به گزارش ایرناپلاس، دفتر مطالعات و برنامه‌ریزی‌های فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد در راستای دیپلماسی فرهنگی و تحقق برنامه‌های وزیر محترم، فعالیت‌های متعددی در معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای معرفی محصولات و خدمات فرهنگی فعالان فرهنگی ایران در سطح بین‌الملل انجام می‌دهد.
در روزهای گذشته، ابراهیم حیدری مدیرکل دفتر مطالعات و برنامه‌ریزی‌های فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از تدوین پرونده ۱۰ نویسنده، تصویرگر و مروج کتابخوانی حوزه کودک و نوجوان برای ارائه در رقابت‌ها و گردهم‌آیی‌های جهانی با حمایت معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی خبر داد.
از دیگر برنامه‌های این دفتر می‌توان به برنامه‌های حضور در نمایشگاه‌های بین‌المللی کتاب، تهیه و تدوین فیلم‌های مستند از برنامه‌های ترویج کتابخوانی در مناطق مختلف کشور با زیرنویس انگلیسی، تهیه کاتالوگ معرفی کتاب‌های کودک و نوجوان ایران به زبان‌های دیگر، کمک به تهیه و تدوین مقالات و گزارش‌هایی از فعالیت‌های داوطلبانه ترویج کتابخوانی به زبان انگلیسی برای ارایه به مجامع بین‌المللی مانند ایفلا و اعطای گرنت(تسهیلات بلاعوضِ مراکز علمی) به ترجمه و انتشار کتاب‌های ایرانی در کشورهای دیگر اشاره کرد.
ایفلا مخفف The International Federation of Library Associations and Institutions، به‌اختصار IFLA به معنی فدراسیون بین‌المللی انجمن‌های کتابداری و نهادهای مرتبط با آن است.
خبرنگار ایرناپلاس درباره این اقدامات، با حیدری گفت‌وگویی انجام داد.
هدف دفتر مطالعات و برنامه‌ریزی‌های فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از برنامه دیپلماسی فرهنگی چیست؟
_ یکی از برنامه‌های دفتر مطالعات و برنامه‌ریزی‌های فرهنگی، دیپلماسی فرهنگی است که از سیاست‌های کلان کشور است. در فضای کنونی، گاهی شاهد ارائه تصویر منفی از ایران در مجامع بین‌المللی هستیم. این فضای منفی، خلاف آن چیزی است که در حوزه فرهنگی ایران اتفاق می‌افتد.
ایران از قدیم مرجع تمدن و فرهنگ بود و امروز به عنوان تمدن شیعی شناخته می‌شود، به همین دلیل ایران و رویکردش در حوزه فرهنگی در مجامع بین‌المللی قابل پذیرش‌تر از حوزه اقتصاد، اجتماعی و ... است. هرکدام از حلقه‌ها و زنجیره‌های فرهنگی می‌تواند در این اتصال، ارتباط و کانال‌زنی برای معرفی مثبت ایران واقعی، موثر باشد. یک روش این است که بتوانیم نوشته‌ها و نویسندگان بزرگان خود را به مجامع بین‌المللی، سمینارها و جوایز بین‌الملی معرفی کنیم. این اقدامی است که کم و بیش در گذشته انجام شده‌است.
زنده کردن تصویر زیبایی که از ایرانیان وجود داشت
تا به حال همواره شاهد معرفی چند نویسنده برتر در مجامع بین‌المللی بودیم، چه شد که این کار را گسترش دادید؟
_ افرادی که پیش از این معرفی می‌شدند، عموما چهره‌های مطرحی بودند، زیرا این کار هزینه‌بر است. ترجمه، گردآوری و تهیه آن در شکل و شمایل مناسب، در حالی که حاوی اطلاعات مورد نیاز باشد، روندی تخصصی است. بسیاری از نویسندگان و هنرمندان ایرانی ویژگی‌های لازم را برای تشکیل پرونده دارند، اما نمی‌توانند اطلاعات خود را تدوین، دسته‌بندی و معرفی کنند. به این فکر افتادیم که این کار را انجام دهیم. دو سال پیش هم همین کار را انجام داده بودیم. اقدامات لازم برای ۱۰ پرونده را انجام داده، ترجمه و در سایت بارگذاری کردیم.
امسال خواستیم که غیر از نویسندگان مطرح، هنرمندان دیگری را معرفی کنیم؛ از چند انجمن مانند انجمن نویسندگان کودک، انجمن تصویرگران، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و ... مطالبه کردیم که هر کدام پنج نویسنده معرفی کنند و این اتفاق افتاد.
با توجه به اقداماتی که در باشگاه‌های کتابخوانی انجام شد، مروجان کتابخوانی در سطح کشور فعال هستند. در نظر داشتیم برای افرادی از بین آنها که مولفه‌های لازم برای معرفی بین‌المللی را دارند اما پرونده ندارند، پرونده تشکیل دهیم. همچنین در حوزه مروجان زن، افرادی فعال هستند که با کوله‌پشتی، ساعت‌ها کتاب‌ها را به مناطق محروم می‌رسانند. اقداماتی که یونسکو و یونیسف پیگیری می‌کند، در کشور ما به صورت داوطلبانه انجام می‌شود. برای مثال فردی در خاش کنار باغ انارش کتابخانه ساخته و اعلام کرده که هرکس اینجا کتاب بخواند، می‌تواند به صورت رایگان از انارها استفاده کند.
برای دو نفر از مروجان کتاب، دو نفر از تصویرگران کودک و نوجوان و ۶ نویسنده پرونده تشکیل دادیم. امید است کارهایشان را زودتر انجام دهیم تا بتوانیم این افراد را در راستای سیاست‌هایی که در مجامع بین‌المللی مطرح است، معرفی کنیم. اینگونه می‌توان تصویر زیبایی که از ایرانیان همیشه وجود داشت، دوباره زنده کنیم. این پیشینه و تاریخ ایرانیان است که همیشه با کتاب و کتابت آمیخته بوده و هنوز هم هست.
این پرونده‌ها چه مواردی را شامل می‌شود؟
_ همه آثار نویسندگان، نقدها و بررسی‌هایی که درباره آثار آنها انجام شده بود و در کل هر آنچه که درباره یک نویسنده می‌تواند بیان شود در پرونده‌ها به دو زبان فارسی و انگلیسی بیان کردیم. بخشی از اطلاعات به زبان فرانسوی در سایت بارگذاری شده است. اطلاعات درباره نویسنده‌ها را به صورت بروشور و کتاب هم چاپ کردیم تا در نمایشگاه‌های خارج از کشور، در غرفه وزارت فرهنگ و ارشاد ارائه دهیم. همچنین در داخل کشور در نمایشگاه‌های استانی، برنامه‌های خانه کتاب و جاهای دیگر مراسم‌هایی برای آنها برگزار کردیم.
سازمان‌ها و نهادها، منیت را کنار بگذارند
اقداماتی که دفتر مطالعات و برنامه‌ریزی‌های فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد برای دیپلماسی فرهنگی انجام داده را چگونه ارزیابی می‌کنید و به نظر شما چه اقدامات دیگری باید انجام شود؟
_ به نظرم اقدامات دفتر مطالعات، تاثیرگذار بود. امسال به هر کودکی که از اعضای باشگاه کتابخوانی باشد ۳۰ درصد تخفیف برای خرید کتاب تا سقف ۸۰ هزار تومان اعطا شد. متاسفانه چند سالی است که در سطح کشور، با مشکلات اقتصادی مواجه‌ایم. همیشه معتقدم در این فضا هم می‌توان از ظرفیت‌های مردمی به شیوه احسن استفاده کرد. اگر سازمان‌ها و نهادها هم‌افزایی کنند، «من» بودن‌ها را کنار بگذارند و بحث، اقدام باشد، می‌توان کارهای خوبی انجام داد.
در همین راستا، دو فیلم در دست ساخت داریم. این فیلم‌ها درباره ترویج کتابخوانی در روستاها و شهرهای ایران است. این کار توسط ۲۰ هزار تسهیل‌گر داوطلبی انجام می‌شود که به بیش از ۳۳۰ هزار کودک در سراسر کشور آموزش می‌دهند. این تصاویر را در مجامع بین‌المللی به نمایش گذاشتیم. همه گزارش‌ها به زبان انگلیسی است و همین باعث شده که خیلی از کشورها از عملکرد ما الگو بگیرند، زیرا همه کار، توسط مردم انجام می‌شود.
تا فرهنگ مردمی و این اقدامات توسط دولت پشتبانی نشود، نمی‌توان کار مهمی انجام داد. داوطلبانه بودن خاص و دولتی بودن خاص درست نیست. اینها کنارهم موفق‌اند و پیش می‌روند. یکی از دلایل که توانستیم اقدامات را با حداقل هزینه‌ها پیش ببریم همراهی مردم در همه حوزه‌ها بود. باید تا جایی که امکان دارد از ظرفیت‌ها و فعالیت‌ها حمایت شود زیرا توسعه فرهنگی زیرساخت همه توسعه‌هاست.
نظر شما