رئیس شورای شهر تهران می‌گوید در پی سهمیه‌بندی بنزین، مسافران اتوبوس و مترو ۱۵ تا ۲۰ درصد رشد داشته‌اند. به گفته محسن هاشمی با وجود اینکه تمام ناوگان حمل‌ونقل عمومی برای سرویس‌دهی بهتر و سریع فعال شده، اما با توجه به سهمیه‌بندی بنزین، استقبال مردم از مترو و اتوبوس بیشتر است و این در حالی است که شهرداری تهران توان افزایش ناوگان را ندارد. رئیس شورای شهر گفته به دلیل فرسودگی و کمبود ناوگان از دولت خواستیم به شهرداری تهران نگاه ویژه‌ای داشته باشد و آنها نیز قول بررسی دادند، چراکه بر اساس قانون هدفمندی یارانه‌ها باید بخشی از درآمدهای بنزین صرف توسعه حمل‌ونقل عمومی شود. هاشمی هفته گذشته در نامه‌ای به جهانگیری یکی از پیامدهای گران شدن بنزین را افزایش تقاضای استفاده از حمل و نقل عمومی به‌ویژه مترو و اتوبوس در ساعت پیک اعلام کرده بود و از وی خواسته بود تا کارگروه ویژه‌ای برای ناوگان اتوبوس و مترو تشکیل شود. در این میان، پیمان سنندجی، مدیرعامل شرکت واحد اتوبوسرانی تهران هم یکی از پیامدهای تغییر قیمت سوخت را افزایش استفاده شهروندان از ناوگان حمل و نقل دانسته است. او با توجه به فرسودگی ناوگان اتوبوسرانی از پرداخت وام ۲۰۰ میلیون تومانی با سود پایین به رانندگان اتوبوس‌ها خبر داده است.
کارشناسان می‌گویند در چند سال اخیر بخش زیادی از ناوگان اتوبوس و مترو به علت فرسودگی از ناوگان خارج شده یا روزانه در حال تعمیر است و به رغم ورود برخی اتوبوس‌ها و واگن‌های تازه مترو، به دلیل این مشکلات در مجموع ظرفیت ناوگان حمل و نقل رشد نداشته است.
کاهش جابه‌جایی‌ها از طریق مترو و اتوبوس
محمد علیخانی، رئیس کمیسیون حمل و نقل شورای شهر تهران در گفت‌وگو با ایرناپلاس می‌گوید: در حال حاضر، مترو حدود ۱۳۰۰ واگن دارد که اکثرشان قدیمی هستند و همیشه ۲۰۰ واگن در حال تعمیر و اورهال شدن است. این در حالی است که در حال حاضر همین ۷ خط موجود نیز امکان افزایش ظرفیت تا ۲۰۰۰ واگن را نیز دارد. با ورود واگن‌های بیشتر سر فاصله حرکت قطارها کاهش پیدا می‌کنند و مسافرگیری افزایش پیدا می‌یابد.
به گفته علیخانی اگر این واگن‌ها و تجهیزات تکمیل شود، تعداد سفرها از طریق مترو به شش میلیون سفر افزایش خواهد یافت. این در حالی است که در حال حاضر تعداد جابه‌جایی‌ها توسط مترو به دلیل نبود تجهیزات ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار سفر است.
علیخانی ادامه می‌دهد: در حال حاضر عملاً ۱۰۰۰ واگن در مترو فعال هستند که مطمئناً جوابگوی تعداد مسافران نیستند. مثلاً خط فرودگاه که ادامه خط یک به سمت فرودگاه امام خمینی است، هر ۴۵ دقیقه یک قطار حرکت می‌کند. در واقع ۴۵ دقیقه برود و ۴۵ دقیقه برگردد که در مجموع ۹۰ دقیقه می‌شود و یک فرد برای استفاده از مترو در این منطقه باید ۹۰ دقیقه منتظر بماند و مطمئناً ترجیح می‌دهد با خودروی شخصی تردد کند. در حالی که در این محدوده باید هر سه دقیقه یک بار یک قطار حرکت کند.
رئیس کمیسیون حمل و نقل شورای شهر تهران درباره وضعیت ناوگان اتوبوسرانی پایتخت می‌افزاید: در حال حاضر تهران ۶۰۰۰ اتوبوس دارد. تعداد اتوبوس باید در سال‌های اخیر افزایش می‌یافت، اما برعکس کاهش پیدا کرد، دلیل آن هم فرسوده شدن و از رده خارج شدن آنها بود. عمر مفید اتوبوس‌ها هشت سال است که در حال حاضر عمر بسیاری از اتوبوس‌ها بیش از هشت سال است. این فرسودگی هم در کیفیت خدمات به مردم تأثیرگذار و هم باعث تشدید آلودگی هوا می‌شود. به گفته علیخانی هر روز شاید ده‌ها اتوبوس در پایتخت به‌دلیل نقص فنی در خیابان خاموش می‌شود و برای مسافران مشکل ایجاد می‌کند.
از رده خارج شدن بخشی از ناوگان اتوبوسرانی پایتخت به‌واسطه فرسودگی باعث شده است که تعداد سفرها از طریق اتوبوس به ۲ میلیون و ۳۰۰ هزار سفر کاهش پیدا کند. در حالی که قبلاً این رقم بیش از ۳ میلیون سفر در روز بود. بر این اساس، تعداد سفرهای روزانه در تهران توسط اتوبوس و مترو در مجموع ۴ میلیون ۸۰۰ هزار سفر است که کم بودن آن نسبت به جمعیت تهران و سفرهای روزانه شهروندان در آن کاملاً مشهود است. در حالی ظرفیت خدمات‌رسانی در مترو و اتوبوس در حال کاهش است که تقاضای استفاده از آنها به‌واسطه افزایش قیمت سوخت یا دور زدن ترافیک شهر روزبه‌روز رو به افزایش است.
علیخانی می‌گوید: حجم تقاضا در ایستگاه‌های مترو به حدی بالاست که برخی شهروندان نمی‌توانند سوار شوند و مجبور می‌شوند برگردند. به همین دلیل، وی معتقد است دولت از محل افزایش قیمت سوخت به توسعه حمل و نقل عمومی کشور کمک کند. دولت اعلام کرده که قرار است از محل این افزایش قیمت به مردم کمک شود، یکی از راه‌های کمک به مردم توسعه حمل و نقل است که البته بر اساس قوانین و مصوبات مختلف وظیفه دولت است. دولت در سال‌های گذشته به تعهدات خود در این حوزه عمل نکرده و حالا بهترین زمان ممکن است.
یک سال طول می‌کشد
البته به گفته وی ایده‌آل این است که ۳۰۰۰ واگن و ۳۰۰۰ اتوبوس به ناوگان حمل و نقل تهران اضافه شود، اما با اضافه شدن ۲۰۰۰ دستگاه از هر کدام هم بخش عمده‌ای از مشکلات فعلی حل می‌شود.
یک واگن قطار مترو در حال حاضر، چیزی حدود ۱۷ میلیارد تومان قیمت دارد که البته دو سال پیش ۵ میلیارد تومان بود. با یک حساب سرانگشتی اعتبار لازم برای خرید ۲۰۰۰ واگن قطار مترو ۳۴ هزار میلیارد تومان است. علیخانی در مورد قیمت اتوبوس هم می‌گوید: بنا به کیفیت اتوبوس قیمت آن از یک میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان تا ۵ میلیارد تومان متغیر است. این در حالی است که دو سال پیش قیمت آن ۵۰۰ میلیون تومان بود.
البته رئیس کمیسیون حمل‌ونقل شورای شهر تهران می‌افزاید اگر دولت همین امروز هم تصمیم بگیرد به توسعه حمل و نقل عمومی کمک کند، نزدیک به یک سال طول می‌کشد تا سفارشات آماده تحویل به ناوگان حمل و نقل شود و چنین موضوعی در یک روز و دو روز قابل انجام نیست.
گزارش از الهام کاظمی
نظر شما