گرنت، طرح حمایت از ترجمه و انتشار کتاب ایرانی در بازارهای جهانی است.
به گزارش ایرناپلاس، چند سالی است که مسئولان فرهنگی در ایران اقداماتی برای تقویت ارتباط فرهنگی میان ایران و دیگر کشورها انجام داده‌اند. در نتیجه این فعالیت عنوان‌های متعددی از کتاب‌های ایرانی به دیگر زبان‌های ترجمه و در کشورهای مختلف منتشر شده‌است. همچنین کتاب‌های متنوعی از دیگر کشورها در ایران ترجمه و منتشر شده است. در این روش از ارتباط، حق مالکیت فکری نویسندگان رعایت می‌شود و این رفتار می‌تواند تاثیر مثبتی در معرفی ایران به دیگر کشورها داشته باشد.
در این راستا ۱۹ مرداد مراسم رونمایی از پرونده‌های بین‌المللی نویسندگان، تصویرگران و مروجان کتابخوانی کودک و نوجوان با حضور محسن جوادی معاون امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، ابراهیم حیدری مدیرکل دفتر مطالعات و برنامه‌ریزی‌های فرهنگی و علیرضا اسماعیلی مشاور اجرایی معاونت امور فرهنگی در تالار جلسه‌های معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار شد.
به گفته جوادی، اگر فعالیت‌های فرهنگی ایران از جمله در حوزه نشر جنبه بین‌المللی پیدا نکند در درون خود از بین می‌رود؛ به‌عبارت دیگر رشد در گرو این دست‌فعالیت‌هاست.
کپی‌رایت، گرنت و نمایشگاه بین‌المللی برای تقویت رابطه میان کشوری
ایران در سال‌های اخیر با مشکلات متنوعی در حوزه اقتصاد و روابط بین‌الملل مواجه شده است، این موارد با اینکه روند فعالیت‌های فرهنگی را کند کرده‌است، اما نتوانسته مانع انجام آنها شود.
ابراهیم حیدری مدیرکل دفتر مطالعات و برنامه‌ریزی‌های فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد درباره لزوم گسترش فعالیت‌های بین‌المللی در حوزه فرهنگ به خبرنگار ایرناپلاس گفت: اگر بخواهیم اقتصاد نشر و فرهنگ توسعه پیدا کند، راهی وجود ندارد جز اینکه دولت زیرساخت‌های این فعالیت‌ها را فراهم کند، در نتیجه بخش خصوصی می‌تواند برای فعالیت نویسنده‌ها، ناشرها، تشکل‌ها، در سطح منطقه‌ای، قاره‌ای و جهانی راهی پیدا کند. یکی از این راه‌ها رعایت حقوق کپی‌رایت است.
حیدری با یادآوری طرح گرنت به عنوان راه دیگری که چند سال برای تقویت روابط بین‌المللی پیگیری شده است، توضیح داد: امور مربوط به گرنت را چندین سال پیگیری کردیم، در نتیجه برگزاری جلسه‌ها برای این طرح اساسنامه تدوین شد و از این راه آثاری را ترجمه و با حمایت وزارت فرهنگ و ارشاد از آنها حمایت کردیم. البته گرنت نیاز به اقدامات بیشتر دارد.
به گفته او، مسئولان در ایران در سال‌های اخیر تلاش زیادی برای شرکت در نمایشگاه‌های بین‌المللی کتاب کرده‌اند و با همه‌گیری بیماری کرونا اقدامات لازم برای شرکت در نمایشگاه‌های مجازی کتاب را کردند تا بتوانند از این فضا بیشتر استفاده کنند.
باید آژانس‌های ادبی قوی داشته باشیم
مدیرکل دفتر مطالعات و برنامه‌ریزی‌های فرهنگی درباره راه‌های دیگر برای تقویت روابط بین‌المللی فرهنگی ایران افزود: راه‌های دیگری هم وجود دارد. مانند اینکه آژانس‌های ادبی قوی در این حوزه فعال باشند یا این کار توسط انجمن‌ها، تشکل‌ها و صنوف انجام شود. آژانس‌های ادبی کارگزارانی هستند که می‌توانند ارتباطی بین ناشر و نویسنده یا چند ناشر باشند. این آژانس‌ها در مجامع بین‌المللی به عنوان یکی از حلقه‌های تاثیرگذار شمرده می‌شوند.
در حوزه چاپ و نشر و اگر بخواهیم در این حوزه تاثیرگذار باشیم باید آژانس‌های ادبی قوی داشته‌باشیم. در این چند سال دیپلماسی فرهنگی یکی از برنامه‌های اصلی معاونت فرهنگی بود.
به گفته حیدری، آژانس‌های ادبی باید در بخش خصوصی فعال شوند؛ زیرا آنها رابط‌های دولت و بخش خصوصی، ناشر، نویسنده و ... هستند و می‌تواند نقش فعالی داشته‌باشد. اگر تشکل یا صنفی قوی تشکیل شود و دولت زیرساخت‌ها را مهیا کند - زیرا بخش مهمی از تبادل‌های فرهنگی با تبادل‌های سیاسی و اجتماعی مرتبط است - که در این صورت می‌توان برای این اقدامات برانامه‌ریزی کرد.
باید تاثیر ایران‌هراسی کم کنیم
او بایادآوری نویسندگان و تصویرگران ایرانی که توانستند در جایزه‌های بین‌المللی حضور داشته باشند، ادامه داد: برای معرفی نویسندگان، مروجان و تصویرگران به جامعه جهانی، از برنامه‌های ترویج کتابخوانی و گزارش‌ها ترجمه و در فضای بین‌المللی مانند یونیسف، یونسکو و ایفلا ارائه شد.
سه فیلم مستند برای ترویج کتابخوانی با زیرنویس فارسی به یونیسف و یونسکو فرستادیم. همچنین سه مقاله به ایفلا فرستادیم تا تاثیر ایران‌هراسی کم شود، زیرا در برخی از کشورها ایران را با نفت و جنگ می‌شناسند.
به گفته حیدری، ایران ظرفیت‌ها و توانمندی‌هایی دارد و بخش خصوصی و حاکمیت اقداماتی در راستای استفاده از آنها انجام می‌دهد.
او افزود: شرکت در جوایز بین‌المللی زمینه عرضه، تقاضا و تبادل‌های بین‌المللی و فرهنگی را فراهم می‌کند. در نتیجه می‌توانیم فضایی باز کنیم تا نویسندگان، تصویرگران و مروجان بتوانند خدمات خود را عرضه و معرفی کنند.
کتاب‌های ایرانی می‌تواند بازار جهانی پیدا کند و ارتباط نویسندگان با ناشران کشورهای دیگر برقرار می‌شود. همچنین نویسندگان، تصویرگران و مروجان با شیوه تدوین پرونده نوشتن در فضای بین‌المللی آشنا می‌شوند.
او افزود: در این سال‌ها فقط چند نویسنده با فضای بین‌الملل آشنا بودند، اما دیگر نویسندگان یا اطلاع نداشتند یا نمی‌دانستند که چگونه شرکت کنند. با برگزاری کارگاه آموزشی برای نویسندگان، تصویرگران و مروجان کتاب کمک کردیم تا بتوانند در فضای بین‌الملل کار کنند.
هیچ کاری بدون مشکل نیست
حیدری با تاکید بر اصالت و پیشینه فرهنگی ایران و ظرفیت‌های بالقوه و بالفعل آن برای کشور، توضیح داد: در ایران ناشران متعدد سالی بیش از ۱۰۰ عنوان کتاب منتشر می‌کنند و کتاب‌های خوبی دارند. با توجه به توانمندی‌ها و ظرفیت‌هایی که در ایران در مقایسه با در کشورهای اطراف و همسایه مخصوصا در آسیای میانه، داریم، می‌توانیم از این ظرفیت‌ها برای پیشبرد اهداف کشور، تبلیغ حوزه فرهنگ و زبان فارسی و گردشگری استفاده کنیم.
به گفته او، مشکلات همه جا وجود دارد، هیچ کاری بدون مشکل نیست. هر کار نیاز به صبر و حوصله دارد. کمک رسانه‌ها، تشکل‌ها و بخش خصوصی می‌توانند به تقویت زیرساخت‌های فرهنگی و اعتلای فرهنگ ایرانی اسلامی که پیشینه طولانی دارد و برای آن زحمت و زیادی کشیده شده است، منجر شود.
مدیرکل دفتر مطالعات و برنامه‌ریزی‌های فرهنگی افزود: همه باید دست به دست هم بدهیم و بتوانیم از ایران که سابقه درخشان آن به دلیل پیشینه فرهنگی است، حفاظت کنیم.