انگار قرار نیست جنجال آفرینی مداحان پایان یابد و یا حداقل کنترل شود. هنوز ماجرای توهین یکی از مداحان به مقدسات اهل‌سنت در تلویزیون تکلیفش مشخص نشده که جنجال‌های دیگری به نام این قشر رقم خورده است.
از ابتدای ماه رمضان، حاج منصور ارضی با اصرار و بی‌توجه به اطلاعیه‌های وزارت بهداشت، جلسات دعاخوانی شبانه‌اش را برپا کرد و اصلا انگار نه انگار که رهبر انقلاب همه را به تبعیت از تصمیمات ستاد مقابله با کرونا توصیه کرده اند. این در حالی بود که خواهر و شوهر خواهر او به دلیل کرونا به تازگی جان خود را از دست داده‌اند و برخی منابع هم از فوت شدن خواهرزاده‌اش خبر داده‌اند؛ ولی او همچنان اصرار بر کشاندن مردم به مسجد ارک و برگزاری هیئتش داشت تا اینکه با مداخله نیروی انتظامی مجبور به تعطیلی مراسم شد. شاید ماجرای آتش‌سوزی مسجد ارک در سال ۸۳ و کشته شدن ۷۸ نفر از مردم از خاطر او رفته است.
اما نقل یک حکایت توسط محمود کریمی که تلویزیون هر شب مناجاتخوانی او در حرم امام رضا(ع) را پخش زنده می‌کند، باعث اعتراض مردم شد. کریمی که نمی‌توان توانایی او در نوحه‌خوانی و مداحی را نادیده گرفت، ماجرای قمارباز و شرابخواری را تعریف کرد که بعد از اتفاقاتی، هدایت می‌شود. اما به اعتقاد منتقدین، شرح این داستان موجب وهن اهل‌بیت بود و تعریض‌های ناشایستی به معصومین داشت و همین موجب اعتراض فراوان شد.
کریمی یک دو شب بعد سعی کرد موضوع را با توضیح و توجیه، رفع و رجوع کند. او زیر بار اشتباهش نرفت و موضوع را ناشی از متوجه نشدن منتقدان دانست، اما چیزی که از تلویزیون پخش شده بود، نشان از اشتباه این مداح داشت.
بسیاری از منبری‌ها و روحانیون که نسبت به کوچک‌ترین اشتباه دیگران سکوت نمی‌کنند، درباره این ماجرا سکوت پیشه کردند و ترجیح دادند پیوند منبری و مداح را سست نکنند. اما اعتراض و تهدید تند و عجیب و غریب حجت‌الاسلام بی‌آزار تهرانی به وزیر بهداشت بر سر اشتباهی که وزیر درباره آن حتی عذرخواهی هم کرده بود هنوز از ذهن‌ها پاک نشده است و سکوت این منبری در برابر توهین به اهل‌بیت از زبان یک مداح جای سوال دارد.
در این بین آیت‌الله عندلیب همدانی، از اساتید سطوح عالی حوزه علمیه قم بعد از توضیحات کریمی، به نکات قابل توجهی اشاره کرده است. این استاد حوزه قم نوشته است: اینکه ائمه هدی﴿ع﴾ و به ویژه امام حسین﴿ع﴾ باب و مظهر رحمت گسترده الهی برای همگان هستند جای تردید ندارد، و اینکه به برکت مجالس حسینی افراد زیادی هدایت شده‌اند، قابل انکار نیست و اینکه اگر شرح زندگی آنها را مردم و به ویژه جوانان ما بدانند چه بسا تحت تأثیر قرار گیرند نیز مسلم است. اما نقل این شرح حال‌ها شرایطی مهم و سخت دارد. شرح حال‌ها و حکایات به‌ویژه آنجا که در ضمن حکایت مطلبی هم به معصوم نسبت داده می‌شود باید مستند به سند متصل و موثق باشد، زیرا مگر ممکن است با بیان حکایت دروغین مردم را هدایت کنیم؟ بنابراین نباید گفت این‌ها حکایت است و نه روایت، پس سند معتبر نمی‌خواهد.
عندلیب همدانی در بخش دیگری از یادداشت خود نوشته: باید دید آیا در این حکایت، اوهام و خیالات مدخلیتی داشته یا نه، چون کم نبوده‌اند افرادی که قصد دروغگویی نداشته‌اند ولی دچار توهمات شده‌اند و ماجرایی را برای خود یا دیگران بافته‌اند. آیا هدایت خلق با نقل حکایت موهوم ممکن است؟
رعایت امانت در نقل سومین شرطی است که این استاد حوزه علمیه قم در این‌گونه نقل‌ها لازم دانسته است: امانت‌داری رعایت شود و احساسات گوینده و یا برانگیختن احساسات مستمع باعث شاخ و برگ دادن به مطلب نشود. و باید شرایط کنونی از نظر علم و دانش مستمعین و نیز گریز یا گرایش به دین ملاحظه شود و آنگاه ببینیم آیا ذکر یک مطلب یا ماجرا موجب وهن مذهب و یا به سخریه گرفتن مقدسات نمی‌گردد؟
آیت‌الله عندلیب همدانی درادامه با اشاره به روایتی که محمود کریمی در توجیه حکایت قبلی بیان کرد و در آن ماجرای برخورد امام(ع) با شخص شرابخواری را نقل کرد، نوشته است: اگر ایشان لطف کنند آدرس دقیق روایتی را که به امام صادق﴿ع﴾ منتسب کردند بیان کنند، ممنون می‌شوم. البته منظورم آدرس دادن به کتاب‌های روایی معتبر است نه به سخنان برخی از اهل منبر. بله ماجراهای مختلف و گوناگونی از هدایت یافتن افراد شارب‌الخمر توسط امام صادق﴿ع﴾ در کافی و نیز در بحارالانوار و همچنین رجال مامقانی نقل شده است که هیچ‌کدام منطبق بر این روایت مطرح شده نیست.
در حالی که تعداد معدودی از مداحان اجازه و فرصت مداحی و دعاخوانی در تلویزیون را دارند و چه‌بسا مداحان صاحب نفس و باسوادتری هستند که از این امکان محرومند، عندلیب همدانی در پایان به مردم توصیه کرده است که از هر منبری یا مداحی، هر سخنی را نپذیرند و از او قاطعانه طلب مدرک معتبر کنند، و نیز در مورد هر مطلبی مثل نمونه مطرح شده از عقل خود کمک بگیرند و حقیقت را از افراد دانشمند و متخصصان روشن و آگاه بپرسند.
او ابراز امیدواری کرده که آینده از آن هیئت و خطیب و مداح ضد خرافه و عقل محور و ثقلین مداری است که شعر و شعائر و شورش با شعور همراه و عمل دینی او برخاسته از عقل و علم است.
سید عباس صالحی، وزیر ارشاد هم در توئیتی با اذعان به اینکه خطیب، مداح، نویسنده، هنرمند و ...اشتباه می‌کنند و خطا لازمه زندگی بشری است، افزوده است: اما دو چیز ناگوار است: توجیه ناموجه خطا، تبعیض در برخورد با خطا؛ این دو وجدان عمومی را رنج می‌دهد.
نظر شما