توان با دستور، روند بازار را تغییر داد. اگر هم چنین کاری ممکن شود، برای مدت زمانی بسیار کوتاه است؛ ضمن اینکه در سهم‌های کوچک تغییری رخ نمی‌دهد.
این تحلیلگر بازار سرمایه تأکید کرد: بازار دستوری هیچگاه پایدار نیست؛ این مساله برای همه به غیر از مسئولان، مشخص است. باید اعتماد و امنیت در سرمایه‌گذاری را به بازار برگردانیم. اکنون فضا به‌گونه‌ای شده که نمی‌توانیم سرمایه‌گذار را راضی کنیم در این بازار سرمایه‌گذاری کند. باید اجازه دهیم سازوکارهای بازار آزاد در بازار سرمایه جریان یابد و براساس آن اعتماد بازگردد و روند تغییر کند.
روند آتی بازار و گروه‌های مستعد رشد
ابراهیمی تحلیل خود از آینده بازار را این‌گونه بیان کرد: به بازار کوتاه‌مدت خوشبین نیستم. با اینکه معتقدم قیمت‌ها در کف خود هستند و بازار سرمایه جزو ارزان‌ترین بازارهاست و گزارش‌های مناسبی نیز از شرکت‌ها ارائه می‌شود. اما از آنجایی که اعتمادی به سیاست‌های حاکم بر بازار سرمایه وجود ندارد، در کوتاه‌مدت به این بازار خوشبین نیستم و معتقدم با جلسه‌هایی که نتایج آن برخی قوانین دستوری است، نمی‌شود روند بازار را تغییر داد.
وی ادامه داد: شاید بازار در سال ۱۴۰۱ بتواند روند جدیدی را برای خود ثبت کند؛ اگر ملاک ما از تغییر روند، تغییر شاخص کل است، می‌توانند به‌صورت دستوری چند سهم بزرگ را مثبت نگاه دارند و روند شاخص صعودی باشد. اما این رشد برای بازار نیست، بلکه یک شاخص دست‌کاری شده است که رو به بالا حرکت می‌کند.با این حال در میان‌مدت و بلندمدت به بازار امیدوارم. زیرا سهم‌ها به ارزش واقعی خود میل می‌کنند و در نهایت به سمت این ارزش حرکت می‌کنند و تعادل به بازار برمی‌گردد.
ابراهیمی درباره گروه‌های مستعد رشد نیز گفت: احساس می‌کنم گروه‌های همچون معدنی، پتروشیمی‌ها و دارویی‌ها در میان‌مدت می‌توانند رشد مناسبی را تجربه کنند. هنگامی که بازار بخواهد برگردد، لیدر ندارد و ارزش معاملات آن‌قدر افزایش می‌یابد که در سهم‌های کوچک نیز این موضوع رؤیت می‌شود و نوید بازگشت بازار را می‌دهد.
نظر شما