توسعه صنعت فرابخشی گردشگری با تمركز بر خدمات الكترونیكی- مریم ترسایی*

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در حساب شخصی خود در فضای مجازی از توسعه اینترنت نسل 4 در روستای «درك» از روستاهای چابهار خبر داده و پیشنهاد كرده كه بهتر است به‌جای خرید هدایای نوروزی برای مدیران دستگاه‌‎ها یا تبلیغات، امكانات حداقلی را برای این روستای بی‌نظیر گردشگری فراهم كرد تا اقتصاد مردم این منطقه رونق گرفته و به «درك» رفتن تبدیل به سفری جذاب شود.

بیان این دیدگاه از سوی متولی اصلی حوزه ارتباطات و فناوری كشور نشان می‌دهد كه از یك‌سو گردشگری و فناوری اطلاعات از فعالیت‌های عمده در ایجاد درآمد و فرصت‌های شغلی بوده و از سوی دیگر، صنعت پرسود گردشگری توانسته جای خود را به‌عنوان یك صنعت فرابخشی و حلال مشكلات اقتصادی در بین نهادهای بزرگ دولتی و تصمیم‌سازان و تصمیم‌گیران باز كند.

صنعتی پاك و سبز كه هیچ‌گاه بی‌نیاز از حمایت دستگاه‌های اجرایی نبوده و در صورت قرار گرفتن در زنجیره توجه و توسعه همه بخش‌های مرتبط اعم از حمل و نقل زمینی، ریلی و هوایی، بهداشت و سلامت، محیط زیست، امنیت، تبلیغات و اطلاع‌رسانی و... جایگاه واقعی خود را به دست خواهد آورد؛ جایگاهی كه اگر تاكنون به آن رسیده بود در سكوی نخست تولید اقتصادی قرار داشت و برای همیشه وابستگی به فروش نفت برای ارزآوری را كنار می‌گذاشت.

بنابراین گردشگری در ایران برای آنكه بتواند سهم خود را از بازار پرسود و رقابتی جهان به دست آورد باید به‌عنوان نقطه مشترك دستگاه‌های اجرایی در تصمیم‌گیری و برنامه‌ریزی‌های كلان كشور در نظر گرفته شود؛ همان‌طور كه پیشتر و با تغییر رویكرد دولت یازدهم و تغییر ادبیات دیپلماسی در عرصه بین‌الملل شاهد تحرك چشمگیر در حوزه گردشگری و انتخاب ایران به‌عنوان مقصد سفر بودیم؛ ورود تورهای مختلف از اروپا و آمریكا به كشور در قالب قطارهای گردشگری از جمله توفیقات در این حوزه بود كه با دستاورد خوشی چون برجام رو به صعود داشت.

در این زنجیره، نمایش امنیت در سراسر كشور از سوی دستگاه‌های متولی پا به پای دیگر زیرساخت‌های مورد نیاز در توسعه گردشگری همچون حمل و نقل نقشی تعیین‌كننده در جذب و هدایت گردشگر به بكرترین نقاط با ضریب امنیت بالا در زمان مناسب را برعهده دارد؛ نكته‌ای استراتژیك كه به اعتراف گردشگران خارجی، امنیت موجود در كشور منحصربه‌فرد و در تضاد با تبلیغات منفی برای معرفی چهره‌ای ناامن از ایران در سراسر دنیاست.

برخورداری از ظرفیت‌های مختلف گردشگری در زمینه سلامت، ورزشی، دریایی، علمی و سایر پتانسیل‌های موجود و برنامه‌ریزی برای جذب گردشگر با سلایق گوناگون در زمینه‌های یاد شده، جز در سایه مشاركت همه جانبه دستگاه‌های متولی و فراهم كردن بستر مناسب برای ارائه خدمات مطابق با استانداردهای بین‌المللی امكان‌پذیر نیست، از این رو پیش از هر اقدام شتابزده و برای كسب حداقل سهم خود از بازار پرسود گردشگری نیازمند هم‌افزایی و مشاركت دستگاه‌ها در چارچوب پیكر واحد هستیم.

آنچه امروز خانواده بزرگ گردشگری را در سراسر كشور و فراتر از آن، در دورترین نقاط جهان به یكدیگر پیوند داده ظهور تكنولوژی‌های جدید ارتباطی و به بیان دیگر، توجه به گردشگری الكترونیك با هدف ایجاد زمینه‌های مناسب شامل رفاه، آسایش و امنیت سفر و سرانجام لذت از گردشگری است.

بنابراین این انتظار وجود دارد با توجه به اهمیت فرصت ایجاد شده برای كمك به توسعه اقتصادی مناطق كمتر توسعه‌یافته در جهت جذب گردشگر و همچنین فروش صنایع‌ دستی و در نهایت استقرار منابع در آن مناطق، امكان بهره‌برداری از تكنولوژی‌های جدید ارتباطی و به گفته وزیر جوان ارتباطات و فناوری اطلاعات در دورترین و زیباترین نقاط گردشگری كشور برای همگان فراهم باشد.

* كارشناس اطلاع‌رسانی معاونت گردشگری