تهران در حال حاضر هفتخط مترو دارد كه دو خط از آن یعنی خط 6 و7 در دست تكمیل است. البته نزدیك به یك هفته پیش، بخش جنوبی خط 6 كه شامل سه ایستگاه دولتآباد، بعثت و میدان شهدا كه به طول 9 كیلومتر بود، با حضور رئیسجمهوری به بهرهبرداری رسید. در این میان، مدیریت شهری اعلام كرده است كه بخش شمالی خط 6 مترو هم با 6 ایستگاه تا محدوده اشرفی اصفهانی قرار است تا پایان سال 98 مورد بهرهبرداری قرار گیرد.
خطوط مترو تهران تا به امروز با نزدیك به سه میلیون سفر در روز، 13 درصد از جابهجاییها توسط حملونقل عمومی را در پایتخت رقم زدهاند. با این حال، علی امام، مدیرعامل مترو تهران در گفتوگو با ایرناپلاس میگوید كه علاوه بر چهار خط، دو خط سریعالسیر یا اكسپرس نیز ساخته خواهد شد تا بر این اساس و با توجه به تكمیل خطوط 6 و 7 و ساخت 6 خط وعده داده شده كه پیشبینی میشود تا سال 1420 به پایان برسد، تعداد سفرهای مترو روزانه به 9 میلیون سفر برسد.
**منتظر شورای عالی ترافیك هستیم
امام درباره جزئیات این خطوط جدید میافزاید: در سال 1395 قراردادی با مشاور ایرانی شركت فرانسوی سیسرا بسته شد تا طرح جامع حملونقل ریلی شهر تهران كه قبل از انقلاب برای اولین بار تهیه شده بود، مورد بازنگری قرار دهند. این بازنگری با توجه به تغییراتی كه در وضعیت ترافیك و جمعیت شهر تهران اتفاق افتاده بود، ضروری به نظر میرسید. به گفته امام، این مطالعات چند ماه پیش به پایان رسید و در حال حاضر برای بررسی برای شورای عالی ترافیك كشور فرستاده شده است تا بعد از تأیید آنها در برنامه كار ما قرار گیرد.
وی ادامه میدهد: بر اساس طرح جدید به غیر از خط 6 و 7 كه در دست تكمیل است، باید چهار خط دیگر همانند خطوط معمولی مترو با عناوین خط 8، 9، 10 و 11 در آینده ساخته شود. البته علاوه بر این چهار خط، دو خط اكسپرس هم باید ساخته شود. خطهای اكسپرس خطوطی هستند كه زیر سایر خطوط مترو حركت میكنند و فواصل آنها برخلاف فواصل خطوط عادی مترو كه معمولاً یك كیلومتر است، بین سه تا چهار كیلومتر است و با همه خطوطی كه از آنها عبور میكنند ایستگاههای تبادلی خواهند داشت.
**مسیر قبلی خط هشت اشتباه بود
البته پیشتر و در دوره مدیریت اسبق شهرداری تهران، مسیر خط هشت مترو تهران مشخص شده بود كه از ایستگاه شاهد آغاز میشد و تا شهر پرند ادامه پیدا میكرد و آن را بهعنوان سومین خط سریعالسیر یا همان اكسپرس بهحساب میآمد. امام در این باره كه چرا بار دیگر این خط جزو خطوط مورد مطالعه قرار گرفته است، میگوید: در دوره مدیریت اسبق به اشتباه آمدند ادامه خط یك تا پرند را بهعنوان خط هشت معرفی كردند كه با هیچ طرح بالادستی منطبق نبود و نامگذاری آن مبنای قانونی نداشت.
**مترو تهران در 1420
مدیرعامل مترو تهران با اشاره به اینكه جمعاً باید 6 خط جدید دیگر در تهران ساخته شود، میافزاید: اگر این خطوط احداث شود، جمع طول خطوط مترو تهران به 500 كیلومتر خواهد رسید و افق تكمیل این طرح هم بر اساس مطالعات انجام شده توسط مشاوران تا سال 1420 اعلام شده است. بر اساس بازنگری طرح جامع حملونقل عمومی شهر تهران كه هنوز مراحل تكمیلی خودش را در وزارت كشور میگذراند، سهم كل حملونقل عمومی در شهر تهران تا سال 1420 باید به 30 میلیون سفر در روز برسد كه سهم مترو با تكمیل این خطوط به 9 میلیون سفر در روز و برابر با 30 درصد كل حملونقل عمومی خواهد بود. در حال حاضر تعداد سفرهای روزانهای كه توسط مترو انجام میشود بین 2.3 تا 2.5 میلیون سفر است و سهم آن 12 تا 13 درصد از كل حملونقل عمومی است.
**مسیرهای خطوط جدید
علی امام در پاسخ به این سؤال كه مسیرهای خطوط جدید از كدام مناطق تهران میگذرد، میگوید: همانطور كه گفتم مطالعات انجام شه برای تأیید به شورای عالی ترافیك فرستاده شده و ممكن است با بررسیهای آنها مسیر خطوط تغییر كند؛ برای همین هنوز هیچچیز قطعی نیست. مسیر خطوط 8 و 9 U شكل است كه خط هشت از شمال شرق یعنی رسالت به سمت غرب و آزادگان پایین میآید و به سمت میدان بسیج میرود و خط 9 هم باز به همین شكل، اما برعكس خواهد بود. خط 10، خط شمالی تهران است و از بزرگراه شهید بابایی شروع میشود و از بزرگراه صدر تا نمایشگاه بینالمللی تهران و بعد به سمت سعادتآباد و میدان كاج میرود و بعد به سمت دانشگاه علوم تحقیقات میرود و از مسیر بزرگراه شهید خرازی تا وردآورد امتداد دارد.
به گفته او، هزینه ساخت این خطوط برآورد شده و در گزارش وجود دارد، اما از آنجا كه برآورد بهصورت ارزی است، در سالهای آینده متغیر خواهد بود.
گفتوگو از الهام كاظمی
تهران- ایرناپلاس- افتتاح سه ایستگاه از خط هفت مترو تهران در هفته پایانی اسفند 97، حواشی بسیاری را درباره كامل نشدن فرآیند ایمنی آن در رسانهها ایجاد كرد. اما در حاشیه آن، خبرهای خوبی از شهرداری تهران رسید كه قرار است چهار خط دیگر به خطوط مترو تهران اضافه شود تا پوشش مترو در شهر كامل شود.