ایرنابازار- در روزهایی که بازار در التهاب دلار ۹۰ هزار تومانی به سر می‌برد، قطع گاز جلوه دیگری از زمستان سخت فولادسازان است! قطعی‌های پی‌درپی گاز چالش‌های جدیدی را برای صنعت فولاد به همراه دارد که نتیجه آن چیزی نیست جز توقف تولید و درنهایت جهش قیمت‌ها! فولادسازان که برای فرآیندهای تولیدی خود به گاز وابسته‌اند، با کاهش یا قطع ناگهانی گاز، مجبور به کاهش ظرفیت تولید یا حتی تعطیلی موقت خطوط تولید می‌شوند. نتیجه این بحران چیست؟ کمبود عرضه، افزایش هزینه‌های تولید، و رشد سرسام‌آور قیمت آهن امروز در بازار!
اما این تنها یک روی سکه است. قطع گاز نه‌تنها مستقیماً هزینه‌های تولید را بالا می‌برد، بلکه زنجیره تأمین را نیز مختل کرده و موجب نوسانات شدید در بازارهای موازی می‌شود. آیا این افزایش قیمت موقتی است، یا باید منتظر موج جدیدی از گرانی در صنعت فولاد باشیم؟
پیامدهای قطع گاز؛ کدام صنایع بیشتر آسیب می‌بینند؟
افت فشار یا قطع کامل گاز، زنجیره‌ای از بحران‌ها را در صنایع مختلف به همراه دارد. بسیاری از کارخانه‌ها که به این منبع انرژی وابسته‌اند، با کاهش ظرفیت تولید یا تعطیلی خطوط مواجه می‌شوند و هزینه‌های عملیاتی آن‌ها به‌شدت افزایش می‌یابد. این بحران نه‌تنها باعث کمبود محصولات در بازار می‌شود، بلکه رشد قیمت‌ها و کاهش سودآوری را نیز به دنبال دارد. مهم‌ترین صنایع آسیب‌دیده از قطع گاز عبارت‌اند از:
- فولاد و آهن‌آلات: کاهش تولید و افزایش قیمت‌ها به دلیل نیاز شدید این صنعت به گاز.
- سیمان و مصالح ساختمانی: افت تولید و رشد هزینه‌های ساخت‌وساز.
- پتروشیمی و صنایع شیمیایی: اختلال در فرآیندهای تولیدی و کاهش صادرات.
- خودروسازی: افزایش هزینه‌های تأمین مواد اولیه و کند شدن روند تولید.
- نیروگاه‌ها و صنایع وابسته به انرژی: افزایش هزینه برق و فشار بیشتر بر شبکه توزیع.
ضرر و زیان فولادی‌ها از قطع گاز
در سال ۱۴۰۳، قطعی گاز تأثیرات منفی قابل‌توجهی بر صنعت فولاد ایران داشت. بر اساس گزارش‌ها، محدودیت گاز در برخی واحدها از ۲۰ درصد شروع شده و در برخی موارد به ۵۰ درصد رسید. این کاهش تولید منجر به کاهش ۵.۷ درصدی تولید فولاد کشور در نیمه اول سال ۱۴۰۳ نسبت به مدت مشابه سال گذشته شد.
همچنین، انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران اعلام کرد که ارزش تولید ازدست‌رفته در اثر قطعی گاز، حدود ۳۱۰ هزار میلیارد تومان برآورد می‌شود. این آمار نشان‌دهنده تأثیرات منفی جدی قطعی گاز بر صنعت فولاد ایران در سال ۱۴۰۳ است.
در همین راستا، بهرام سبحانی، رئیس انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران ضمن گلایه از وضع موجود عنوان کرد که صنعت فولاد تنها ۴ درصد از حجم گاز مصرفی کشور را به خود اختصاص می‌دهد اما وزارت نفت و انرژی در مواقع کمبود، به سراغ فولادی‌ها رفته و گاز آن‌ها را در ابتدا قطع می‌کند!
با توجه به وضع موجود و نبود زیرساخت‌های لازم، بعید به نظر می‌رسد که مشکل قطع گاز صنایع به این زودی‌ها رفع شود. بنابراین، باید شاهد انباشت ضرر و زیان فولادی‌ها در اثر تداوم قطع گاز باشیم!
افزایش هزینه‌های تولید فولادسازان
از اوایل آبان ماه ۱۴۰۳، محدودیت‌های گاز و برق در صنایع فولادی تشدید شد. این محدودیت‌ها، برخلاف انتظار، تنها به تابستان محدود نشد و در پاییز و زمستان نیز ادامه یافت. این وضعیت نه‌تنها باعث کاهش تولید شد، بلکه هزینه‌های عملیاتی شرکت‌ها را افزایش داد.
همچنین، در سال ۱۴۰۳، قیمت گاز مصرفی صنایع فولادی با افزایش قابل‌توجهی مواجه شد. بر اساس مصوبه هیئت‌وزیران در ۱۷ اردیبهشت ۱۴۰۳، نرخ گاز سوخت برای صنایع فلزی، ازجمله فولادسازان، از ۱۵۰۰ تومان در سال گذشته به ۳۰۰۰ تومان به ازای هر مترمکعب افزایش یافت. همچنین، نرخ گاز خوراک واحدهای احیا مستقیم (تولیدکنندگان آهن اسفنجی) از ۲۰۰۰ تومان در سال گذشته به ۴۰۰۰ تومان برای هر مترمکعب در سال جاری رسیده است. این افزایش قیمت در حالی رخ داد که کارخانه‌های فولادی با محدودیت‌ها و قطعی‌های مکرر گاز مواجه بودند، که این امر به افزایش هزینه‌های تولید و کاهش توان رقابتی این صنعت در بازارهای جهانی منجر شد.
در پی این قطعی‌ها و کمبودها، هزینه‌های تولید افزایش و نرخ تولید کاهش یافت. طبق آمار انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران، تولید فولاد کشور در ۸ ماهه اول سال ۱۴۰۳ با کاهش ۴.۳ درصدی مواجه شد. این کاهش تولید، ناشی از محدودیت‌های انرژی، به‌ویژه در تأمین برق و گاز بود که منجر به افزایش هزینه‌های عملیاتی و کاهش سودآوری شرکت‌های فولادی گردید.
کاهش عرضه و افزایش قیمت آهن آلات
قطعی‌های مکرر گاز در زمستان ۱۴۰۳، کاهش تولید فولاد و به دنبال آن کاهش عرضه آهن‌آلات را در بازار رقم زد. بسیاری از واحدهای تولیدی به دلیل کمبود انرژی، ظرفیت تولید خود را کاهش داده یا به‌طور موقت تعطیل شدند. این کاهش تولید، تعادل عرضه و تقاضا را برهم زد و منجر به افزایش قیمت محصولات فولادی ازجمله افزایش قیمت میلگرد و تیرآهن به‌عنوان پرمصرف‌ترین محصولات ساختمانی شد.
عوامل اصلی افزایش قیمت آهن‌آلات:
- کاهش تولید فولاد: کارخانه‌های بزرگ تولید فولاد به دلیل محدودیت‌های انرژی، میزان تولید خود را کاهش داده‌اند که عرضه آهن‌آلات را در بازار محدود کرده است.
- افزایش هزینه‌های تولید: رشد هزینه‌های گاز، برق، حمل‌ونقل و مواد اولیه، قیمت نهایی محصولات را افزایش داده است.
- رشد تقاضا در بازار داخلی: با کاهش تولید و محدودیت عرضه، تقاضای موجود به سمت خرید با قیمت‌های بالاتر سوق پیدا کرده است.
- افزایش نرخ ارز و هزینه‌های واردات: نوسانات نرخ ارز و هزینه‌های بالای واردات فولاد، قیمت آهن‌آلات داخلی را تحت تأثیر قرار داده است.
ادامه این روند می‌تواند موجب نوسانات شدید در بازار و کاهش توان خریداران شود، درحالی‌که برخی فعالان بازار معتقدند که با مدیریت صحیح منابع انرژی و برنامه‌ریزی تولید، می‌توان از این چالش عبور کرد.
قطع گاز فولاد مبارکه، مرگ تدریجی صنعت فولاد!
فولاد مبارکه، به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان فولاد کشور، نقش حیاتی در زنجیره تأمین آهن و محصولات فولادی دارد. اما قطعی‌های مکرر گاز، این غول صنعتی را به چالش جدی کشیده است. کاهش یا توقف تولید در فولاد مبارکه، نه‌تنها میزان عرضه را کاهش داده، بلکه کل صنعت فولاد ایران را دچار رکود کرده است.
غلامرضا سلیمی، معاون بهره‌برداری فولاد مبارکه، در اواخر پاییز امسال اعلام کرده بود که به دلیل قطع گاز، تولید آهن اسفنجی و عملیات حرارتی به‌طور کامل متوقف شده است. این مسئله بر تأمین نیاز خودروسازان به ورق‌های فولادی تأثیر مستقیم داشته است و باعث افزایش قیمت ورق گالوانیزه، ورق سرد و دیگر ورق‌های فولادی شد.
همچنین، کاهش فشار گاز منجر به توقف موقت بخش نورد گرم شده بود، به‌طوری‌که امکان استارت این بخش وجود نداشت و عرضه ورق گرم در بورس با مشکل مواجه شده بود. ضمن اینکه، در این شرایط، میزان گاز موجود تنها برای تأمین سیستم‌های گرمایشی و بویلرهای فولاد مبارکه کافی بود و سایر خطوط تولیدی باید متوقف می‌شدند.
با ادامه روند قطعی گاز و اخلال در زنجیره تولید مجموعه فولاد مبارکه، باید منتظر افزایش سرسام‌آور قیمت‌ها باشیم. موضوعی که هم به بخش‌های صنعتی دیگر و هم به بخش‌های ساخت‌وساز و عمرانی آسیب‌های جدی وارد می‌کند و به‌نوعی، مرگ تدریجی صنعت فولاد کشور را به همراه خواهد داشت.
*** این مطلب تبلیغاتی و از سوی سفارش دهنده تهیه شده است و ایرنا مسئولیتی درباره چارچوب و محتوای آن ندارد.
نظر شما