اولویت برجام و رفع تحریم‌ها؛ از انتظار مردم تا تائید رئیس‌جمهوری منتخب

به گزارش ایرناپلاس، نگاهی کوتاه به سابقه این مذاکرات از سال ۹۲ که دولت تدبیر و امید بر سر کار آمد تا کنون، زوایای مهمی از این رویداد را آشکار می‌کند و چراغی روشن پیش روی دولت سیزدهم خواهد بود؛ دولتی که فعالیت آن حدودا یک ماه دیگر آغاز خواهد شد و چشم امید مردم به «عمل و اقدام» آن است؛  

تجربه مذاکراتی دولت تدبیر و امید

تلاش‌های ضدتحریمی ایران از نخستین روزهای ریاست جمهوری حسن روحانی در سال ۹۲ آغاز شد؛ با گذشت چندین دور گفت‌وگوهای دشوار و طاقت‌فرسا با قدرتمندترین کشورهای جهان، در نهایت یکی از مهمترین توافق‌های بین‌المللی کشور حاصل شد.

اکنون حدود ۶ سال از توافق هسته‌ای ایران و ۶ قدرت بزرگ دنیا که برجام نام گرفته می‌گذرد؛ به تصدیق بیشتر کارشناسان و صاحبنظران، آن توافق که محصول ماه‌ها تلاش دیپلملتیک فشرده دولت یازدهم و مجموعه حمایت‌های عالی نظام بود، در سه سال نخست توانست بسیاری از مشکلات تحریمی و اقتصادی مرتبط با آن را رفع کند و امیدهای زیادی در میان آحاد جامعه آفرید که نگاه مثبت و امیدوارانه به آینده معیشت و اقتصاد کشور یکی از آنها بود.

به فاصله چند ماه از اجرای برجام در نیمه دوم سال ۱۳۹۴، موجی از سرمایه مالی و دلگرمی اجتماعی در کشور پدید آمد که حاصل آن در همان مدت کوتاه، کنترل تورم افسار گسیخته، کاهش گرانی، آغاز دوباره رونق اقتصادی و رشد معنادار تولید بود.
اگرچه همان روزها نیز برخی جریان‌های تندوری داخلی تا توانستند از برجام و برجامیان انتقاد کردند اما به‌گونه‌ای مدبرانه، سیاست کلان نظام جمهوری اسلامی و اجزای فرادستی حاکمیتی، مبتنی بر تائید برجام و بهره‌مندی کشور از منافع آن قرار گرفته بود.

با خروج غیرقانونی دولت دونالد ترامپ از برجام، موج جدیدی از فشارهای سنگین و بی‌سابقه بر کشور آغاز شد که روحانی به حق از آن به عنوان «جنگ و تروریسم اقتصادی» یاد کرد.  

چرخ روزگار به‌گونه‌ای چرخید که آن دولت نامتعادل در آمریکا، ناکام ماند و سه سال مقاومت ملی ایرانیان به بار نشست و نوبت به مذاکرات جدید با دولت جدید آمریکا و دیگر طرف‌های توافق هسته‌ای شد و عنوان مذاکرات «احیای برجام» وارد ادبیات سیاسی ما شد.

مواضع برجامی آقای رئیسی و تائید رهبری

در طول ۶ دور مذاکرات فشرده، همه نهادهای رسمی کشور و رهبری، حمایت خود را از تیم مذاکره‌کننده ایرانی اعلام کردند و در بیان‌های مختلف به طرف‌های مذاکره اعلام شد که با تغییر دولت کنونی در ایران قرار نیست خللی در اراده جمهوری اسلامی برای احیای برجام ایجاد شود و مذاکرات در دولت بعدی نیز ادامه خواهد داشت.

خوشبختانه حجت‌الاسلام و المسلمین ابراهیم رئیسی در دو نوبت، به‌گونه‌ای صریح حمایت خود را از برجام اعلام و پایبندی دولت خود را به آن تائید کرد. یکبار در جریان مناظره‌های  تلویزیونی نامزدهای انتخابات و دیگری در نخستین نشست خبری خود با رسانه‌ها.

تجربه دولت اصلاحات و بعد از آن، برآمدن دولت‌های نهم و دهم نشان می‌دهد بخش زیادی از فشارها و کارشکنی‌های داخلی به سرعت در دولت اصولگرای بعدی لغو یا کاسته می‌شود؛ به همین سیاق، پیش‌بینی می‌شود برخی کاسبان تحریم و افراطی‌هایی که به روش‌های مختلف سعی در مختل کردن دولت تدبیر و امید داشتند، در زمان دولت آقای رئیسی کنترل و مهار شوند؛ به این ترتیب مهمترین موانع داخلی مذاکرات و توافق احتمالی احیای برجام از میان خواهد رفت و دولت جدید می‌تواند همه تمرکز خود را بر دیپلماسی گذاشته و از این طریق بخش مهمی از تحریم‌ها را بردارد.

تلاش همزمان برای لغو و خنثی‌سازی تحریم 

آنچنان که رهبر معظم انقلاب نیز تاکید کرده‌اند برداشتن یا لغو تحریم‌ها در کنار خنثی‌سازی آن، وظیفه هر دولتی است؛ بنابراین انتظار می‌رود مانع بزرگ تحریم‌های اقتصادی لااقل در بخش‌های نفتی و بانکی برداشته شود و اقتصاد مضیق کشور نفسی تازه کند.

روحانی و وزیر خارجه دولتش بارها اعلام کرده‌اند که مزایای احیای برجام به نام هر دولتی که نوشته شود برای کشور و مردم مبارک است و این موضوع هیچ نگاه جناحی و سیاسی را برنمی‌تابد.

دیدار ظریف با رئیس‌جمهوری منتخب که ظاهرا منجر به تعیین باقری‌کنی به عنوان مسئول پیگیری دولت جدید از روند مذاکرات شده است، عزم همه ارکان نظام را برای شکستن هرچه سربعتر سد تحریم‌ها نشان می‌دهد.

با توجه به اینکه همه کارشناسان سیاسی و اقتصادی کشور تاکید دارند موضوع معیشت و کسب‌وکار مردم مهمترین اولویت دولت آینده است. از رئیس‌جمهوری منتخب انتظار می‌رود به‌گونه‌ای ویژه مذاکرات وین را دنبال و عمده مشاوران دیپلماسی خود را متمرکز بر آن کند. این موضوع هیچ تناقضی با نگاه به داخل و فعال کردن ظرفیت‌های کشور برای رونق تولید و کسب وکارهای مردم ندارد.

چشم امید مردم به گشایش اقتصادی
آرای میلیونی شرکت‌کننده در انتخابات و بخش اعظم ایرانیان همچنان چشم انتظار ایجاد تحول در حوزه‌های اقتصادی کشور هستند و برآمدن شرایطی مناسب برای رفاه معیشتی و آرامش روانی را خواستارند.  

اکنون دیگر نوبت کنش هوشمندانه دولت منتخب است که هیچ مانع یاسی و جناحی داخلی سد راه آن نیست و همه قوای کشور با کابینه سیزدهم همسو شده‌اند.

تجربه قبلی گشایش‌های حاصل از برجام، نشان می‌دهد اکنون نیز بار دیگر نوبت تحقق انتظارها و وعده‌هایی است که از سوی آقای رئیسی اعلام شده بود و رهبری نیز برآن صحه گذاشتند.
با بهره‌گیری از همه ابزارها و توانمندی‌های داخلی و تخصصی افراد می‌توان بار دیگر افق‌های روشن اقتصادی را پدیدار و امید را در دل میلیون‌ها ایرانی زنده کرد.