امارات متحده عربی نوزدهمین کشور صادرکننده جهان در سال ۲۰۱۸، به دنبال بهبود روابط تجاری خود با ایران است. فرشید فرزانگان، رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و امارات پیش از این به روزنامه ایران گفته بود: نسبت به ماه‌های بهمن و اسفند، رفتار امارات با تجار و بازرگانان ایرانی تغییر کرده و حرکت به سمت احیای روابط آغاز شده است. فارغ از مباحث امنیتی و معادلات منطقه‌ای، یکی از دلایلی که باعث شده امارات نسبت به ایران تغییر رفتار دهد، اهمیت ایران در اقتصاد این کشور است. ایرناپلاس در این گزارش، مناسبات تجاری و اقتصادی دو کشور را بررسی کرده و به دنبال شناخت جایگاه ایران در اقتصاد امارات است.
در سال ۲۰۱۸، ارزش صادرات امارات حدود ۳۱۷ میلیارد دلار و ارزش واردات آن بیش از ۲۶۱ میلیارد دلار بوده که در نهایت، تراز تجاری مثبت حدود ۵۶ میلیارد دلاری را برای این کشور رقم زده است. در این سال، تولید ناخالص داخلی امارات بیش از ۴۱۴ میلیارد دلار و تولید ناخالص داخلی سرانه بر حسب دلار برابری قدرت خرید، حدود ۷۵ هزار دلار بوده است.
ایران، پنجمین مقصد کالاهای امارات
پنج مقصد اصلی کالاهای صادراتی امارات در سال ۲۰۱۸، عربستان با بیش از ۲۱ میلیارد دلار، هند با بیش از ۱۲ میلیارد دلار، عراق با بیش از ۱۱ میلیارد دلار و عمان با بیش از ۱۰ میلیارد دلار هستند. ارزش صادرات کالا از این کشور به ایران در سال ۲۰۱۸، حدود ۱۰ میلیارد و ۲۳۴ میلیون دلار بوده که ایران را در رتبه پنجم مقصدهای صادراتی امارات، قرار داده است.
پنج کشوری که بیشترین صادرات را به امارات در سال ۲۰۱۸ داشتند، به ترتیب چین با بیش از ۳۸ میلیارد دلار، هند با بیش از ۲۳ میلیارد دلار، آمریکا با حدود ۲۱ میلیارد دلار، ژاپن با بیش از ۱۳ میلیارد دلار و آلمان با حدود ۱۱ میلیارد دلار هستند. میزان صادرات ایران به این کشور نیز بیش از ۵ میلیارد دلار بوده است.
منافع صادرات مجدد برای امارات
نفت خام و روغن سبک، دو محصول عمده صادراتی امارات هستند که در مجموع حدود ۳۶ درصد صادرات این کشور را تشکیل می‌دهند. تلفن همراه با ارزشی بیش از ۱۶ میلیارد دلار، زیورآلات با ارزشی بیش از ۱۵.۴ میلیارد دلار و طلا با ارزشی حدود ۱۵ میلیارد دلار، سایر کالاهای صادراتی مهم امارات هستند. پنج کالای عمده وارداتی امارات نیز طلا، تلفن همراه، زیورآلات و روغن‌های سبک و فرآورده‌های آن هستند که ارزش آن‌ها در مجموع بیش از ۷۳ میلیارد دلار است. پنجمین کالای عمده وارداتی امارات نیز الماس به ارزش بیش از ۱۰ میلیارد دلار بوده است. بخش عمده‌ای از واردات کالاهای امارات، صرف صادرات مجدد می‌شود و از این راه، درآمد قابل توجهی برای این کشور فراهم می‌شود؛ به‌طوری که امارات به‌عنوان هاب تجاری منطقه خاورمیانه شناخته شده است. از طرف دیگر، امارات نهمین اقتصاد آزاد دنیا را دارد و مناطق آزاد حمریه و جبل‌علی توانسته‌اند با جذب شرکت‌ها و سرمایه‌های خارجی، در بهبود شاخص‌ها اقتصادی امارات مؤثر باشند.
امارات به کشورمان خودرو، تلفن همراه و سیگار صادر می‌کند
بخش عمده صادرات امارات به ایران نیز مربوط به کالاهای وارداتی امارات است. در سال ۲۰۱۸ خودرو و وسایل نقلیه موتوری به ارزش بیش از ۱.۲ میلیارد دلار، گوشی تلفن همراه به ارزش بیش از یک میلیارد دلار، کولر گازی به ارزش ۳۶۵ میلیون دلار، سیگار به ارزش حدودی ۳۶۰ میلیون دلار و تبلت به ارزش بیش از ۳۱۳ میلیون دلار عمده کالاهایی بودند که از امارات وارد کرده‌ایم. در مقابل، صادرات ایران به امارات از دامنه کالاهای سنتی ایران یعنی نفت خام، فرآورده‌های نفتی، روغن سبک و فرآورده‌های آن، آهن و فولاد و در نهایت مس و آلیاژهای آن، فراتر نرفته و در مجموع، چهار میلیارد دلار بوده است.
شاید از سرگیری مذاکرات ایران و امارت و بهبود روابط تجاری و اقتصادی بین دو کشور، به تجار و تولیدکنندگان ایرانی کمک کند تا از ظرفیت‌های امارات برای تنوع‌بخشی به سبد صادراتی خود استفاده کنیم و با وجود تحریم‌ها و مسائل مربوط به نقل و انتقالات مالی، با بهره‌گیری از توان این کشور در صادرات مجدد، کالای ایرانی را به کشورهای بیشتری صادر کنیم.