سرپرست دادسرای ارشاد با اعلام شمارهای از مردم خواسته که آمار و اطلاعات هر گونه «کشف حجاب در خودرو»، «کشف حجاب یا سرو مشروبات یا برگزاری مراسم مختلط رقص در اماکنی همچون سفرهخانه، کافه، رستوران، مراکز خرید، باغ تالار و…»، «اطلاع از برگزاری پارتیهای شبانه یا خانههای فساد و فحشاء»، «انتشار مطالب خلاف عفت در اینستاگرام و…» موضوع را پس از جمعآوری مستندات لازم با ذکر کامل مشخصات محل و زمان وقوع جرم به شماره ۰۹۰۵۴۳۰۹۴۸۴ در پیامرسانهای سروش، ایتا و… ارسال نمایند.
محمدمهدی حاجمحمدی، سرپرست دادسرای ارشاد تهران گفته است که این اقدام برای تسریع در برخورد با هنجارشکنیها با استفاده از ظرفیت مردم و شهروندان دغدغهمند است. او به شهروندان تهرانی اطمینان خاطر داده است که گزارشات واصله در سریعترین زمان ممکن رسیدگی و با اعمال مجرمانه برخورد میشود.
این اعلام با عکسالعملهای زیادی مواجه شده و برخی از کارشناسان معتقدند این شیوه ایرادهایی دارد. هم سنجیدن صحت این گزارشها بسیار سخت است و هم ممکن است باعث درگیری و تنش میان مردم شود و بهنوعی مردم در برابر یکدیگر قرار بگیرند.
اگر این قانون را به کسانی که واقعاً هتاک و حرمتشکن هستند، منحصر نکنند، سوءاستفادههایی ممکن است اتفاق بیفتد
حجتالاسلام والمسلمین علی سرلک، استاد حوزه و دانشگاه درباره تأثیر فراخوان دادسرای ارشاد و اقدامات اینگونه در مقابله با بدحجابی به خبرنگار ایرناپلاس گفت: جامعه ما پر از تنوع و تکثر و پر از سلیقهها و گرایشهای گوناگون است و هم به لحاظ اقلیمی خیلی رنگارنگ است و هم به لحاظ فرهنگی خیلی متنوع. در این جامعه، طبیعتاً آدمها با رویکردهای مختلف به مسائل روی میآورند، چه مسائل قانونی، چه مسائل عرفی و مذهبی و حتی فرهنگی. البته معنای سخن این نیست که نباید قانون و هنجارهای تعریف شدهای داشته باشیم و حتماً به قانون نیاز هست. اما در خصوص مسئله حجاب باید بگویم که چون در طول سالهای گذشته وحدت رویه نبوده و مثلاً سالهای ابتدایی بعد از جنگ موهای خانمهای بدحجاب را قیچی میکردند، حتی ایده اینکه وسط کلاسهای دانشگاه پرده بکشند یا پیادهرو را دیوار بکشند، هم مطرح شده بود و در همین سالها گشت ارشاد را گذاشتند، بعد برداشتند و همیشه یکدست با این مسئله برخورد نشده است، ماجرا کمی پیچیده است و متأسفانه هیچوقت به مسئله حجاب به معنای درستش نزدیک نشدند.
انگیزههای بدحجابی متفاوت است
سرلک با اشاره به برخی دلایل بدحجابی افزود: فکر میکنم نباید با همه کسانی که به هر دلیلی نتوانستهاند خود را با پوششهای متعارفی که متناسب با فرهنگ و هنجارهای ماست، هماهنگ کنند، به یک نوع رفتار شود. به جد معتقدم خیلی از این افراد همانطور که در کلام رهبری هم وجود دارد ممکن است یک نقص ظاهری داشته باشند که آن هم یک جورهایی مشکل انضباطی است تا مشکل اعتقادی. مشکل، نداشتن مهارت برای رعایت پوشش است. مثلاً طرف سختش است با چادر و امثال اینها در مترو یا اتوبوس رفت و آمد کند. اگر چه معتقد هستم همه کسانی که از حجاب فاصله گرفتهاند یک انگیزه ندارند و خیلیهایشان زنان و دختران شریفیاند و دلهای نورانی دارند، ولی وقتی این قانون را عمل نمیکنند باید بدانند که مانند سرپیچی از قانونهای دیگر هزینه دارد.
معتقد هستم همه کسانی که از حجاب فاصله گرفتهاند یک انگیزه ندارند و خیلیهایشان زنان و دختران شریفیاند و دلهای نورانی دارند، ولی وقتی این قانون را عمل نمیکنند باید بدانند که مانند سرپیچی از قانونهای دیگر هزینه دارد
این استاد دانشگاه با تفکیک بدحجابها و لزوم برخورد با عدهای خاص گفت: نکته اینجاست که از میان کسانی که به حجاب درست نزدیک نشدهاند یک درصد بسیار اندکی هستند که بهنوعی میتوان کلمه هتاک یا هنجارشکن را برایشان به کار برد و تعداد کمی انگیزههای لاابالیگری و تبلیغ بیحیایی دارند. به نظر من قانون باید نسبت به این گروه اندک نگاه پیشگیرانه داشته باشد که این سازوکاری که قوه قضائیه مطرح کرده باید ناظر بر اندک هتاکان باشد نه صرفاً هر کسی که به دلایل خانوادگی یا عدم مهارت نتوانسته حجابش را رعایت کند. باید متناسب با جرم مجازات تعریف شود. گاهی وقتها جرم از نوع سازماندهی شده است و باید یک جور مجازات شود، اگر جرم از نوع جرمهای معمولی و متعارف و انگیزههای آنی باشد طبیعتاً یک جور دیگر باید مجازات شود. این شیوهای که دادسرای ارشاد مطرح کرده به نظر درباره کسانی میتواند اجرایی شود که هتاکی و پردهدری میکنند و قصد توهین به این حکم شرعی را دارند و میخواهند که با کنار زدن مسئله حجاب مسائل دیگری را به جامعه تحمیل کنند، نه هر کسی که به دلیلی ظواهر حجاب را رعایت نمیکند. به نظر من باید در معرفی کسانی که مشمول این قانون میشوند خیلی دقت شود و هر خانمی که کمی شلحجاب است و بعید است چنین کسانی بخواهند به این حکم الهی دهنکجی یا توهین کنند، مشمول چنین اقدام و سازوکاری نشوند.
باعث خصومت و انتقامجویی نشود
«هر قانونی ممکن است مورد سوءاستفاده قرار گیرد. چون با انگیزههای این قانون و مذاکراتی که منجر به وضع این قانون شده آشنا نیستم، نمیتوانم خیلی داوری کنم. اما فکر میکنم که اگر این قانون را به کسانی که واقعاً هتاک و حرمتشکن هستند، منحصر نکنند، سوءاستفادههایی ممکن است اتفاق بیفتد. الان در قوانین راهنمایی و رانندگی، افسران نامحسوسی داریم که مأمور هستند و اجازه دارند که گزارش تخلف بدهند، اما اینها انسانهای دوره دیده و کارکشتهای هستند که تشخیصهای درست و دقیقی دارند. در این مورد هم اگر درِ گزارشدهی بیحساب و کتاب باز باشد و تنها با ارائه یک شماره تلفن یا شماره ماشین و تاریخ، زمان و مکان بحث احضاریهها مطرح شود، به نظر من حتی خود قوه قضائیه هم نمیتواند از عهده بررسی صحتش بربیاید و اگر این کار درست اجرا نشود، به ضد خودش تبدیل میشود و نتیجه عکس میدهد. این نوع سیاستها باید سیاستهای اعمالی باشد نه سیاستهای اعلامی. وقتی اعلام میشود که ما میخواهیم این کار را انجام دهیم، اثر مثبتی ندارد. وقتی چنین مسئلهای مطرح میشود، گرد و غبار و سر و صدای بسیاری به پا میشود و حساسیتهایی به وجود میآید که به نظر من اگر ریزهکاریها رعایت نشود، این قانون به ضد خودش ختم میشود.»
چشم را کور نکنیم
حجتالاسلام سرلک در ادامه به نکته مهمی اشاره کرد و گفت: چون کسی که با پوشش نامتعارف در جامعه ظاهر میشود، با حال و نوع پوشش خود ارتباط حسی و عاطفی برقرار کرده، پس طبیعتاً اگر کسی بخواهد تعرضی به آن بکند این آدم حتماً موضع میگیرد و رفتارهای غیرمنطقی از خودش نشان میدهد. مسئله حجاب یک مسئله پیچیده و چند وجهی است و تنها جنبه شرعی آن موردنظر نیست، پس حتماً باید به جنبههای مختلفش توجه شود. جنبههای اجتماعی، مردمشناسی و حتی زیباییشناسی آن باید مورد توجه قرار گیرد. با مسئله حجاب مواجهشدن کار دشواری است، اما ناممکن هم نیست. متأسفانه در حوزه حجاب کارهای جدی انجام ندادهایم و از آن طرف هم فعالیتهای گسترده و فضاسازی زیادی برای بدحجابی و بیحجابی انجام شده مانند چهارشنبههای سفید و…
علی سرلک در پایان ابراز کرد: دوگانگی در انجام قانون و قوانین متعدد برای حجاب، به یکی از مسائل اصلی تبدیل شده است که مدیریت درست صحنه را دچار پیچیدگیها و حتی جاهایی دچار ناممکنیهایی کرده است. باید قوانین جدی، اساسی، حساب شده و بدون تغییراتی که ممکن است تحت تأثیر مسائل سیاسی و فشارهای گوناگون است، باشد. حتماً باید با هتاکان و کسانی که بنای لاابالیگری و بیحیایی دارند خیلی جدی و قانونی برخورد کرد. اما با اکثر جمعیت جامعه باید با نگاه فرهنگی و نگاهی نرم این مسئله را در میان گذاشت و جلو برد. کارهای بسیاری علیه حجاب میشود و ما کارهای درست زیادی در اینباره انجام ندادهایم، اما با این وجود بیش از ۵۰ درصد محجبه داریم که به نظر من خودش معجزه است. اگر کسی بخواهد به حجاب بپردازد، باید خیلی دقیق و عاقلانه بپردازد وگرنه ممکن است ابرو را درست و چشم را کور کند.
گفتوگو از هنگامه ملکی
نظر شما