ایرنابازار- ویتامین دی گروهی از ویتامین‌های محلول در چربی به شمار می رود و تاثیر بسزایی در روند رشد سلولی و فرآیندهای متابولیسمی دارد. این ویتامین سبب افزایش میزان جذب کلسیم، فسفات و منیزیم در روده می‌شود و از دفع آنها جلوگیری و بدین شکل به رشد و استحکام استخوان‌ها کمک می کند و مانع از ایجاد بیماری هایی چون پوکی استخوان می‌شود. گیرنده های ویتامین دی به طور تقریبی در تمام سلول های بدن قرار دارند و این تاییدی بر اهمیت و نقش موثر این ویتامین در بدن است. امروزه بسیاری از افراد دچار کمبود ویتامین دی هستند که بیشتر به دلیل تغذیه نامناسب و دسترسی نداشتن به نور خورشید است.
راه های جذب ویتامین دی
منابع غذایی، نور خورشید و مکمل ویتامین از جمله راه های جذب ویتامین دی به شمار می روند.
منابع غذایی که مقدار مفیدی ویتامین دی دارند، روغن کبد ماهی، ماهی های چرب همچون ماهی سالمون، شاه ماهی و ساردین، میگو، قارچ، لبنیات، محصولات غلات، آب پرتقال و تخم مرغ محسوب می شوند.
محافظت از پوست در برابر اشعه خورشید از اهمیت بالایی برخوردار است اما با این وجود بدن برای تامین ویتامین دی به نور خورشید احتیاج دارد. بر همین پایه بهتر است در هفته چندین مرتبه در معرض تابش نور خورشید قرار گرفت. بیشترین مقدار ویتامین دی در میانه روز در بدن تولید می شود، به همین منظور حداقل صورت و دست ها بدون هیچ لایه محافظتی همچون ضدآفتاب در معرض نور خورشید قرار بگیرند.
گفتنی است به دلیل اینکه مقدار فراوان ویتامین دی در منابع غذایی وجود ندارد، بهتر است در صورت تشخیص پزشک یا متخصص تغذیه، از مکمل این ویتامین استفاده کرد. میزان مصرف روزانه ویتامین دی به عوامل زیادی از جمله سن و تشخیص پزشک بستگی دارد. همچنین در کمبودهای شدید، تزریق آمپول ویتامین دی، پیش از مصرف خوراکی توصیه می شود.
موانع جذب ویتامین دی
ویتامین دی، ویتامینی منحصر به فرد به شمار می رود زیرا هم می‌تواند از راه مواد غذایی و هم به وسیله نور خورشید جذب شود اما باید دانست بعضی عوامل بر جذب ویتامین دی تاثیر می گذارند که از میان می توان به افراد با پوست تیره، زندگی در مناطق دور از خط استوا، آلودگی هوا، اضافه وزن یا چاقی مفرط، استفاده دائمی از ضدآفتاب و کهولت سن اشاره کرد.
فواید ویتامین دی
پژوهش ها بر روی فواید ویتامین دی نشان می دهد که این ویتامین سبب حفظ سلامت استخوان‌ها، کاهش وزن پیشگیری از بیماری ام اس، سلامت پوست و مو، کاهش خطر ابتلا به دیابت، سلامت مغز و سیستم اعصاب، کنترل عفونت و کاهش التهاب، کاهش علائم سندرم روده تحریک پذیر، کمک به بهبود اختلالات گوارشی، کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های شدید، کمک به بارداری سالم، حفاظت از سلامت دهان و دندان، پیشگیری از زوال عقل، کاهش علائم افسردگی، جلوگیری از پیشرفت آلرژی در نوزادان، سلامت قلب و کاهش خطر ابتلا به سرطان پستان و روده می شود.
راه تشخیص میزان ویتامین دی در بدن
راه تشخیص میزان ویتامین دی در بدن، آزمایش خون است که نشان می دهد میزان آن در بدن چقدر است و آیا فرد دچار کمبود ویتامین دی هست یا خیر اما در این میان برخی از علائم وجود دارد که می تواند نشانه کمبود این ویتامین را در بدن نشان دهد.
علائم کمبود ویتامین دی
احساس خستگی مفرط و همیشگی، درد کمر و استخوان، ضعف سیستم دفاعی بدن و بیماری‌های مستمر، افسردگی، ریزش مو، درد عضلانی و عدم توانایی بدن در ترمیم زخم از جمله علائم کمبود ویتامین دی به شمار می رود.
علائم و پیامدهای افزایش بیش از حد ویتامین دی
مصرف غذاهای غنی از ویتامین دی و قرار گرفتن در معرض تابش نور خورشید بعید است که سبب ایجاد مسمومیت ناشی از این ویتامین شود اما در صورتی که در مصرف مکمل ویتامین دی زیاده‌روی شود، می تواند این عارضه را به دنبال داشته باشد.
علائم افزایش بیش از حد ویتامین دی در بدن شامل اختلالات کلیوی، حالت تهوع، مشکل در تکلم، افزایش حجم ادرار، یبوست، ضعف، احساس تشنگی شدید، یبوست، گیجی و کاهش اشتها می شود.