به گزارش ایرناپلاس، در دو سال ۱۳۹۷ و ۱۳۹۸ بیش از ۴۰ شرکت برای نخستین‌بار در بورس اوراق بهادار عرضه شدند. خرید سهام عرضه اولیه مورد استقبال سهامداران خرد است و توصیه می‌شود افرادی که به‌تازگی با بورس آشنا شدند و مایلند سرمایه‌گذاری مستقیم در این بازار را تجربه کنند، در گام‌های نخست با خرید عرضه اولیه سهام شرکت‌ها حضور در این بازار را تجربه کنند. این در حالی است که مبلغ پایین مورد نیاز برای شرکت در عرضه اولیه، این پرسش را ایجاد می‌کند که چنین سرمایه‌گذاری‌هایی، بازدهی قابل قبولی خواهند داشت؟
مجید عبدالحمیدی، کارشناس بازار سرمایه در گفت‌وگو با ایرناپلاس گفت: بررسی بازدهی عرضه اولیه‌های سال‌های ۱۳۹۷ و ۱۳۹۸ نشان می‌دهد همین سرمایه‌گذاری‌های به‌ظاهر اندک نیز می‌توانند بازدهی قابل توجهی برای سهامداران داشته باشند. به‌طور نمونه عرضه اولیه شرکت کشاورزی مکانیزه اصفهان کشت در سال ۱۳۹۷ پس از یک سال، بازدهی بیش از هزار درصدی را برای سهامداران به همراه داشته است.
براساس تحلیلی که وی انجام داده، حتی افرادی که در بازه زمانی کوتاه‌تری سهام عرضه‌های اولیه را نگهداری کرده بودند نیز از بازدهی آن منتفع شدند. به‌طور نمونه حضور در عرضه اولیه شرکت ذوب روی اصفهان در سال ۱۳۹۸ و نگهداری سهام این شرکت فقط به مدت یک ماه، به معنای بازدهی ۱۵۲ درصدی برای سهامداران آن بوده است.
چه زمانی عرضه اولیه را بفروشیم؟
با وجود بازدهی متفاوت در بازه‌های زمانی مختلف باید ببینیم بازه زمانی مناسب برای نگهداری سهام عرضه اولیه چه مدت است.
عبدالحمیدی در این زمینه افزود: همان‌طور که خرید سهام در زمان مناسب به‌عنوان یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های یک معامله‌گر خوب محسوب می‌شود، فروش و خارج شدن در قیمت مناسب نیز جزو تصمیم‌های مهم یک سرمایه‌گذار است. با این حال پاسخ به این پرسش، چه درباره عرضه اولیه‌ها و چه درباره دیگر انواع سهام، بسیار دشوار است و دانش بورسی بالایی را می‌طلبد زیرا مهم‌ترین ویژگی بازار سرمایه، پیش‌بینی آینده است.
وی به سه دسته‌بندی برای سهامداران اشاره کرد و گفت: اگر افراد بدانند در کدام یک از گروه‌های سه‌گانه سهامداران قرار دارند، به راحتی می‌توانند درباره مدت زمان نگهداری سهام خود تصمیم‌گیری کنند.
جزو کدام گروه سهامداران هستید؟
این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: گروه نخست، سهامداران کوتاه‌مدت هستند. این افراد، به پول خود نیاز دارند؛ بنابراین دوره نگهداری سهام برای آنها چندان طولانی نیست. به این افراد توصیه می‌شود در اولین زمان ممکن یعنی پس از آنکه صف خریداران سهام کم شد یا پس از متعادل شدن سهم و شکستن صف خرید، سهم خود را بفروشند. رسیدن به این تعادل پس از چند روز از عرضه اولیه رخ می‌دهد. البته مدت زمان آن، در سهم‌ها و شرکت‌های مختلف باتوجه به ارزنده بودن سهم و خوش‌بینی بازار نسبت به آن، متغیر خواهد بود.
وی افزود: گروه دوم، سهامداران میان‌مدت هستند. این افراد تا چند ماه به پولی که در عرضه‌های اولیه سرمایه‌گذاری کرده‌اند نیاز ندارند. به این گروه از افراد پیشنهاد می‌شود حداقل سه‌ماه سهام عرضه اولیه خود را نگهداری کنند. در این زمان معمولاً سهمداران از رشد ثانویه‌ای بهرمند می‌شوند. پس از آن نیز با بررسی دوباره سهم خود، درباره نگهداری برای یک دوره دیگر یا فروش، تصمیم‌گیری کنند.
عبدالحمیدی گفت: افرادی که مازاد سرمایه خود را بدون اینکه به آن نیاز داشته باشند به بورس آورده‌اند، در گروه سوم قرار می‌گیرند. این گروه، سهامداران بلندمدت هستند که خرید سهام را با دید سرمایه‌گذاری نگاه می‌کنند. به این گروه از سهامداران پیشنهاد می‌شود سهام خود را حداقل یک سال نگهداری کنند و به آن اجازه رشد دهند. تجربه بازدهی عرضه‌های اولیه سال‌های ۱۳۹۷ و ۱۳۹۸ به‌خوبی می‌تواند این توصیه را تقویت کند.
چرا عرضه اولیه بازدهی بالایی دارد؟
به گفته این کارشناس بورس و بازار سرمایه، عرضه اولیه سهام شرکت‌ها یکی از گزینه‌های بسیار جذاب برای سرمایه‌گذاران، به‌ویژه افراد تازه‌وارد در بورس به‌شمار می‌آید زیرا به‌طور معمول سهام‌هایی که در این عرضه‌ها به فروش می‌رسند سودآورند و به‌همین دلیل طرفداران زیادی دارند.
شاید برای بسیاری از ما این پرسش مطرح باشد که دلیل بازدهی بالای سهام عرضه اولیه چیست و آیا بازدهی این سهام در همه روزهای دوره نگهداری به‌عنوان مثال ۶ ماهه یا یک‌ساله، مثبت است؟
عبدالحمیدی در این رابطه توضیح داد: رشد سهام عرضه اولیه به دلایل گوناگونی از جمله کشف قیمت مناسب، رفتار سهامدار اصلی و همچنین فضای کلی بازار نسبت به این قبیل عرضه‌ها وابسته است و مجموعه این عوامل موجب اقبال به شرکت در عرضه اولیه و بازدهی بالای سهام‌های عرضه اولیه است. با این حال، بررسی ریز بازدهی‌های سهام عرضه اولیه نشان می‌دهد سهام‌های عرضه اولیه نیز مانند دیگر سهام‌ها، روزهای مثبت و منفی زیادی را در میان‌مدت و بلندمدت به‌خود دیده‌اند، اما برآیند کلی آنها معمولاً مثبت بوده است.
با این حال، این برآیند مثبت به‌معنای ورود به این سهم‌ها نیست. عبدالحمیدی در این رابطه گفت: با توجه به رشد شاخص بورس و تحولات پر نوسان یک سال گذشته، رشدهای خوبی در عرضه اولیه‌های سال ۱۳۹۸ شاهد بودیم که بازدهی‌های بالای ۵۰۰ درصد را نیز در مدت کم‌تر از یک سال به همراه داشته‌اند. با این وجود، خرید سهام‌های عرضه اولیه بعد از چند ماه مانند دیگر انواع سهام، فقط با بررسی و تحلیل بنیادی آن سهم قابل توجیه است و بدون تحلیل نمی‌توان درباره خرید آنها توصیه خاصی مطرح کرد.