مجوز شورا برای ۶۲ برج باغ؛ اجبار یا مصلحت‌اندیشی؟!

مساحت ۷۰۰ کیلومترمربعی که نام تهران بر روی آن گذاشته شده است، در طول یک دهه گذشته ۸۰ درصد از پوشش گیاهی خود را از دست داده است. تهران فقط ۵ هزار هکتار از باغات خود را به دلیل تغییر کاربری و تبدیل آنها به برج با مجوز مصوبه برج باغ‌ها از دست داده است؛ مصوبه‌ای که در شورای دوم به تصویب رسید و شورایی‌ها به‌ویژه مهدی چمران، رئیس شورای شهر وقت، آن را تدبیری برای حفظ باغات تهران می‌دانست، غافل از اینکه این مصوبه به نام باغات بود و به کام برج‌سازها.

با روی کار آمدن شورای پنجم برای پایان دادن به قلع‌وقمع باغات تهران، این مصوبه لغو شد. اما خبری که چند روز پیش، آن هم در روز درختکاری رسانه‌ای شد، واکنش‌ها و انتقادات فراوانی به شورای شهر اصلاح‌طلب تهران به دنبال داشت و بسیاری را ناامید کرد؛ خبری با این مضمون که شورای شهر تهران به ساخت‌وساز در ۶۲ باغ تهران رأی مثبت داده است.

همین خبر کافی بود تا بلافاصله واکنش‌های منفی از سوی رسانه‌ها و کارشناسان به سمت شورای شهر سرازیر شود. اما نکته قابل‌تأمل در این میان، اظهارنظر برخی اعضای شورای تهران بود. آنها می‌گفتند دلیلی که باعث شده آنها به ساخت‌وساز در باغ‌ها رضایت دهند، چیزی جز حفاظت از باغات تهران نبوده است. افشین حبیب‌زاده، معاون نظارت شورای شهر تهران در گفت‌وگو با ایسنا اعلام کرده که شورای شهر مجبور شده بین بد و بدتر یکی را انتخاب کند و به این مجوزها رای مثبت بدهد.

در این میان، علی اعطا، سخنگوی شورای شهر تهران هم در گفت‌وگو با ایرناپلاس درباره این تصمیم شورای شهر گفته که موافقت با این موضوع به دلیل مصلحت بزرگ‌تری که همانا صیانت از اصل مصوبه لغو برج باغ بود، انجام گرفته، چراکه این افراد می‌توانستند با استدلال حق مکتسبه به سراغ مرجع قضایی بروند و این احتمال می‌رفت که خطر ابطال، متوجه مصوبه اصلی، یعنی مصوبه لغو برج باغ شود.‌

**استدلال شورا بی‌اساس است

استدلال شورایی‌ها برای رأی مثبت به ساخت ۶۲ برج باغ در حالی از سوی کارشناسان شهری بی‌اساس خوانده می‌شود که به اعتقاد آنها شورای شهر نباید به دلیل ترس از شکایت افراد آن هم در آینده‌ای که شاید هیچ‌وقت نرسد، به این موضوع تن می‌داد. حتی گفته می‌شود بر فرض اینکه اگر شکایتی هم انجام می‌شد و قوه قضاییه رأی به نفع آنها صادر می‌کرد، بهتر بود مجوزهای ساخت‌وساز از سوی قوه قضاییه صادر می‌شد، نه از سوی شورای شهری که خود مصوبه برج باغ‌ها را لغو کرده است. رأی مثبت به این مجوزها در کارنامه شورای پنجم خواهد ماند و مطمئناً به نیکی از آن یاد نخواهد شد.

**شهرداری پول افراد را پس دهد

محمد حقانی، رئیس کمیته محیط‌ زیست شورای شهر چهارم که در طول دوران عضویتش در شورای شهر از مخالفان اصلی اجرای مصوبه برج‌ باغ‌ها بود در گفت‌وگو با ایرناپلاس می‌گوید که من مخالف رأی مثبت شورای شهر به این مجوزها هستم.

به گفته حقانی، تهران دیگر باغی برایش نمانده است که ما بخواهیم آن را از دست بدهیم. اعطا گفته است افرادی که این ۶۲ مجوز متعلق به آنها است، تمام فرایند دریافت مجوز را طی کرده و تمام عوارض را پرداخت کرده‌اند که کل پرداختی مربوط به این ۶۲ مجوز، ۱۷۰ میلیارد تومان است.

حقانی معتقد است شهرداری تهران باید این پول‌ها و حتی خسارت‌های ناشی از پرداخت آن را به افراد بگرداند که اگر این کار را انجام دهد و آنها را راضی کند، دیگر حتی کار به قوه قضاییه نمی‌کشد.

وی ادامه می‌دهد: مگر ما نمی‌گوییم شهرداری تهران بیش از ۵۰ هزار میلیارد تومان بدهی دارد، خب این هم روی آن. به گفته او در شهری که متأسفانه در ۱۰ سال اخیر ۸۰ درصد باغاتش را از دست داده و از رهبری تا سایر مقامات بلندپایه نظام هر روز به مناسبی به حفظ محیط‌زیست تأکید می‌کنند، دلیلی ندارد درختان را به باد بدهیم. ما نباید در شرایط فعلی به اشتباهات گذشته صحه بگذاریم و آنها را تکرار کنیم.

**تا زمانی که پروانه صادر نشده، شکایت به‌جایی نمی‌رسد

اما صادق کاشانی، وکیل دادگستری درباره احتمال لغو مصوبه لغو برج‌ باغ‌ها در صورت شکایت افراد، به ایرناپلاس می‌گوید: موضوع این است که مصوبه برج‌باغ از اساس غیرقانونی بود، چراکه باعث قطع درختان و تخریب محیط‌زیست می‌شد و قطع درخت جرم است. بنابراین، برج باغ مصوبه‌ای مجرمانه بود. شورای شهر دوم این را تصویب کرد در حالی که هیچ صلاحیتی در این حوزه نداشت. در حال حاضر هم صدور پروانه‌های برج باغ از اسفند سال گذشته با مصوبه شورای شهر متوقف شده است و پرداخت عوارض شهرداری برای مجوز برج باغ، هیچ حقی برای آنها ایجاد نمی‌کند تا الزامات پروانه آنها صادر شود.

به گفته کاشانی تا زمان صادر شدن پروانه شهرداری، هیچ الزامی در مورد اجازه ساخت و ساز برای هیچ‌کس ندارد.

**شورای عالی معماری اجازه صدور پروانه ندهد

این وکیل دادگستری می‌افزاید: این‌که یک عده پول به شهرداری پرداخت کرده‌اند، باید پولشان را پس بگیرند ولی نباید باغات از بین بروند و درختان قطع شوند. این روندی است که غیرقابل بازگشت است و نمی‌توان آن را جبران کرد.

او پیشنهاد می‌دهد هرچه سریع‌تر شورای عالی شهرسازی و معماری پیوست سه طرح جامع که درباره اجازه صدور پروانه برای برج‌باغ‌ها بود را اصلاح کند و اجازه صدور هیچ پروانه برج‌باغی را در تهران ندهد.

کاشانی می‌گوید: در حال حاضر ۸۰ درصد از باغات تهران نابود شده و ۲۰ درصد باقی مانده آن محل بحث است و اگر شورای شهر این ۶۲ پروانه را هم صادر کند و احیاناً بعدها دوباره مجبور شود با تعداد دیگری هم موافقت کند، دیگر بود و نبود چنین مصوبه فرقی ندارد، چراکه دیگر باغی در تهران باقی نمانده است.

گزارش از الهام کاظمی