حجت‌الاسلام والمسلمین سید محمدمهدی میرباقری که این روزها سخنانش درباره سکولار و دروغین بودن کرونا جنجال‌برانگیز شده، استاد درس خارج فقه، عضو مجلس خبرگان رهبری و رئیس فرهنگستان علوم اسلامی قم است. با آنکه میرباقری وجهه علمی و حوزوی بالاتری از همفکرانش دارد، عملکرد هوادارانش وجهه سیاسی او را پررنگ کرده است. آنها سال‌هاست او را به‌عنوان یکی از تئوریسین‌های جریان موسوم به انقلابی، مطرح می‌کنند، به گونه‌ای که به نظر می‌رسد جریان‌هایی چون جبهه پایداری، پس از آیت‌الله مصباح یزدی، به این چهره حوزوی به عنوان رهبر معنوی و فکری ارادت دارند.
مواضع سیاسی میرباقری
میرباقری در سال ۸۸، جانب محمود احمدی‌نژاد را گرفت، سال ۹۲ از سعید جلیلی حمایت کرد، سال ۹۴ کاندیدای مجلس خبرگان از البرز شد و سال ۹۶ نیز در کنار ابراهیم رئیسی ایستاد. او حتی در سال ۹۶ در همایش جامعه مدرسین حوزه علمیه قم که در آن عضویت ندارد، حاضر شد و از رئیسی حمایت کرد. رئیس فرهنگستان علوم اسلامی قم، مادامی که احمدی‌نژاد ریاست جمهوری را بر عهده داشت، برخلاف بسیاری از اصولگرایان، از او حمایت کرد و تنها زمانی پشت او را خالی کرد که احمدی‌نژاد با رهبری زاویه پیدا کرد. آیت‌الله مصباح یزدی درباره او گفته است: آقای میرباقری که جایگاه خودشان را دارند و از جهاتی از نوادر و شخصیت‌های ممتاز زمان ما هستند.
میرباقری پیش از انتخاب به‌عنوان عضو مجلس خبرگان در جایی گفته است: «در دوره اصلاحات بعد از بازسازی، زمانی که فضای اقتصادی کشور به سمت اقتصاد لیبرالیستی برده شد، زیرساخت‌های اقتصادی به سمت زیرساخت‌های سرمایه‌داری تغییر یافت و فاصله‌ای که بین طبقات مرفه و ضعیف از ابتدای انقلاب تا آغاز دوره سازندگی پر شده بود، افزایش یافت. در این فاصله زیاد همچنین اقتصاد متمرکز سرمایه‌داری رشد داده شد.»
او همچنین سال ۹۴ درباره مجلس خبرگان رهبری گفته است: اگر بخواهیم ساختار مجلس خبرگان را فعال‌تر کنیم باید به‌جای کوبیدن بر طبل نظارت، به «حمایت» از رهبری بپردازیم. مجلس خبرگان باید حامی ولی‌فقیه در گفتمان‌سازی نسبت به مطالبات معظم‌له بوده و پیگیر تبدیل آنها به مطالبات عمومی از دستگاه‌ها و حاکمیت باشد و بر «تحقق مطالبات رهبری» نظارت کند.
این اظهارات میرباقری درحالی بود که نهم اسفندماه سال ۷۹، رهبر انقلاب در جمع دانشجویان دانشگاه صنعتی امیرکبیر گفته بودند: «هیچ‌کس فوق نظارت نیست. خودِ رهبری هم فوق نظارت نیست؛ چه برسد به دستگاه‌های مرتبط با رهبری. بنابراین همه باید نظارت شوند. نظارت بر کسانی که حکومت می‌کنند - چون حکومت به‌طور طبیعی به معنای تجمّع قدرت و ثروت است؛ یعنی اموال بیت‌المال و اقتدار اجتماعی و اقتدار سیاسی در دست بخشی از حکّام است.»
فرهنگستانی برای خلاصی نظام آموزشی از علوم غربی
فرهنگستان علوم اسلامی قم مؤسسه‌ای علمی، پژوهشی و دینی است که پس از انقلاب اسلامی توسط سیدمنیرالدین حسینی الهاشمی راه‌اندازی شد و نام پیشین آن هم دفتر مجامع مقدماتی آکادمی علوم اسلامی بود؛ مؤسسه‌ای که ضمن رد تمدن غرب، تمدن‌سازی بر مبنای اسلام را رسالت خود می‌دانست و بحث‌های مختلفی در این زمینه مطرح کرده است. پس از فوت الهاشمی، در سال ۷۹ ریاست این موسسه به میرباقری که وامدار او در اندیشه و نظریه است، رسید.
میرباقری همچون الهاشمی، به دنبال پایه‌ریزی نهادی برای شکل‌گیری علوم اسلامی و دور کردن نظام آموزشی ایران از علوم غربی است. اتفاقی که در سال‌های اخیر، به‌تدریج در کتاب‌ها و تغییر ماهیت رشته‌های تحصیلی دانشگاهی به چشم می‌خورد. در کتاب «اندیشه منیر» نوشته مهدی مظفری‌نیا که در سال ۱۳۹۰ منتشر شد، سید داوود ساجدی، شاگرد الهاشمی نوشته: «تصورمان این بود که فرهنگستانی باید باشد که بتواند تولید علوم اسلامی را در جامعه سازماندهی کند و جریان تولید نرم افزارها و سخت‌افزارهای مورد نیاز برای اداره حکومت اسلامی را اداره کند.»
رئیس فرهنگستان علوم اسلامی قم همچنین درباره اسلامی شدن علوم، گفته: «انقلاب اسلامی هنوز دانش خود را تولید نکرده، گرچه معتقدم که حتماً دانش خود را تولید خواهد کرد، اما باید آسیب‌شناسی کرد که چرا نظریه‌های کلان تولید نشده و چگونه باید تولید شوند؟»
فیزیک اسلامی به جای فیزیک مدرن
در دهه اخیر بحث علوم انسانی اسلامی و بومی زیاد در کشور مطرح شده است. یکی از محافل فعال در این زمینه، همین فرهنگستان قم است که از سال‌ها قبل درباره علم اسلامی بحث کرده و البته دایره این علوم را حتی به علوم طبیعی گسترده و معروف است که مدیرانش به فیزیک و شیمی اسلامی نیز معتقدند.
میرباقری در یک مناظره در دفتر تبلیغات قم در سال ۸۴ می‌گوید: «ریاضیات مدرن ابزار طراحی جامعه دینی نیست؛ فیزیکش هم همین طور است؛ زیست شناسی‌اش هم همین طور است. البته باید تفکراتی که در جبهه معتقد به تمدن اسلامی و حکومت دینی هستند، مورد ارزیابی و دقت قرار بگیرد و آن تفکرِ بهتر انتخاب بشود.
.. سعی می کنیم بنیان‌های فکری این رویکرد سوم را تبیین کنیم و نگاه نسبت به توحید، رسالت و خلافت الهی؛ نگاه نسبت به جریان حرکت تاریخ و نگاه نسبت به دولت سازی و جامعه سازی را توضیح دهیم. و البته باید اشاره کنیم که الزامات این رویکرد سوم چیست که تا بتوانیم یک تمدن دیگری در مقابل تمدن گسترده غرب ایجاد بکنیم که با استحاله تمدن غرب به سمت جامعه آرمانی حرکت کند.»
بروز رسانه‌ای یک چهره علمی
با همه نقدها به دیدگاه‌های میرباقری، او فردی اهل علم و تحقیق به شمار می‌رود که برخلاف برخی همفکرانش، سال‌هاست به کار علمی و تدریس منظم، از جمله درس خارج فقه و اصول اشتغال دارد. با این حال تلاش برای بروز رسانه‌ای او، گاه باعث اایجاد حواشی هم شده است. جریان موسوم به انقلابی در صداوسیما که مدیر شبکه سه یکی از اضلاع آن به شمار می‌رود، این روزها میرباقری را به کرات در مناسبت‌های گوناگون از نیمه شعبان تا تحویل سال در رسانه ملی پوشش می‌دهند.
این به غیر از دعوت این استاد حوزه به برنامه عصر نادر طالب‌زاده است. میرباقری یک بار هم سال ۹۴، میزبان آلکساندر دوگین فیلسوف ضدغرب روس در قم بود که با برچسب چپ‌گرایی به او همراه شد.
درباره کرونا دروغ می‌گویند، پشتش توطئه‌ای است
برخی اظهارات این تئوریسین علوم اسلامی، در سال‌های اخیر جنجال‌برانگیز شده و واکنش‌های زیادی در بر داشته است.
اخیرا کلیپی از سخنان میرباقری در شیکه قرآن سیما پخش شده که در حرم حضرت معصومه(س) که بابت کرونا بسته شده، سخنرانی می‌کند و می‌گوید: «واقعا این خبری که درباره کرونا می‌گویند دروغ است؛ این خبر اینقدر بزرگ نیست. خطر هست ولی اینجوری نیست که اینها می‌گویند؛ پشت این توطئه‌ای است... این سیاست تنظیم خبری، توطئه‌ای پشت‌اش است. دروغ می‌گویند به مردم؛ البته کرونا هست؛ ذروغشان این است که این خبر اینقدر بزرگ نیست. اینطور نباید خبر منتشر بشود. کاری دارند با مردم می‌کنند، به مردم راست نمی‌گویند؛ نمی‌گویند چه خیانتی داریم می‌کنیم. این می‌شود کذب خبر. خیانتی دارند می‌کنند که در تنظیم خبر می‌پوشانند. دروغ نیست که این قدر کشته تا به حال داشته، اما بزرگ کردن این و نگفتن کشته‌های دیگر و بگیر و ببند راه انداختن در خبر و فضای رعب و وحشت برای این است که کاری کنند. می‌خواهند مردم را تحت استعمار خود دربیاورند، خبر درست می‌کنند؛ خبر را کوچک و بزرگ می‌کنند.»
او به‌تازگی در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس هم بیان کرده است: «برخی گفته‌اند این ویروس، ویروسِ سکولار است و نهادهای مذهبی را هدف قرار می‌دهد و طبیعتاً اگر چنین چیزی باشد و کرونا ویروسی سکولار باشد و اینطور طراحی شده باشد، قاعدتاً بیش از نهادهای مذهبی، تمدن مذهبی را هدف قرار می‌دهد و اگر دست‌ساز باشد، برای جنگ با تمدن مذهبی ساخته شده نه صرفاً جنگ با نهادهای مذهبی، چون اینها یک بار نقش مذهب را در دوران مدرن به حوزه خصوصی انسان کاهش دادند، بعد آرام‌آرام او را از حوزه خصوصی انسان هم بیرون راندند و به خدای رخنه‌پوش رسیدند و به نظر خودشان مسئله دین را حل کردند.»
جالب آنکه میرباقری قبلا درباره حذف دو برنامه زنده جهان‌آرا و ثریا هم گفته بود: «در صداقت مدیران صداوسیما تردیدی ندارم، اما نسبت به نفوذ در مراکز تصمیم‌سازی نیز تردیدی ندارم. شک ندارم در لابی‌های تصمیم‌ساز نفوذهای جدی وجود دارد.»
نظر شما