برخی خوانندگان موسیقی کیسه می‌آورند تا پر از پول کنند

علی‌اصغر شاه‌زیدی از آخرین بازماندگان مکتب آوازی اصفهان و یکی از شاگردان مرحوم استاد جلال‌الدین تاج اصفهانی است. قطعه «می و میخانه مست و می‌کشان مست» او را بارها شنیده‌ایم و زمزمه کرده‌ایم.

شاه‌زیدی درباره وضعیت کنونی خوانندگان موسیقی سنتی و رفتن برخی از آن‌ها به سمت موسیقی پاپ به خبرنگار ایرناپلاس گفت: خوانندگان موسیقی سنتی که به سمت موسیقی پاپ می‌روند، نباید اصلا وارد موسیقی ایرانی می‌شدند. این‌ها جایشان اینجا نبوده است. مثالی هست که می‌گوید مرغابی آخر می‌پرد در آب. مرغابی مال آب است، اگر آن را به خشکی بیاورند و تربیتش هم بکنند که به داخل آب نرود، سرانجام تا آب را ببیند در آن می‌پرد.

 وی در ادامه نقدهایش به برخی خوانندگان افزود: این افراد با خواسته‎های معقول یا نامعقول به این حوزه وارد می‌شوند و می‌خواهند خودشان را مطرح کنند و از این راه پول و شهرت کسب کنند. بعد از مدتی می‌بینند نمی‌شود و به همین دلیل سراغ موسیقی پاپ می‌روند. البته همین افراد در آنجا هم ناموفق هستند. برای اینکه کار موسیقی حرف دل و عشق است، حرف مسائل مادی نیست.

هر کسی در رادیو جایگاهی داشت

خواننده پیشکسوت مکتب اصفهان، درباره نگاه هنرمندان گذشته، به مسائل اقتصادی گفت: ما در زمان گذشته کسی را نداشتیم که برای پول کار کند. در دوران قبل از انقلاب کنسرت مطرح نبود و کسی کنسرت برگزار نمی‌کرد. هر کسی که توانمند بود در رادیو جایگاهی داشت و برنامه اجرا می‌کرد و همه مردم از طریق رادیو آثار را می‌شنیدند. تلویزیون هم که آمد، بالاخره آثاری از خوانندگان پخش می‌کرد و یک عده هم معروف شدند. ولی کسی کنسرت برگزار نمی‌کرد که پول دربیاورد.

با آثار حال حاضر انس و الفتی ندارم

این استاد آواز در پاسخ به این پرسش که آثار خوانندگان سنتی امروز را چگونه ارزیابی می‌کنید، بیان کرد: من خیلی گذری گوش می‌دهم. مثلا وقتی در جایی مثل فرودگاه، از سی‌دی فروشی‌ها و یا در ماشینی قطعه‌ای پخش شود، اتفاقی کاری را می‎شنوم. اصلا موسیقی گوش نمی‌دهم، نه اینکه نخواهم اما موسیقی که من دوست دارم در آثارشان کمتر دیده می‌شود. گوش ما به تار شهناز و نی کسایی و آواز تاج و دیگران عادت دارد. با آن صداها زندگی کرده‌ایم. درباره سبک آوازخوانی تاج باید بگویم که شوخی بردار نیست و خیلی زحمت دارد. و باید کسی قابلیت‌های صدایی و اخلاقی و روحی داشته باشد تا بتواند پایش را جای پای تاج بگذارد که آن هم امکان ندارد.

دنبال پول هستند

استاد شاه‌زیدی درباره سبک آوازخوانی جلال‌الدین تاج و دلایل کمتر شنیده شدن آثاری با آن سبک و سیاق از خوانندگان امروزی، بیان کرد: همه این خوانندگانی که می‌خوانند، دنبال یک کار راحت هستند. دنبال کاری که سخت باشد و نتوانند از عهده آن برآیند، نمی‌روند. بلکه دنبال کارهایی هستند که سهل‌الوصول باشد. بخوانند و پولی را از مستمع‌شان بگیرند و بروند. قصدشان این است که یک کنسرت برگزار کنند و چهل، پنجاه میلیون بگیرند و بروند. کسی با دلش نمی‌خواهد برای مردم بخواند. آن کسی هنرمند است که برای مردم بخواند و ساز بزند. نه اینکه یک کیسه آرد بردارد و بگوید این را پر از پول کنید تا من برایتان بخوانم یا ساز بزنم.

او با انتقاد از برخی خوانندگان موسیقی سنتی گفت: آقای تجویدی می‌گفتند برای آهنگی که می‎ساختند اوایل شش‌تا تک تومانی یعنی شصت ریال به او می‌دادند. و در سال‌های ۵۵ و یا ۵۶ بابت آهنگی که می‎ساختند ۵۰ تک تومانی یعنی  پانصد ریال دریافت می‌کرده است. این را شخصی مانند تجویدی با آن همه قدرت و توانایی و ذوق و استعداد می‌گفت. حال یک عده‌ای جمع شده‌اند به نام آهنگسازی، آهنگ‌های ترکی، عربی و کردی را تلفیق می‌کنند و می‌گویند آهنگ ساختیم و بابت هرکدام چندین میلیون می‌گیرند.

گفت‌وگو از هنگامه ملکی