تهران- ایرناپلاس- اخیراً فرمانده نیروی انتظامی لیستی از خدمات ناجا را طی دو ماه گذشته برای مقابله با شیوع کرونا، اعلام کرد. انجام این امور، جز با اتکا به ماده۶ قانون نیروهای مسلح، مواد ۲۳،۲۰،۱۹،۱۵،۱۲،۸ قانون نیروی انتظامی و مواد ۶۰۷ و ۶۰۹ قانون مجازات اسلامی ممکن نبود. 

با شیوع بیماری کرونا در کشور، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح دستور داد سایر نهادهای نظامی و انتظامی برای رفع این بحران به میدان بیایند. نیروی انتظامی نیز از همان روزهای ابتدایی وارد میدان شد و بنا بر حوزه اختیاراتش، اقداماتی را انجام داد که مروری بر آنها، سهم نیروی انتظامی در مقابله با این ویروس را نشان می‌دهد. 

روز گذشته سردار حسین اشتری، فرمانده نیروی انتظامی در همایش سراسری فرماندهان، معاونان، روسا و مدیران ناجا، در همین راستا اعلام کرد «ناجا در این رابطه اقدامات خوبی انجام داده که برخورد با محتکران و شایعه‌سازان در فضای مجازی، کنترل ورودی‌ها و خروجی‌های شهرها، پذیرش بیماران در بیمارستان‌های ناجا، ضدعفونی کردن معابر و ... ازجمله آنهاست».

اواسط اسفندماه، تصاویری از حضور ماشین‌های یگان ویژه در حال ضدعفونی خیابان‌های تهران منتشر شد که البته با نقدهایی هم همراه شد. بیمارستان‌های ناجا یکی دیگر از ظرفیت‌های این مجموعه است که فرمانده ناجا نیز به آن اشاره کرده است؛ هشت بیمارستان‌ حضرت ولیعصر تهران، فاطمة الزهرا اهواز، حضرت سجاد تهران و خاتم‌الانبیای بندرعباس، الغدیر تبریز، سیدالشهدا کرمان، ایران شیراز و ثامن‌الائمه مشهد ازجمله آنها هستند.

چندی پیش نیز سرلشکر محمد باقری، رئیس ستادکل نیروهای مسلح نیز از عملکرد این بیمارستان‌ها بدون دریافت بودجه خاص برای مقابله با کرونا تقدیر و تشکر کرد. کاهش دوره آموزشی خدمت وظیفه سربازی به یک ماه، برخورد ضربتی با محتکران مواد ضدعفونی و محصولات بهداشتی در همکاری با دستگاه قضایی، مسدودسازی و کنترل جاده‌های بین شهری به منظوری جلوگیری از رفت‌وآمد میان استان‌ها توسط پلیس راهور و رصد فضای مجازی و برخورد با شایعه‌سازی توسط پلیس فتا از دیگر فعالیت‌های ناجا در این راستا بوده است. 


هشدار سخنگوی ناجا: مجازات سنگین ناقضان فاصله‌گذاری اجتماعی
ستاد مقابله با کرونا به ریاست رئیس‌جمهور نیز در این ایام مصوباتی داشته است که همه دستگاه مکلف به اجرای آنند؛ در همین راستا چندی پیش سردار احمد نوریان، سخنگوی ناجا اعلام کرد بنا بر قانون با ناقضان طرح فاصله‌گذاری اجتماعی برخورد می‌کند. وی همچنین تذکر داده بود «هر فردی که نسبت به مأموران پلیس در حین انجام وظیفه، تعدی و تعرض کند، علاوه‌بر اعمال مجازات‌های سنگین مربوط به نقض مقررات فاصله‌گذاری اجتماعی برابر با ماده ۶۰۷ قانون مجازات اسلامی، مورد تعقیب کیفری قرار می‌گیرد و مرجع قضایی با آن شدیداً برخورد می‌کند. ضمن اینکه در ماده ۶۰۹ نیز تأکید شده است اگر در کنار تمرد از اجرای قانون، هر گونه توهین، اخلال در نظم عمومی، جرح و خسارت به مأمور صورت گیرد، برای آن مجازات‌های جداگانه‌ای پیش‌بینی شده است». 


دست باز ناجا؛ از مسدودسازی جاده‌ها تا امدادرسانی
از سوی دیگر، با توجه به اینکه ماده ۲ قانون نیروهای مسلح، شامل نیروی انتظامی نیز می‌شود، بررسی وظایف قانونی ناجا بر اساس قانون نیروهای مسلح انجام می‌گیرد. از این رو، بر اساس بند (ج) ماده ۶ قانون نیروهای مسلح، «نیروهای مسلح در زمان صلح به درخواست دولت، افراد و تجهیزات فنی خود را در حدی که به آمادگی رزمی آنها آسیبی وارد نیاید، در جهت خدمت به مردم در زمینه کارهای امدادی، آموزشی، تولیدی و جهاد سازندگی به کار می‌گیرند».
علاوه‌ بر این، بنا بر ماده ۸ «قانون نیروی انتظامی»، ناجا مکلف است به‌عنوان ضابط قوه قضاییه وارد عمل شود و به «مبارزه با قاچاق، مبارزه با منکرات، کشف جرایم، بازرسی و تحقیق، دستگیری متهمین و مجرمین و اجرا و ابلاغ احکام قضایی» بپردازد. از این رو، برخورد با محتکران مواد ضدعفونی‌کننده و محصولات بهداشتی مورد نیاز برای مقابله با کرونا قابل توجیه است. برخورد با مسافران غیر بومی در ایام منع رفت‌وآمد میان استان‌ها  نیز بنا بر ماده ۱۲  این قانون مبنی بر اینکه «اجرای قوانین و مقررات راهنمایی و رانندگی و امور توزیع و حفظ حریم راه‌های کشور» بر عهده ناجاست، انجام گرفت. از آنجایی که رئیس ستادکل نیروهای مسلح دستور به‌کارگیری ظرفیت‌های موجود برای مقابله با کرونا را به سایر زیرمجموعه خود ابلاغ کرده بود، ناجا مکلف است بر اساس ماده ۱۵ قانون مذکور با «سایر نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران همکاری کند». همچنین ماده ۱۹ و ۲۰ قانون نیروی انتظامی این مجموعه موظف به «انجام امور امدادی و مردم‌یاری در مواقع ضروری ضمن هماهنگی با مراجع ذی‌ربط» و « سازماندهی، تجهیز، آموزش یگان‌های انتظامی و آماده کردن آنها جهت اجرای مأموریت‌های محوله» است. با توجه به تخصیص بیمارستان‌های ناجا به درمان بیماران مبتلا به کووید-۱۹، نیروی انتظامی مکلف است با توجه به ماده ۲۳ این قانون، «نیازهای پزشکی پرسنل و اداره بیمارستان‌ها و درمانگاه‌های مربوطه را تأمین کند».