تحریم‌ها آنقدر ظالمانه است که وظیفه همه ایرانیان است که این ظلم آشکار را فریاد بزنند. چه ورزشکار، چه هنرپیشه و چه سیاستمدار. اکنون یک سینماگر ایرانی که چهره بین‌اللملی دارد با توجه به حضور فیلمش در یک جشنواره معتبر خارجی، این ظلم را با صدای بلند، اعلام کرده است.
او آثاری را نوشته و کارگردانی کرده که از جنس و نگاهی متفاوت و منحصر به فرد برخوردارند. نگاهی که نه تنها برای مردم کشور بلکه برای دیگر افراد کشورهای خارجی و منتقدان هم جذابیت‌های بسیاری دارد. همین مساله سبب شده تا با انبوهی از جوایز گوناگون جشنواره‌های خارجی و داخلی مواجه شود.
مجید مجیدی نخستین کارگردان ایرانی است که نامزد دریافت جایزه اسکار شد و برای پروژه‌های مختلفش با هنرمندان بین‌المللی هم همکاری داشته و توانسته با ساخت فیلم سینمایی «محمدرسول‌الله» عنوان کارگردان بزرگترین پروژه سینمایی ایران لقب بگیرد.
خورشید در ونیز طلوع کرد
سال گذشته و در جشنواره سی و هشتم فیلم فجر بود که آخرین اثر مجیدی یعنی «خورشید» به نمایش درآمد. اثری که توانست دو جایزه بهترین فیلم و فیلمنامه را از آن خود کند و مورد توجه منتقدان و تماشاگران هم قرار گیرد. اما جوایز فیلم خورشید تنها به این دو سیمرغ محدود نشد. هفتاد و هفتمین جشنواره فیلم ونیز که نخستین رویداد مهم سینمایی پس از شیوع ویروس کروناست، چهارشنبه ۱۲ شهریور برگزار شد.
این جشنواره از آن نظر برای سینمای ایران اهمیت ویژه‌ای دارد که سه اثر ایرانی در آن حضور دارند که در این میان خورشید در بخش مسابقه این جشنواره برای دریافت شیر طلا به رقابت می‌پردازد. رقابتی که با نخستین اکران این اثر سینمایی، خورشید را رقیب قدرتمندی برای دیگر آثار شرکت‌کننده این فستیوال معرفی کرد.
گفته می‌شود نخستین نمایش فیلم مجیدی در جشنواره ونیز با تشویق پنج دقیقه‌ای بینندگان مواجه شد. منتقدان مطرح نیز هر کدام تشویق خود را در قالب نقدهای مثبت بر این اثر ارائه دادند.
البته جدا از تاثیر فیلم خورشید، صحبت‌های مجید مجیدی در نشست خبری فیلم، همچون بیانیه‌ای بود که بدون هرگونه شعار و خودنمایی، از منافع ملی و مردم سرزمین خود دفاع کرد و به یک عمل غیرانسانی در شرایط بحرانی کرونا اعتراض کرد.
مجیدی در ادامه پرسش و پاسخ‌های نشست خبری و درباره دلیل بروز برخی مشکلات اجتماعی و اقتصادی در ایران چنین گفت: «آمریکا چهل سال است که کشور ما را تحریم کرده همین حالا که من این‌جا نشسته‌ام و در این شرایط کرونایی، یکی از معضلات اساسی ما، تامین داروست و متاسفانه در این شرایط که بسیار هم سخت است، دارو وارد ایران نمی‌شود چون آمریکا، این حریم غیرانسانی را علیه ایران اعمال کرده است. در واقع ۴۰ سال است که مردم در این شرایط سخت زندگی می‌کنند.»
هنرمند صدای مردم است
صحبت‌های کارگردان فیلم «محمد رسول‌الله» در داخل کشور بازتاب گسترده‌ای پیدا کرد. اینکه هنرمندی با وجه بین‌المللی‌اش در یکی از مهمترین رویدادهای سینمایی جهان از مشکلی بگوید که مردم سرزمینش سال‌هاست با آن دست به گریبان هستند؛ به دور از هرگونه گرایش جناحی، بسیار ارزشمند است.
هنرمندی که نشان داد دغدغه‌اش تنها فیلمسازی و کسب جایزه نیست، بلکه می‌خواهد دنیا را از مشکلاتی که مردم ایران به دلیل تحریم‌ها با آنها مواجه هستند، با خبر کند.
اهمیت کار مجیدی به اندازه‌ای بود که حسین انتظامی؛ رییس سازمان سینمایی ضمن بازنشر بریده‌ای از سخنان مجیدی در توئیتر خود چنین نوشت: «هنرمند صدای مردم است.»
ابراهیم داروغه‌زاده دبیر جشنواره فیلم فجر نیز درباره صحبت‌های این کارگردان چنین گفت: «مجیدی از فرصت جشنواره فیلم ونیز برای رساندن صدای مظلومیت و حقانیت مردم ایران استفاده کرد. ۴۰ سال است مردم ایران در شرایط سخت ناشی از تحریم‌های غیرانسانی آمریکا زندگی می‌کنند.»
درباره ویژگی‌های آثار مجید مجیدی که همواره با استقبال جشنواره‌های خارجی مواجه شده است و همچنین تاثیر صحبت‌های این کارگردان در نشست خبری فیلمش با جبار آذین منتقد سینما و تلویزیون به گفت‌وگو پرداختیم.
موضع‌گیری به جا و یک اقدام شایسته
آذین در پاسخ به این پرسش که صحبت‌های مجید مجیدی در نشست خبری فیلم خورشید علیه تحریم‌ها تا چه اندازه در مجامع بین‌الملل تاثیرگذار خواهد بود، گفت:مجیدی جزء هنرمندان متعهد کشور است. او به باورهای دینی و مذهبی خود پایبند بوده و همواره در جهت مواضع ایرانی اسلامی خود کوشیده تا دردهای جامعه را به جهان منعکس کند. موضع‌گیری او در قبال تحریم‌های ظالمانه آمریکا و متحدانش علیه ایران یک اقدام شایسته است. گرچه ممکن است با مخالفت‌هایی در سطح آمریکا و دیگر کشورها مواجه شود اما این اقدام او مانع از دیده شدن ویژگی آثارش نمی‌شوند.
این منتقد سینما معتقد است که هر چند مخالفان ایران سعی می‌کنند امثال مجیدی را به نوعی به سوی خود بکشند، اما مجیدی امتحان پس داده همچنان در آغوش ملت ایران جای دارد و مردم به او و فیلم‌هایش احترام شایسته‌ای می‌گذارند؛ حتی اگر در برخی کشورها فیلم‌هایش مورد تخریب قرار گیرند که برخی از سینماگران با این اتفاق روبه‌رو بوده‌اند.
جبار آذین درباره ویژگی‌های شاخص آثار مجید مجیدی که باعث مطرح شدن و استقبال فیلم‌های این کارگردان در داخل کشور و عرصه‌های بین‌المللی شده است، به خبرنگار ایرناپلاس گفت: در میان سینماگران ایران عده معدودی هستند که شاخصه محتوایی، مضمونی و ساختاری آثار آنها سبب شده تا افزون بر توجه در داخل کشور، در عرصه سینمای جهان هم مورد توجه قرار گیرند.
مجیدی از سینماگران ارزشی کشور است. در واقع آنچه در فیلم‌های مجیدی مورد توجه مخاطبان قرار گرفته، مضامین معنایی و محتوایی آثار اوست. گرچه مجیدی با محور قرار دادن قشرهای کودک و نوجوان پیوسته کوشیده به دنیای آنها نزدیک شود و آمال و آرزوهایشان را در کنار واقعیت‌های زندگی این افراد به تصویر بکشد، او همه این مسائل را از زندگی و فرهنگ مردم و نیز از بستر اعتقادهای دینی عبور داده و به پرده سینما وارد کرده است. به همین دلیل، آثارش از او سینماگر متمایز و ممتازی ساخته است.
پیگیری سینمای معناگرا بدون شعار
این منتقد با اعلام اینکه در فیلم‌های مجیدی توصیف و تصویر فقر، نداری، ایمان، خداباوری و مهر و محبت به انسان‌ها و یاری نیازمندان جایگاه خاصی دارند؛ در خصوص مضامین داستانی فیلم‌هایش افزود: با وجود اینکه فیلم‌های او از منظر ساختار هنری و محتوا در یک ردیف هستند اما سلطه معناگرایی در همه آنها قابل مشاهده است. به عبارت دیگر مجیدی به دنبال ایجاد یک سینمای دینی است که بدون شعار و با استفاده از ابزار سینما به شکل هنرمندانه مصائب انسانی مردم را به تصویر بکشد. به همین دلیل است که لطافت نهفته در مضامین داستان فیلم‌هایش همچون نوع پرداخت و ساختار آنها سبب شده تا مخاطبان جهانی که علاقه‌مند به مسائل اخلاقی، دینی و انسانی هستند با فیلم‌های مجیدی و شخصیت‌های درست پرداخت شده بیشتر آثار او ارتباط برقرار کنند و از این آثار حمایت کنند.