به گزارش ایرناپلاس، در آخرین روز تابستان امسال رسانه‌ها از رکودشکنی آلاینده اُزن در تابستان خبر دادند، به طوری که این آلاینده باعث شده بود ۳۲ روز هوای تهران آلوده شود.
در سال‌های گذشته نیز آلاینده ازن در تابستان دردسرساز شده بود اما امسال بیشترین روزها را به خود اختصاص داد. البته در کنار ازن ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون آلاینده غالب بود. شرکت کنترل کیفیت هوای تهران اعلام کرده افزایش تعداد و تردد خودروهای بنزینی در تهران عامل افزایش این آلاینده‌هاست که به‌دلیل تغییرات در اجرای طرح ترافیک به دنبال شیوع کرونا اتفاق افتاده است.
در این میان سختگیرانه‌تر شدن شیوه محاسبه شاخص هوای تهران نیز سبب شده که تعداد روزهای آلوده بیشتر شود. البته به گفته حسین شهیدزاده مدیرعامل شرکت کنترل کیفیت هوای تهران، این سخت‌گیری باعث می‌شود تعداد روزهای آلوده در پاییز و زمستان نیز افزایش یابد.
محمد رستگاری، معاون نظارت و پایش محیط زیست استان تهران درباره راهکار کاهش آلاینده ازن گفته وجود این آلاینده در هوا طبیعی است و باید دید که چه موادی باعث ایجاد این آلودگی می‌شوند. ازن آلاینده ثانویه است و باید دی اکسید نیتروژن و گازهای آلی فرار را کنترل کرد.
به گفته وی، مهار دی اکسید نیتروژن اندکی سخت‌تر است اما گازهای آلی فرار را می‌توان کنترل کرد. گازهای آلی فرار بیشتر از بخارات بنزین ایجاد می‌شود. بخارات بنزین نیز دو دسته هستند که برخی از آنها از پخش بنزین تولید می‌شود و برخی دیگر در خودرو هستند.
رستگاری به اجرا نشدن طرح «کهاب» در پمپ بنزین‌ها اشاره می‌کند که در صورت اجرا شدن میزان این آلاینده بسیار کاهش می‌یافت. سال ۱۳۸۷ بود که دولت طرح کهاب را باهدف کاهش و هدایت بخارات بنزینی به تصویب رساند. این طرح جایگاه‌های عرضه بنزین را ملزم می‌کند تجهیزات لازم را برای کاهش بخارات بنزین نصب کنند و اگر این اتفاق بیفتد به کاهش آلاینده ازن کمک می‌کند.
اقدامات لازم برای کاهش آلایندگی خودروها انجام نشده است
بهزاد اشجعی عضو کارگروه ملی کاهش آلودگی هوا در گفت‌وگو با ایرناپلاس می‌گوید: آلایندگی تابستان با آلایندگی زمستان تفاوت دارد. در زمستان عامل آلایندگی، بیشتر ذرات معلق بوده که دلیل اصلی آن خودروهای دیزلی است. در تابستان دلیل اصلی آلایندگی ازن است. البته ذرات معلق در تابستان نیز وجود دارد اما آلاینده غالب اُزن بوده که ناشی از خودروهای بنزینی است. اقدامات برای کاهش آلودگی هوا طبق مصوبه‌ها و قوانین مشخص است.
البته به اعتقاد وی، وضع آلودگی هوا در تابستان امسال بدتر از سال‌های پیش نبوده و تابستان امسال شرایط بهتری نسبت به سال‌های گذشته داشت. امسال در ۶ ماه نخست سال، ۳۸ روز شاخص بالای ۱۰۰ داشتیم این در حالی است که سال گذشته تعداد روزهای با شاخص بالای ۱۰۰، ۲۴ یا ۲۵ روز بود. دلیلی این موضوع فرمول محاسبه شاخص است که امسال فرق کرده و سختگیرانه‌تر شده است.
وی می‌گوید: اگر غلظت‌های امسال را به فرمول سال گذشته محاسبه کنید تعداد روزهای دارای شاخص بالای ۱۰۰ به ۲۱ روز کاهش می‌یابد و این نشان می‌دهد که وضعیت امسال بهتر از سال گذشته بوده است. دلیل آن هم شاید کاهش تردد ناشی از محدودیت‌های کروناست.
پیش‌بینی آلودگی هوا تهران در پاییز و زمستان
وی درباره وضعیت آلودگی هوا در پاییز و زمستان می‌گوید: پیش‌بینی وضعیت آلودگی هوا در پاییز و زمستان از اکنون امکانپذیر نیست. البته باید دید وضعیت جوی در زمستان چه شرایطی خواهد داشت و در این صورت است که می‌توان گفت وضعیت بهتر یا بدتر می‌شود.
به گفته اشجعی امسال از نظر انتشار آلایندگی تفاوتی با سال گذشته نخواهیم داشت زیرا اقدامات لازم انجام نشده است. به طور نمونه، باید فیلتر دوده بر روی اتوبوس‌ها و کامیون‌ها نصب می‌شد یا خودروهای فرسوده اسقاط می‌شدند و اقدامات دیگری که در مصوبه‌ها آمده است؛ اما هنوز خبری از تحقق این برنامه‌ها نیست و در نتیجه نمی‌توان گفت آلایندگی در زمستان کاهش می‌یابد.
وی می‌افزاید: از سوی دیگر باید دید وضعیت جوی در پاییز و زمستان به چه صورت است؛ اگر وضعیت بهتر و ناپایداری‌ها بیشتر بود وضعیت آلودگی هوا نسبت به سال گذشته بهتر می‌شود اما اگر امسال جو پایداری داشته باشیم که پیش‌بینی می‌شود امسال نسبت به سال گذشته وضعیت هوا در تهران پایدارتر باشد آلودگی هوا نیز نسبت به سال گذشته بیشتر خواهد بود.
وی می افزاید: در حال حاضر نسبت به سال گذشته اقدام خاصی انجام نشده؛ البته بحث افزایش استاندارد خودروها را داشتیم که از یورو ۴ به یورو ۵ ارتقا یافتند اما انتظار نداریم امسال تاثیر خود را روی آلودگی هوا بگذارد و در سال آینده شاهد نتایج آن باشیم. کاری که باید انجام می‌شد همان نصب فیلتر دوده روی اتوبوس‌ها و کامیون‌ها و اسقاط خودروهای فرسوده بوده که نسبت به سال گذشته پیشرفت چندانی نداشته است.
آلودگی هوا سبب آسان‌تر شدن انتقال ویروس کرونا می‌شود
احتمال تشدید آلودگی ها در فصل پاییز و زمستان در حالیست که امسال با توجه به بروز بحران کرونا، شرایط سخت‌تر شده است و بسیاری از کارشناسان نسبت به احتمال تشدید بحران کرونا در کنار افزایش آلاینده ها به ویژه در کلانشهرها هشدار می‌دهند و این امر لزوم پیش‌بینی، چاره‌اندیشی و مدیریت آلودگی هوا را بیش از پیش نشان می‌دهد.
سید محمد جزایری رئیس شبکه بیماری‌های ویروسی ایران در مورد ارتباط آلودگی هوا و افزایش شیوع کرونا می‌گوید: مقالات علمی معتبر دنیا نشان می‌دهد آلودگی هوا سبب آسان‌تر شدن انتقال ویروس کرونا و افزایش موارد بیماری و مرگ و میر ناشی از آن می‌شود.
به گفته وی، هنوز علل اصلی این ارتباط کاملا مشخص نشده اما یکی از دلایل مهم، احتمالا کاهش پاسخ سیستم ایمنی افراد در نتیجه تماس با آلاینده‌های هواست. در غیاب واکسن و داروی مناسب، تنها راه مقابله با ویروس، تقویت سیستم ایمنی بدن است.
جزایری گفته، در کشور به دلایل مختلف، میزان آلاینده‌های هوا در شهرهای بزرگ به‌ویژه تهران بالاست و معمولا از اواخر پاییز شاهد پدیده وارونگی هوا هستیم که این موضوع احتمال شیوع بیماری‌های تنفسی را افزایش می‌دهد.
رئیس شبکه بیماری‌های ویروسی ایران تاکید کرده، در صورتی که برنامه‌های منظمی برای رفع معضل آلودگی هوا اندیشیده نشود، به احتمال فراوان شاهد افزایش چشمگیر موارد کووید - ۱۹ خواهیم بود.