به گزارش ایرناپلاس، گردشگری در ایران در حال شکل‌گیری و اصلاح نقاط ضعفش بود. کم‌کم گردشگران خارجی اطلاعاتی درباره مکان‌های دیدنی ایران به‌دست آوردند و برای ورود به این کشور، برنامه‌ریزی کردند. این روند می‌توانست برای افراد فعال در این حوزه و اقتصاد کشور، مفید و منبع ورود ارز باشد.
بعد از همه‌گیری بیماری کووید-۱۹ یکی از صنایعی که با خسارات زیادی مواجه شد، گردشگری بود. دولت اقداماتی را برای کاهش این خسارت‌ها انجام داد و بسته‌های حمایتی خاصی را در نظر گرفت.
«ولی تیموری» معاون گردشگری وزارت میراث فرهنگی چهارم آبان‌ماه درباره مفاد دستورالعمل جدید بسته حمایتی بخش گردشگری گفت: طبق برنامه، همه فعالان صنعت گردشگری می‌توانند از حداقل ۱۶ میلیون تا ۹۰۰ میلیون تومان وام بانکی با دوره تنفس حدود شش ماه بهره‌مند شوند.
در ابتدای سال ۹۹ دولت، تسهیلات ۶ تا ۱۶ میلیون تومانی را برای ۱۴ رسته شغلی آسیب دیده در ازای حفظ شغل اختصاص داد که با توجه به میزان بالای خسارت وارد شده به گردشگری در پی‌شیوع ویروس کرونا و همچنین محدودیت‌های اعمال شده در این حوزه که همچنان ادامه دارد، این تسهیلات پاسخگوی این صنعت نبود.
درباره بسته حمایتی جدید و امکاناتی که در اختیار فعالان این حوزه قرار می‌دهد، خبرنگار ایرناپلاس با نرگس فقیه رئیس کمیته صنفی کانون انجمن‌های صنفی راهنمایان گردشگری سراسر کشور گفت‌وگویی را انجام داد.
راهنمایان گردشگری فاقد بیمه هستند
گردشگری در ایران در حال رشد و به ثمر نشستن بود، اما کرونا آسیب زیادی به فعالان این صنف وارد کرد. به نظر شما بسته حمایتی جدید می‌تواند نیرویی را که در این سال‌ها آموزش دیدند و بر اثر همه‌گیری بیکار شدند، حفاظت کند تا بعد از این دوران آنها بتوانند در همین حوزه فعالیت کنند؟
_ در جلسه‌ای که ششم‌آبان‌ماه با معاون گردشگری برگزار شد، در رابطه با تسهیلات و بسته دوم حمایتی گفت‌وگو شد. این بسته برای مشاغلی درنظر گرفته شده که تحت تاثیر کرونا آسیب دیدند.
در بسته نخست، راهنمایان گردشگری جزء مشاغل آسیب‌دیده به حساب نیامده بودند. براساس گفت‌وگوهای مکرری که محسن حاجی‌سعید رئیس هیات مدیره کانون انجمن‌های صنفی کارگری راهنمایان گردشگری کشور با وزیر و معاون گردشگری انجام داد، در سامانه کارا بخشی به عنوان مشاغل فاقد بیمه ایجاد کردند. راهنمایان گردشگری به طور عام فاقد بیمه‌اند و سالیان سال، این خواسته آنها به نتیجه نرسیده است که پییگر این مساله هستیم.
سقف بسته حمایتی نخست تا ۱۶ میلیون تومان بود؛ به آژانس‌های مسافرتی یا هتل‌ها نسبت به پرسنلی که داشتند وام می‌دادند، اما راهنمایان فاقد بیمه هستند و فقط می‌توانستند ۶ میلیون تومان دریافت کنند. این عدد بسیار کمی برای راهنمایانی بود که از آبان یا آذر سال ۹۸ –نزدیک به یک سال- درآمدی نداشتند زیرا راهنمای گردشگری شغل بسیار حساسی است و تحت تاثیر عوامل اجتماعی و سیاسی قرار می‌گیرد.
سی‌ونهمین جلسه ستاد ملی مبارزه با کرونا ۱۲ مهرماه برگزار شد. در این جلسه آقایان تیموری و مونسان، توانستند اقداماتی انجام داده و مشخص کنند که این بخش از گردشگری نیاز به حمایت دارد و اگر حمایت نشود، خروج افراد تحصیل کرده و با تجربه از این بخش را موجب خواهد شد.
از طرفی هتل‌ها و سرمایه‌گذارها، بخشی از سرمایه‌ای که دارند، به فروش گذاشتند زیرا درآمدی ندارند. اینها شرایط سختی است که فقط ایران دچار آن نیست بلکهدنیا درگیر آن بوده، با این حال ایران آسیب‌پذیرتر است زیرا با شرایط سخت‌تری از جمله تحریم‌ها و مشکلات داخلی مواجه است.
راهنمایان گردشگری می‌توانند مابه‌التفاوت را دریافت کنند
بسته جدید حمایتی که برای فعالان حوزه گردشگری در نظر گرفته شده، چه ویژگی‌هایی دارد؟
_ بسته دومی که ۱۲ مهر در سی‌ونهمین جلسه ستاد ملی مبارزه به کرونا به تصویب رسید، دو ویژگی دارد؛ یکی اینکه وام‌هایی که نوبت اول ارائه شد، برای راهنمایان گردشگری ۶ میلیون و برای دیگر گروه‌ها ۱۲ تا ۱۶ میلیون بود.
این وام‌ها با بهره ۱۲ درصد باید پرداخت می‌شد که رقم بالایی بود؛ اما بازپرداخت آنها در سال آینده، امکانی بود که روزنه امیدی برای فعالان این حوزه روشن می‌کرد.
راهنمایان گردشگری معمولا به یک یا چند زبان مسلط هستند، در این دوران مجبورند به کارهایی مانند ترجمه و اقداماتی از این نمونه، روی آورند. اما هزینه زندگی یک سال افراد بیشتر از اینهاست و به همین دلیل وام ۶ میلیونی کافی نبود.
در سی‌ونهمین جلسه، مبلغ در نظر گرفته شده برای وام را افزایش دادند. برای راهنمایان گردشگری این مبلغ به حدود ۲۰ میلیون افزایش یافت و افرادی که کمتر از این رقم دریافت کردند، می‌توانند مبلغ تفاوت آن را دریافت کنند. بازپرداخت این تسهیلات از سال ۱۴۰۰ آغاز می‌شود.
به نظر شما این اقدامات می‌تواند پاسخگوی نیازهای فعالان این حوزه باشد؟
_ باید توجه داشت که این اقدام‌ها، در کوتاه‌مدت چاره‌ساز هستند؛ اگر بخواهیم چالشی حرف بزنیم این اقدامات می‌توانند معیشت راهنما را در طول این سال تامین کنند. اگر فردی که راهنماست، خانواده و فرزند داشته باشد، شرایط سخت‌تر خواهد شد.
همچنین شرایط جامعه و دولت به صورتی است که همه مشاغل ناچار به تحمل شرایط سخت هستند و این مساله برای همه اعضای جامعه مطرح است. در برخی از کشورها به راهنمایان گردشگری کمک‌های بلاعوض و در مبالغ بالا نسبت به آنچه در ایران ارائه شد، اعطا شده است. نمی‌توان بی‌مهری هم کرد، بودن این کمک‌ها بهتر از نبودنش است. در بخش دولتی تلاش‌هایی می‌شود و بی‌انصافی است اگر بگوییم کاری نمی‌کنند؛ متاسفانه گره‌ها زیاد است.
همواره می‌گوییم که سفر نکنید
علاوه بر اینکه به راهنمایان از طریق اعطای وام کمک می‌شود، در دورانی که فعالان حوزه گردشگری نمی‌توانند حضور فیزیکی داشته باشند و اقدامی انجام دهند، آیا دیجیتالی شدن کسب و کار می‌تواند به آنها کمک کند؟
_ آموزشگاه‌های گردشگری از این مسائل مستثنی هستند زیرا می‌توانند آموزش‌های مهارت محور را به صورت آنلاین آموزش دهند. این آموزشگاه‌ها با کاهش شهریه، به کار خود ادامه می‌دهند. اما برای بخش‌هایی مانند هتلداری‌ها این امکان فراهم نیست. دولت می‌تواند در این فرصت آموزش‌های رایگان و با کیفیت در اختیار فعالان این حوزه قرار دهد تا آنها با استانداردهای روز همراه باشند.
از طرفی، برخی از کشورهای اروپایی بستر مجازی برای برخی از فعالیت‌ها در حوزه گردشگری راه‌اندازی کرده‌اند. در این شرایط همواره می‌گوییم که سفر نکنید و زنجیره بیماری باید جایی قطع شود اما همه مشاغل سر کار خود برگشتند و فعالان حوزه گردشگری بیکار ماندند. دیجیتالی کردن فعالیت‌ها، نیاز به بستر و زیرساخت دارد، باید شروع به برگزاری تورهای مجازی و ارائه صنایع دستی در این تورها کنیم.
در ایران نزدیک به ۲۴ سایت جهانی داریم که همه ویژگی‌های منحصربه‌فردی دارند. گردشگران خارجی، علاقه‌مند به دیدن این سایت‌ها از نزدیک هستند. می‌توان تصاویر این سایت‌ها را در فضای مجازی بارگذاری، تبلیغات و بازاریابی کنیم. به این صورت برای دوران پساکرونا می‌توان برنامه‌ای برای ورود گردشگران داشته‌باشیم. باید بتوانیم دراین مدت کاری کنیم که در ذهن گردشگران، ایران به عنوان یک مقصد شکل بگیرد.
یعنی بخش‌هایی از گردشگری مانند شرکت‌های مسافربری، حمل‌ونقل و هتل‌ها حتما با مشکل جدی مواجه خواهند شد؟
_ این را باید از متخصصان پرسید، اما به طور حتم راهکاری دارند. این‌گونه نیست که هیچ راهکاری نباشد؛ اما وقتی می‌خواهیم بستر تور مجازی را فراهم کنیم، باید به گونه‌ای باشد که برای دیگر افراد دنیا هم جذاب باشد. همچنین اقدامات باید به صورت هدفمند برنامه‌ریزی شوند.
همه صنعت گردشگری یک زنجیره به هم وابسته است؛ حمل‌ونقل، آژانس‌های گردشگری، هتل‌ها و ... اعضای این زنجیره‌اند. بستر مجازی می‌تواند با برنامه‌ریزی هوشمندانه، همه اقشار را پوشش بدهد.