وضعیت تبلیغات تئاتر خوب نیست تا جایی که برخی بازیگران و کارگردان‌ها، تبلیغات دهان‌به‌دهان را به‌عنوان راهی برای پر کردن صندلی‌های سالنِ نمایش، مطرح می‌کنند. پیش از این محمدجواد حق‌شناس، رئیس کمیسیون فرهنگی شورای شهر تهران در زمینه فقدان تسهیلات در حوزه تبلیغات شهری، قول پیگیری اختصاص چند استرابورد شهری و نصب تابلوهای راهنمای مخصوص اماکن فرهنگی را داده بود. در پاسخ به این اظهارات بود که عباس غفاری، کارگردان نمایش «سگدو»، سخنان حق‌شناس را نوش‌دارو پس از مرگ سهراب دانست و به مهر گفت: شورای شهر باید خیلی پیش‌تر از اینها به فکر حمایت از تئاتر و فراهم کردن شرایط مناسب برای تبلیغات شهری تئاتر می‌افتاد.
روش‌های تبلیغی برای تئاتر به اینترنت وابسته بود
محدودیت‌های گاه و بی‌گاه برای دسترسی به فضای مجازی، نبود امکانات شهری برای تبلیغات را بیش از گذشته نمایان کرد. تئاترهایی که در هفته گذشته اجرا داشتند با سالن‌های خالی مواجه شدند. سهراب سلیمی، بازیگر و کارگردان تئاتر درباره فقدان فضای تبلیغاتی مناسب برای تئاتر به خبرنگار ایرناپلاس گفت: اگر بخواهیم به این مسئله به‌صورت ریشه‌ای نگاه کنیم، فقط مشکل در حوزه تئاتر نیست، بلکه همه کشور از نظر مسائل اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی زیر سؤال رفته است.
به گفته سلیمی، برای تبلیغات تئاتر در تلویزیون و مطبوعات فضایی وجود ندارد. او ادامه داد: راه‌هایی که دوستان، علاقه‌مندان و دست‌اندرکاران تئاتر پیدا کرده بودند، وابسته به اینترنت بود. با قطعی اینترنت و بعد از آن محدودیت آن به فضای خانه و محیط کار، مشکلات دوچندان شد. باید در نظر داشت که قطعی اینترنت و محدودیت فضای شهری برای تبلیغ تئاتر، تمام داستان نیست، این گوشه‌ای از مشکلاتی است که اعضای خانواده تئاتر را با دیگران پیوند می‌زد.
تماشاچی‌ها دورنمای مسائل اقتصادی‌اند
پیش از این، فیلتر شدن فضای مجازی بر مشاغلی که با استفاده از تلگرام فعالیت اقتصادی خود را اداره می‌کردند، تأثیر گذاشته بود. در این روزها هم محدودیت‌های ایجاد شده برای دسترسی به تلگرام و واتساپ بر بدنه تئاتر ضربه زد. کم شدن تعداد تماشاگران برای تئاترهای خصوصی مهم‌تر است، زیرا فقط هزینه اجاره سالن برای اجرای تئاتر، رقم بالایی است. به گفته سلیمی وقتی در تهران با عنوان یکی از کلان‌شهرها و پایتخت ایران تئاتر چنین وضعیت بدی داشته باشد، وای به حال و روزِ دیگر استان‌ها و شهرستان‌های ایران. سلیمی بیان کرد: مسئولان نه‌تنها شرایط را برای هنرمندان تسهیل نمی‌کنند، بلکه قضایا هر روز پیچیده‌تر می‌شود. آن وقت چگونه می‌توان گفت یک هنرمند امنیت شغلی دارد؟ مگر می‌تواند همیشه از وزارت کار حقوق بیکاری بگیرد؟
شرایط خاص اجتماعی می‌تواند موجب رونق یا رکود تئاتر شود، اما روی سیاه سکه شامل حال تئاتر این روزهای ایران شده است. سلیمی که نمایشی از روزهای ابتدایی دی‌ماه در صحنه خواهد داشت، نگران چگونگی انجام آن است، زیرا هنوز خبر آن منتشر نشده است و استفاده از فضای مجازی برای تبلیغ ناکارآمد به نظر می‌آید؛ مسئله‌ای که می‌تواند بر روحیه هنرمندی که کار تئاتر می‌کند، تأثیر منفی بگذارد.
نسلی که از بازیگران، فقط سلبریتی‌ها را می‌شناسد
تبلیغات شهری روزهای جدیدی تجربه می‌کند، سر و کله سلبریتی‌ها با شغل‌های دومی مانند رستوران و فست‌فود و انواع کالای مصرفی روی بیلبوردها پیدا شده است. در چنین شرایطی، نبود فضای لازم برای تبلیغ فعالیت‌های فرهنگی مانند تئاتر حتی موجب نگرانی کارگردانی با سابقه، مانند سلیمی شده است. شرایطی که می‌تواند برای جوانانی که به‌تازگی وارد این کار شده و نمی‌توانند از سالن‌های بزرگ و شناخته شده استفاده کنند، ناامید کننده باشد. سلیمی در این‌باره با اشاره به گروه سنی مخاطبان تئاتر توضیح داد: افرادی که به سالن‌های تئاتر مراجعه می‌کنند از نسل جدید هستند، این نسل امثال من را نمی‌شناسند. آنها سلبریتی‌ها و بازیگران لاکچری را می‌شناسند، همان‌هایی که تئاتر را خنثی کرده‌اند.
عمرم را برای تئاتر گذاشته‌ام
تئاتر در حالی به سمت انزوا کشیده می‌شود که مردم زمان خود را صرف دیدن سریال‌ها خانگی می‌کنند، حتی در مترو می‌توان دید که افراد با تمام توجه خود، غرق در سریالی هستند که در بیلبورد، روی بدنه قطار مترو، روی جلد مجله‌ها و هر جایی از شهر که فکرش را بکنید می‌توانید چهره‌های بازیگران آن را ببینید.
سلیمی در پاسخ به این سؤال که چرا برای سریال‌های تلویزیونی بیش از تئاتر سرمایه‌گذاری می‌شود، گفت: واقعیت این است که تئاتر جریان زنده، پویا و ارتباطی میان بازیگر و تماشاچی است؛ جریانی چشم‌درچشم و نفس‌درنفس. گرمای وجودی مخاطب با صحنه، ارتباط تنگاتنگی دارد. اینها صورت مسئله است؛ اگر به شکل بنیادی به مسئله توجه شود باید گفت که کسی تا به حال به من ده‌شاهی کمک نکرده است. ۵۰ سال از عمرم را برای تئاتر گذاشته‌ام.
این کارگردان تئاتر با طرح این سؤال که «چرا برای دیگر فعالیت‌ها پول هست و برای تئاتر نیست؟» ادامه داد: تئاتر دولتی یعنی حمایت و پشتیبانی، تئاتر دولتی برای افرادی است که برای جریان فرهنگی خط‌مشی به وجود می‌آورد، اما در جامعه ما عکس این مسئله رواج یافته است.
روندی که این روزها دغدغه اهالی تئاتر کشور شده است، جان این بخش از فرهنگ و هنر را تهدید می‌کند، اما به گفته سلیمی تئاتر زنده نمی‌شود، جز اینکه جریان فرهنگی در سطح کلان اصلاح شود.
نظر شما