قانون نژادپرستانه
بر اساس این قانون، مسلمانان هندی باید با مدرک ثابت کنند که پیش از سال ۱۹۷۱ در هند ساکن بودهاند، در غیر اینصورت شهروند این کشور شناخته نمیشوند. همچنین این قانون برای مهاجران غیرمسلمانی که پیش از ۲۰۱۵ از افغانستان، پاکستان و بنگلادش به هند مهاجرت کرده اند، زمینه کسب تابعیت را فراهم میسازد. قانون جدید شهروندی، زمینه کسب تابعیت هند را برای مهاجران هندو، بودایی، جینی (یکی از آیینهای بخشی از مردم هند)، زرتشتی و مسیحی از کشورهای با اکثریت مسلمانان پاکستان، افغانستان و بنگلادش هموار می سازد و در عین حال حقی برای مسلمانان مهاجر قائل نیست.
سرکوب وحشیانه اعتراضات
این قانون نژادپرستانه اعتراضات گسترده مسلمانان هندی را در پی داشت. همزمان با سفر دونالد ترامپ به هند، که منجر به عقد قراداد ۳ میلیارد دلاری فروش تسلیحات شد، این اعتراضات شعلهور شد، که دولت هند در واکنش به آن، اقدام به خشونت گسترده در مواجهه با این اعترضات کرد.
خبرها و تصاویری که از هندوستان میرسد ترسناک و مشمئزکننده است. پخش کلیپ مردان خشمگینی که با چوب و سنگ بر سر فردی که بر زمین افتاده ریخته اند، چیزی شبیه حمله قوم مغول یا متوحشان قرون وسطی را به ذهن متبادر میکند تا سرزمین گاندی و [به قول رسانهها] بزرگترین دموکراسی جهان را. هندوهای افراطی به خشنترین شکل ممکن به جان مسلمانها افتادهاند و خانه و مساجد آنها را به آتش کشیده و خودشان را به قتل میرسانند.
واکنش مقامات و چهرههای سیاسی جمهوری اسلامی
این شرایط سبب شد تا بسیاری از چهرههای جهان نسبت به خشونت سبعانه دولت هند واکنش نشان دهند. حساب توییتری رهبر معظم انقلاب در واکنش به این اقدام نوشت: «قلب مسلمانان جهان از کشتار مسلمانان در هند جریحه دار است. دولت هند باید در مقابل هندوهای افراطی و احزاب طرفدار آنها بایستد و با توقف کشتار مسلمانان، از انزوای خود در جهان اسلام جلوگیری کند».
همچنین محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان در واکنش به این اقدام در توییتر خود نوشت: «ایران موج خشونت سازمان یافته علیه مسلمانان هند را محکوم میکند. ایران، قرنها دوست هند بوده است. از مقامات هند میخواهیم که رفاه همه هندیها را تضمین کنند و اجازه ندهند این آدمکشی بیمعنا ادامه یابد. مسیر پیش رو باید بر اساس گفتوگو و حاکمیت قانون باشد».
در واکنش به این اظهارات، دولت هندوستان با احضار سفیر ایران در هند، مراتب اعتراض خود به مواضع مسئولان نظام را اعلام کرد.
ناکامی آمریکا در رهبری حقوق بشر
واکنش به این جنایت، محدود به کشورهای اسلامی و دولت جمهوری اسلامی ایران نبود. برنی سندرز نامزد دموکرات انتخابات ریاست جمهوری در اعتراض به این جنایت در توییتی نوشت: «بیش از ۲۰۰ میلیون مسلمان هند را وطن خود میدانند. خشونتهای گسترده علیه مسلمانان موجب مرگ حداقل ۲۷ نفر و زخمی شدن تعداد زیادی شده است. ترامپ تنها واکنشی که نشان داده است این بوده که گفته است «این مسئله مربوط به هند است»، این نشانگر ناکامی آمریکا در رهبری حقوق بشر است.»
ایجاد توده خشن و متنفر
«یان بوروما» نویسنده آلمانی در وبسایت Project Syndicate در یادداشتی با عنوان «ویروس ترس» اقدامات راست افراطی در ایجاد «توده خشن و متنفر» را با اشاره به اتفاقات هند اینگونه تشریح میکند: «اینکه اراذل و اوباش، اقلیتهایِ غیرِمحبوب را هدفِ خشونت و قتل عام قرار دهند، پدیدهای کاملاً رایج در جهان است. اخیراً هندوها در هند، مسلمانان را هدفِ خشونت و قتل عام قرار دادند. در جریان این حادثه، پلیس هند درست به اندازه پلیس و نیروهای امنیتی ژاپن در سال ۱۹۲۳، منفعل و قابل سرزنش عمل کرد. نیاز نیست چندان در تاریخ اروپا و آمریکا به عقب بازگردیم تا نمونههای مشابهی را که حتی در مواردی بدتر و وحشتناکتر نیز هستند (نظیرِ قتلهای خودسرانه و کشتارهای دسته جمعی)، بیابیم. خشونتِ غیرعقلانی، اغلب از دلِ ترس و وحشت سر برمیآورد. وحشت بهراحتی میتواند در جریان یک بحرانِ بهداشتی و سلامت یا در پیِ یک فاجعه طبیعی بهوجود آید. در این راستا، فقدانِ اطلاعرسانی صادقانه و درست نیز میتواند منجر به گسترشِ تئوریهای توطئه شود که وقتی سیاستمداران و رسانهها به عمد آنها را تحریک کنند، میتواند برای جامعه مهلک و کشنده شود».
تحریک حس نفرت میان انسانها
وی در ادامه مینویسد: «استفاده از یک بحران (نظیرِ آنچه اکنون در رابطه با شیوع ویروس کرونا شاهد آن هستیم) با هدف تحریک حس نفرت میان انسانها، بهنوبه خود میتواند تبعات مرگبار و مهلکی را به همراه داشته باشد. آنچه در این میان بهشدت مورد نیاز است: تخصص، همکاری بینالمللی، و سخنان و کلماتی از زبان رهبران سیاسی در کشورهای مختلف جهان است که موجب آرام شدن ترس و وحشتِ مردم شود. متأسفانه، در بخشهای زیادی از دنیا، ما شاهد رفتارها و رویکردهایی هستیم که دقیقاً در نقطه مقابل این مسئله قرار دارند.»
بخش بزرگ هند صدایی ندارد
در همین راستا پوریا آسترکی، کارشناس مسائل رسانه در گفتوگو با ایرناپلاس درباره دلایل وقوع چنین حوادثی با وجود یدک کشیدن عنوان بزرگترین دموکراسی جهان برای هند گفت: هند بهواقع رسانههای آزاد دارد. حتی تجمع و اعتصاب بهسادگی انجام میشود. همه اینها کاملاً درست؛ اما آزادی در هند یک «اما»ی بزرگ دارد. بخش بزرگی از جامعه صدای آنچنانی ندارد و در عمل نادیده گرفته میشود. در سال ۲۰۰۰ هند نزدیک به ۳۰۰ میلیون کاچرا یا نجس داشت. بسیاری از اینها بیخانمان بودند. مرگ یا زندگیشان چندان مهم نبود. اگر ده هزار نفر از اینها به علتی تلف شوند، بهراحتی متصور است که واکنشی را در جامعه هند شاهد نباشیم».
توقع جامعه هند از حاکمیت
وی افزود: «یعنی درست است که به معیار قانون و در عمل سیاسی و امنیتی، آزادی وجود دارد، اما جامعه طبقاتی هند خودش مسائل را فیلتر میکند.»
آسترکی با اشاره به تفاوتهای مردم هند با مردم کشورهای دیگر از جمله مردم ایران، گفت: «نکته دیگر توقع مردم از حاکمیت است. توقعات در ایران بسیار بیشتر است. در هند مردم به نسبت ما توقع خاصی از حاکمیت ندارند. زلزله بشود و چند هزار نفر بمیرند صدای آنچنانی علیه ضعف و ناکارآمدی نمیشنویم. شاید افراد متفکرتر چهارتا مقاله بنویسند، ولی خیزش عمومی به همراه ندارد. قناعت عجیب مردمش را نیز نباید نادیده گرفت. همین قناعت، انتظارات و توقعات را کاهش میدهد و در نتیجه همه این عوامل، شرایط هند را اینگونه کرده که با دیگر کشورها و کشور خودمان قابل قیاس نیست.»
ریشه اختلاف هندوها با مسلمانان
ریشه اختلافات اساسی هندوها و مسلمانان و در هندوستان به رویدادهای سالها و دهههای قبل باز میگردد. در هندوستان طی دهههای گذشته حزب کنگره همیشه حائز اکثریت آرا و تشکیل دولت میشد (بهگونهای که از این کشور بهعنوان نظام تکحزبی مسلط یاد میشد) اما پیروزی قاطع این حزب در دهههای اخیر دچار تزلزل شده و حالا قدرت و جایگاه سابق را از دست داده است. در این میان، یکی از احزابی که به رقیب اصلی حزب کنگره تبدیل شده و هم اکنون قدرت را در هند در اختیار دارد حزب ملیگرای «بهاراتیاجاناتا» [بی، جی، پی] است که در سال ۱۹۸۰ تأسیس و طی چندین دهه از قدرت چشمگیری برخوردار شد.
حزب بی چی پی پس از واقعه تخریب مسجد بابری که با حمایت این حزب صورت گرفت، در میان هندوهای افراطی از محبوبیت بالایی برخوردار است. مسجد بابُری نام مسجدی در شهر آیودیا در ایالت اوتارپرادش هند است که بر فراز تپهای به نام «رام کوت» به معنی «قلعه رام» وجود داشت. این مسجد که در اوایل سده شانزدهم میلادی به دستور ظهیرالدین محمد بابر بنا شده بود در ۱۹۹۲ م توسط هندوهای افراطی تخریب شد. ایشان معتقدند که مسجد در محل زادگاه خدای آنها راما بنا شده بود و پیشتر معبدی در آن مکان قرار داشته که در زمان بابر تخریب شده است. مسجد بابری همیشه موضوع درگیریهای خونی میان هندوها و مسلمانان بوده است.
ناندرا مودی، نخستوزیر فعلی از رهبران همین حزب است. حزب مودی در انتخابات پارلمانی ۲۰۱۴ با پیروزی بر حزب کنگره نخستوزیر هند شد و قدرت را در دست دارد. بسیاری از مسلمانان هند سیاستهای دولت و این حزب را تبعیضآمیز دانسته و بر علیه آن معترضند.
نظر شما