حبیب‌الله صادقی، نقاش ایرانی که معروف به نقاش انقلاب است، در ارزیابی وضعیت نقاشی مذهبی در سال‌های اخیر به خبرنگار ایرناپلاس می گوید: نقاشی، یک اندیشه، آیین و احساس است. یعنی اگر بخواهیم نقاشی را تعبیر و تصویر کنیم متوجه می‌شویم معرفت دینی را در ذات خود دارد. این به معنای آیین اسلامی، مسیحی یا یهودی نیست، بلکه حقیقتی است که انسان به کار می‌گیرد تا تألیف، تصنیف و روایت‌های بیانی، فرهنگی و معرفتی خود را رعایت کند. بنابراین هنر یک پدیده‌ای است که در ذات خودش تقدس دارد و تعالی دهنده انسان است. بنابراین اگر بخواهیم هنر را به‌عنوان یک آیین همراه با معرفت دینی یاد کنیم، یکی از جلوه‌هایش را در فرآیند هنر دینی دوران معاصر می‌توان دید.
وی در ادامه افزود: نقاشان قهوه‌خانه‌ای یک بخش از فرآیند دینی هنر معاصر را با وجه روایتگری که داشتند، دنبال می‌کردند. یک بخش دیگر هنرمندان و نگارگرانی چون استاد فرشچیان هستند. استاد فرشچیان را می‌توان یکی از مهم‌ترین شاخص‌ها و تلاش‌گری‌ها در معرفی اندیشه دینی دانست. هنرمندان انقلاب که جوانان نسل انقلاب بودند، هنر دینی و هنر انقلابی را اختیار کردند. این افراد روایت‌هایشان را بر مبنای معانی قرآن، حدیث، ولایت، انسان‌های ستوده، زندگی یا افعال انسان‌های بهره‌مند از معرفت الهی مثل اهل‌بیت و معصومین قرار داده‌اند.
از قرآن و دین و اهل‌بیت الهام گرفته‌ایم
صادقی با اعلام اینکه هر هنرمندی زمانی که نقاشی می‌کشد، در حال انجام یک نیایش است، افزود: بنابراین یکی از فرآیندهای فرهنگی دوران انقلاب را، هنر دینی که البته اجتماعی هم بوده، تشکیل داده است. ما اگر هنر اجتماعی را دنبال کردیم، تکنیک بیان و زبان ویژه‌ای داشته‌ایم. از مارکسیسم یا کاپیتالیسم بهره نبرده‌ایم، بلکه از قرآن و دین و اهل‌بیت الهام گرفته‌ایم. علی‌رغم بی‌تجربه بودنمان در این حوزه، اما در ۴۰ سال گذشته به تجربه‌های خوبی دسترسی پیدا کردیم. به اعتقاد من هر هنرمندی زمانی که نقاشی می‌کشد، در حال انجام یک نیایش است و یک حس نیایش‌گرانه دارد که بر اساس این حس، جهان معرفتی خود را ستایش می‌کند و تجربه‌هایش را رقم می‌زند. معرفی فضیلت‌های اهل‌بیت جزو اتفاقات خوب دوران بعد از پیروزی انقلاب است که نمونه‌اش را در ادبیات و سینما می‌بینیم. در سینما داوود میرباقری با فیلم امام علی(ع) یا استاد محمود فرشچیان با اثر عصر عاشورا جلوه‌های بسیار زیبا، شکوهمند و تعالی‌خواهانه‌ای را دنبال کرده‌اند. یکی از این جلوه‌ها هم هنر تجسمی است که امیدوارم بتوانیم خادمان طریقت هنر دینی باشیم.
حضرت علی (ع) یک دایرةالمعارف است
این هنرمند صاحب سبک در ادامه گفت: از اسناد معرفتی امام علی(ع)، نهج‌البلاغه یا کتاب الغدیر علامه امینی است، البته در شعر شاعران قدیم و جدید هم، درباره امام علی(ع) زیاد گفته شده است. روزگاری که ایشان در چاه‌های مدینه، از غصه‌ها و قصه‌ها می‌گوید. حریت و شجاعت ایشان، سکوت، حزن و معصومیتش را در چاه‌ها و در کنار در سوخته‌ای که نزدیک منزلشان است، نظاره‌گر می‌شویم. تمام زندگی‌اش خدمت به قرآن و پیامبر(ص) و خدای باری تعالی بود. حضرت علی(ع) یک دایرةالمعارف است که اگر بخواهیم هر زاویه‌اش را نگاه کنیم می‌توانیم فضای تغزلی و حس عاشقانه‌اش را معرفی کنیم.
مرغی که بالش شکسته
وی درباره توصیف اثر خودش با نام «من مرغ عشق حیدرم» عنوان کرد: در تابلوی «من مرغ عشق حیدرم» یک گل مرغی را در فضای گیاهی و سبز می‌بینید که در سینه حضرت علی (ع) نقش بسته است. منظور از این مرغ که بالش شکسته، حضرت فاطمه (ص) است. سعی کردم که همزمان صلابت و شجاعت ایشان و مظلومیتشان را به تصویر بکشم. این جامعیتی که امام علی (ع) دارد یک فضیلت فراگیر است.
گفت‌وگو از هنگامه ملکی
نظر شما