به گزارش ایرناپلاس، سی و ششمین دوره جشنواره موسیقی فجر در حالی کار خود را آغاز کرده که قرار است این رویداد در بخشهای رقابتی و غیررقابتی برگزار شود. در بخش غیر رقابتی اجرای گروهها انجام و در بخش رقابتی آلبومهای موسیقی ارزیابی میشود. هر چند که این اتفاق برای نخستینبار نیست که رخ میدهد و در برخی دیگر از دورهها شاهد آن بودهایم اما اضافه شدن بخشهای دیگر در کنار این بخش میتواند تنوع برنامههای جشنواره امسال را دوچندان کند.
محمد الهیاری مدیرکل دفتر موسیقی وزارت ارشاد در نشستی که چند روز پیش برگزار شد درباره بخشهای اضافه شده جشنواره امسال به ایرنا گفت: «در جشنواره موسیقی فجر به حوزههایی که با موسیقی در تعامل و ارتباط هستند، توجه میشود و با همین نگاه از سال گذشته دو بخش به جشنواره موسیقی فجر اضافه شد؛ جایزه «موسیقی و رسانه» و جایزه «ترانه». کیفیت ترانهها در افکار عمومی تنزل کرده و جایزه ترانه با هدف انجام کار کیفی در این زمینه و معرفی ترانههای با کیفیت برنامهریزی شد.»
وی یکی از حوزههای مهم ارتباط و تعامل جدی با موسیقی را رسانه دانست و درخصوص مواردی که در این دوره مورد توجه قرار میگیرد، افزود: «اینکه رسانهها در طول سال چقدر و چگونه به موسیقی میپردازند و اهمیت، کیفیت مطالب و تولیدات رسانهها، در زمینه موسیقی در جایزه موسیقی و رسانه مورد توجه قرار دارد.»
هر چند برخی از این اقدامات در سالهای گذشته نیز رخ داده است اما قرار گرفتن این برنامههای متنوع در کنار یگدیگر و اضافه شدن آنها به جشنواره موسیقی چه تاثیری میتواند برای جریان موسیقیایی کشور به همراه داشته باشد؟ این بخشها تا چه اندازه باعث بالا رفتن کیفیت موسیقی میشوند و اساسا برای بهتر برگزار شدن چنین بخشهایی چه اقداماتی باید انجام شود؟
این پرسشها را با شهرام صارمی آهنگساز و نوازنده کمانچه که سالها به عنوان مدیر اجرایی جشنواره موسیقی فجر فعالیت داشته است، در میان گذاشتیم.
اقدامی خوب و مثبت در مسیر جشنواره
صارمی درباره اضافه شدن بخش جایزه موسیقی و رسانه به سی و ششمین جشنواره موسیقی فجر به خبرنگار ایرناپلاس گفت: جایزه موسیقی و رسانه بخشی است که سال گذشته، اولین سالِ اضافه شدن آن به جشنواره بود و امسال نیز به این رویداد اضافه شده است. این بخش با هدف بررسی مقالهها، تحلیلها، گزارشها و نوشتارهایی که در رابطه با موسیقی در طول سال منتشر شده، طراحی شده است. البته حرکت و اقدام خوب و مثبتی است که میتواند اتفاقهای خوبی هم رقم بزند.
وی با تاکید بر اینکه باید در این مسیر به موضوع مهمتری توجه کنیم، افزود: به خبرنگاران موسیقی و روزنامهنگارانی که در رسانهها به صورت تخصصی روی موسیقی کار میکنند و با موسیقی آشنایی زیادی ندارند، توجه شود. معقتدم بهتر است در کنار رخدادی که اتفاق میافتد، کلاسهای آموزش عمومی برای کسانی برگزار شود که در حوزه رسانه و موسیقی کار میکنند.
البته باید این کلاسها و آموزشها پیوسته باشد تا بتواند سطح درک، فهم و شناخت از موسیقی را در خبرنگاران بالا ببرد و فقط به برگزاری یک بخش و رویداد جزئی از جشنواره و اهدای چند جایزه و ... ختم نشود.
تنزل ترانهها و تاثیر جایزه ترانه
به گفته مدیرکل دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، کیفیت ترانهها در افکار عمومی تنزل یافته و جایزه ترانه با هدف انجام کار کیفی در زمینه ترانه و معرفی نمونههای باکیفیت برنامهریزی شده است.
صارمی در این زمینه گفت: سطح سلیقه شنیداری جامعه با نوع موسیقی که در سالهای اخیر رایج شده، به شدت پایین آمده است. پایین آمدن سطح سلیقه بر اثر همان تولیداتی است که وجود داشته؛ یعنی اشعار و ترانههایی که در آثار به کار گرفته میشوند، به شدت سطح کیفیت محتوایی آنها پایین است. موضوع بعدی اینکه، در حالی وزارت ارشاد بخش ترانه را به صورت مسابقه برگزار میکند که مسابقه بین ترانههایی است که خود به آنها مجوز داده است.
به عبارت دیگر از میان ترانههایی که به آنها مجوز داده، مسابقه برگزار میکنند که این مساله تا حدودی غیرمنطقی است.
به گفته این نوازنده و آهنگساز، در شرایط عادی اگر مسابقهای است باید همه بتوانند در آن شرکت کنند. در واقع این بخش نمیتواند حالت یک مسابقه رسمی داشته باشد و هیچ پیامدی در ارتقاء کیفی ندارد؛ چون این آثار همان ترانههایی هستند که در حال پخش بوده و سطح کیفی بالایی ندارند و در نهایت در این قسمت به چند نفر جایزه میدهند و تمام میشود.
نقش تلویزیون در اشاعه موسیقی کم محتوا
اینکه جایزه ترانه بتواند سبب ترغیب فعالان حوزه موسیقی در به کارگیری اشعار باکیفیت و بهتر شود، مسالهای است قابل توجه و مهم. به همین دلیل این پرسش پیش میآید که آیا بخش ویژه ترانه میتواند به دقت نظر و توجه بیشتر فعالان این عرصه در انتخاب ترانهها منجر شود؟
صارمی در این زمینه، به نقش رسانهای چون تلویزیون اشاره و تصریح کرد: چنین اتفاقی نخواهد افتاد. اگر در جامعه، آثاری که از نظر محتوای ادبی و موسیقایی ارزشمند هستند، توسط رسانهها و بویژه تلویزیون و رادیو پخش و معرفی شوند، تاثیرگذار خواهد بود.
اگر در این رسانهها برنامههای مختلفی در زمینه موسیقی باشد و سطح سلیقه مردم بالا برود، اساسا این رشته پیشرفت و ارتقاء مییابد. به این دلیل که جامعه محتوای خوب میخواهد اما با این شرایط موجود هیچ اتفاق خاصی نخواهد افتاد.
وی افزود: متاسفانه رسانههای عمومی که ۸۰ میلیون نفر از آن استفاده میکنند، نه تنها همه مخاطبانش را در نظر نمیگیرد بلکه در اشاعه موسیقی سبک و کم محتوا بسیار کوشش میکند و چنین موسیقیهایی را به گوش همه مردم میرساند. وقتی تیتراژ سریالها و برنامههای تلویزیون را میشنوم، متوجه میشوم نزدیک به ۵ تا ۱۰ درصد آثار از نظر محتوایی خوبند و بقیه آنها کیفیت خوبی ندارند.
اضافه شدن بخش رقابتی
وی در خصوص اقدامات دیگر جشنواره سی و ششم موسیقی مبنی بر اضافه شدن بخش رقابتی در آن گفت: اصولا بخش رقابتی باید در شرایطی انجام شود که گروهها در موقعیتی تقریبا یکسان قرار گرفته باشند. این گروهها باید با ارائه محتوای یکسان در آن بخش شرکت کنند.
به عبارت دیگر باید شرایطش اعلام شود؛ مثلا بگویند آثار استادعلیاکبر شهنازی یا آثار استاد علینقی وزیری در یک بخش قرار دارند. به این معنی که مشخص باشد چه برنامه موسیقی با چه محتوایی، چه قطعاتی در چه زمانی و با چه تعداد اعضای گروه قرار است اجرا شود.
گروهها باید با آماده کردن یک کار مشخص در یک رقابت شرکت کنند و هیات داوران زبده و توانا در این بخش حاضر شوند که داوری کرده و نظر دهند که کدام اجراها بهتر بوده است.
از نظر این کارشناس موسیقی، اینکه گروههای مختلف با برنامههای متفاوت، با تعداد اعضای مختلف در یک رقابت شرکت کنند و در نهایت یک گروه برنده شود، رقابت درستی نیست. رقابت باید کاملا با برنامه، برابر و شرایط کاملا مشخص انجام شود.
نظر شما