در آخرین روزهایی که محمدعلی نجفی در سمت شهردار تهران فعالیت میکرد، یکی از مهمترین اقدامات این نهاد به ثمر رسید؛ پروژهای که در آن جریانهای مالی این نهاد عمومی عظیم در معرض دید همگان قرار گرفت. برای نیل به این هدف، وبسایتی با عنوان «سامانه شفافیت شهرداری تهران» راهاندازی شد که در آن بهتدریج اطلاعات مربوط به قراردادهای مهم شهرداری بارگذاری شد. این پروژه در ابتدای کار خود یعنی ۲۱ فروردین ۱۳۹۷ ، جزئیات قراردادهای بالای یک میلیارد تومان را منتشر کرد و پس از آن، جزئیات قراردادهای بالای ۲۵۰ میلیون تومان هم به آن اضافه شد. پس از این بهتدریج مشخصات همه ۶۵ هزار و ۹۳۰ نفر کارکنان شهرداری تهران، حقوق و مزایای مستمر مدیران شهرداری تهران بر اساس مبلغ درج شده در حکم مدیران و اطلاعات سفرهای خارجی کارکنان شهرداری روی سامانه شفاف به آدرس shafaf.tehran.ir در دسترس عموم قرار گرفت.
بارگذاری بیش از ۳۷۰۰ قرارداد
در همین باره، جدولی تحت عنوان وضعیت حقوق معاونان شهردار تهران در سامانه شفافیت منتشر شده است که نام هشت نفر از معاونان شهردار تهران به همراه حقوق دریافتی در این سامانه بارگذاری شده است. در این جدول، دریافتی حقوق معاونان شهردار از ۵ میلیون تا ۹ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان اعلام شده است.
همچنین سال گذشته تنها اطلاعات بیش از ۳۰۰ قرارداد در این سامانه بارگذاری شده بود اما در حال حاضر جزئیات اطلاعات ۳۷۷۱ قرارداد شامل موضوع قرارداد، ارزش آن و همچنین مشخصات پیمانکار مربوطه قابل رؤیت است.
هزینه برای اموات
یکی از بزرگترین قراردادهای هزینهای شهرداری مربوط به انتقال اموات است. عنوان دقیق این قرارداد ۱۵ میلیارد تومانی اینگونه ذکر شده است: «جابهجایی و انتقال اموات مسلمین شهر تهران بزرگ به کلیه شهرستانهای کشور توسط ناوگان آمبولانس نعشکش با تعداد ۱۱۰ دستگاه آمبولانس با مدل ۱۳۹۰ به بالا و حمل و تخلیه متوفی شهر تهران که توسط پزشکی قانونی تهران اعلام و پیمانکار نسبت به جابهجایی آن اقدام میکند.»
یکی دیگر از قراردادهای بزرگ هزینهای شهرداری تهران مربوط به انجام امور مداحی و تلقین میت و سیستم صوتی (اکو) سر مزار، چادر، صندلی و میز است که مبلغ آن ۱۰ میلیارد تومان است.
مدیرعامل سازمان بهشت زهرا(س) در این خصوص به ایرناپلاس گفت: سالانه حدود ۶۰ هزار متوفای شهر تهران وارد سایت بهشت زهرا میشوند که از آنها حدود ۲۰ هزار تن تطهیر و به شهرستانها حمل می شود. کل متوفیان کشور ۳۵۰ هزار نفر است. یعنی بیش از یک ششم آنها مربوط به تهران میشود.
سعید خال با بیان اینکه در سال ۱۳۹۷ ناوگان حمل ۹ میلیون کیلومتر مأموریت انجام داده است، افزود: طبق مصوبه شورای اسلامی شهر، تعرفه آمبولانس در هر کیلومتر ۱۵۰۰ تومان است که این رقم در پنج سال گذشته تغییری نکرده است. به گفته وی بهشت زهرا ریالی از خودش نمیدهد، بلکه از خانوادهها اخذ و سپس به حساب پیمانکاران واریز میکند.
وی با اشاره به اینکه این هزینه با حداقل تعرفه محاسبه شده، گفت: بهطور مثال برای حمل یک متوفی از بهشت زهرا تا مشهد یکونیم میلیون تومان میگیریم که کرایه رفت و برگشت آمبولانس محسوب میشود.
اطلاعات سامانه شفافیت گسترش مییابد
ایجاد سامانه شفافیت در شهرداریها امکان نظارت عمومی بر مناسبات مالی این نهاد عظیم را فراهم کرده است. با این حال، برخی از اینکه در این سامانه اطلاعات مربوط به نحوه واگذاری املاک، تهاتر و مناقصات درج نشده، انتقاد میکنند.
رئیس کمیته شفافیت و شهر هوشمند شورای شهر تهران در پاسخ به این انتقادات گفته است: از آنجا که قراردادهای مربوط به واگذاری املاک شهرداری از جنس خاص و حساس است، نحوه قیمتگذاری، فروش، ویژگیها و هویت خریدار اگر در یک مکانیسم و پروسه شفاف اتفاق نیفتد، میتواند زمینه بروز فساد را در پی داشته باشد.
بهاره آروین اخیرا گفته است: در مورد تهاترها، شهرداری موظف به ارائه گزارش شش ماهه به شورا و انتشار عمومی آنها شده است. البته برای این موارد هم سامانه اختصاصی خواهیم داشت.
وی البته درباره تکلیف مزایدهها در مدیریت شهری گفته است: این موضوع هنوز مشخص نیست. مزایدهها جزو قراردادهای درآمدی هستند. تلاش میکنیم در سامانه مناقصات و مزایدهها این نوع قراردادها منتشر شوند.