سه شنبه شب گذشته، آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل در بخشی از گزارش شش‌ماهه خود به ماجرای انفجارهای آرامکو پرداخت که از چالش‌های مهم میان ایران و عربستان است. به گزارش خبرگزاری فرانسه او در بخشی از این گزارش اعلام کرده است «دبیرخانه سازمان ملل متحد توانسته است قطعات باقی‌مانده از سلاح‌های استفاده‌شده در حمله به تأسیسات نفتی عفیف در ماه مه، حملات به فرودگاه بین‌المللی ابها در ژوئن و اوت و حمله دیگر به تأسیسات نفتی شرکت آرامکو در خریص و بقیق در سپتامبر ۲۰۱۹ را بررسی کند.» وی در بخش دیگری از این گزارش تأکید کرده «در این مقطع، [سازمان ملل] در مرحله‌ای نیست که بتواند مستقلاً تأیید کند که موشک‌های کروز و پهپادهای مورداستفاده در این حملات منشأ ایرانی داشته‌اند و به صورتی مغایر با مفاد قطعنامه ۲۲۳۱ [مربوط به برجام] انتقال داده شده باشند» او وعده داده بعد از اتمام بررسی‌ها، اطلاعات آن در اختیار شورای امنیت سازمان ملل قرار خواهد گرفت.
حمله ایران به آرامکو، ادعای بی سند سعودی‌ها
اما اتهام افکنی ها درباره نقش ایران در انفجار تأسیسات نفتی عربستان موسوم به آرامکو از کجا آغاز شد؟
هرچند بعد از وقوع این حادثه، انصارالله یمن مسئولیت این حمله را بر عهده گرفت اما مقام‌های سعودی و آمریکایی اقدام به اتهام زدن علیه ایران کردند. محمدبن سلمان، ولیعهد سعودی نخستین مقام رسمی این کشور بود که ایران را در موضوع مقصر خواند و گفت «عربستان توان مقابله با این تجاوز تروریستی را دارد». عادل الجبیر، وزیر امور خارجه پیشین این کشور نیز کمی بعداز حادثه آرامکو گفته بود «همان‌طور که انتظار می‌رفت تحقیقات عربستان نیز دست داشتن ایران در این حملات را تایید کرده و ثابت شد که حملات ۱۴ سپتامبر از سمت شمال انجام‌شده و تهران در قبال این حملات مسئول است.»
مقامات دولت ایالات‌متحده نیز هم‌زمان ایران را مسئول این حادثه معرفی کردند و به تشدید چالش‌ها میان ایران و عربستان دامن زدند. چندی پیش نیز ملک سلمان در جلسه سالانه شورای مشورتی این کشور مجدد تأکید کرد: «در حملات به تأسیسات نفتی آرامکو از سلاح‌های ایرانی استفاده‌شده است؛ عربستان به عادت همیشگی خود با چنین اقدامات بزدلانه‌ای مقابله کرد.» این در حالی است که مقام‌های این کشور تاکنون سندی دراین‌باره منتشر نکرده‌اند اما چگونه این اتهام همچنان به قوت خود باقی است؟
رویترز و روایت حمله ایران به آرامکو از زبان چهار منبع آگاه
کلیدواژه پاسخ به این پرسش، رسانه است. و در میان رسانه‌ها خبرگزاری «رویترز» بیشترین نقش را در این زمینه داشته است. چندی پیش این خبرگزاری طی گزارشی مدعی شد «چهار ماه قبل از اینکه با فوجی از پهپادها و موشک‌ها به بزرگ‌ترین تأسیسات نفتی جهان در عربستان حمله شود، مقام‌های امنیتی ایران در یک مجتمع امنیتی نفوذناپذیر در تهران دور هم جمع شده بودند.» هرچند رویترز در این گزارش منابع خود را صریحاً مشخص نکرده و به طرح «چهار منبع آگاه» اکتفا کرده بود، اما در بخش‌هایی از این گزارش، « مجازات ایالات‌متحده به دلیل خروج از برجام» را انگیزه ایران برای این کار عنوان کرد. حتی در بخش‌های دیگر آن مدعی شد یکی از فرماندهان سپاه پاسداران در این جلسه گفته است «زمان آن است که شمشیرها را از نیام بیرون بکشیم و به آن‌ها درس عبرت دهیم». نویسنده این گزارش همچنین مدعی شده است «دست‌کم در پنج جلسه جزئیات کاملاً موردبحث و تبادل‌نظر قرار گرفت و تصویب قطعی طرح در اوایل ماه سپتامبر انجام شد» و چهره‌هایی چون «سردار رحیم صفوی، مشاور نظامی رهبر انقلاب، سرلشکر حسین سلامی، فرمانده سپاه و یکی از معاونان فرمانده سپاه قدس» در این جلسات حضور داشتند. علاوه براین، بنا به اظهارات یک مقام آگاه در این گزارش، «محل پرتاب موشک‌ها پایگاه هوایی اهواز در جنوب ایران بود.موشک‌ها و پهپادها به‌جای پرواز مستقیم از ایران به سمت عربستان سعودی از طریق خلیج‌فارس، مسیرهای مختلف و متفاوتی را برای رسیدن به تأسیسات نفتی طی کردند که این بخشی از تلاش ایران برای پنهان نگه‌داشتن دخالت خود بود.» نویسنده اظهارنظر مقام‌های آمریکایی را نیز گواهی بر صحت اطلاعات خود به کار بسته است. در پایان این گزارش نیز این ادعا مطرح‌شده است که « ایران برنامه‌ریزی برای اقدامات را در دست بررسی دارد.»
رویترز علیه ایران یا خطای رسانه‌ای
حال اظهارات دبیرکل سازمان ملل خط بطلانی بر ادعاهای سیاسی و بازوان رسانه‌ای‌شان که افزایش فشار بر ایران و تشدید تحریم‌ها را دنبال می‌کنند، کشیده است. البته این نخستین باری نیست که خبرگزاری رویترز به‌عنوان یکی از منابع خبری قدیمی در خاورمیانه، درباره ایران اخبار دروغین منتشر کرده است.
تیرماه سال جاری این خبرگزاری با انتشار مطلبی مدعی شد اروپایی‌ها در پاسخ به گام دوم ایران در کاهش تعهدات برجامی، مکانیسم حل اختلاف موسوم به «مکانیسم ماشه» را فعال کرده‌اند؛ اما کمتر از چند ساعت ضمن انتشار تکذیبیه، آن را این‌گونه اصلاح کرد که «اروپایی‌ها خواستار نشست فوری طرف‌های توافق هسته‌ای ایران شدند.» حتی در خبر دیگری نوشت «قدرت‌های اروپایی فرآیند حل اختلاف موجود در برجام (موسوم به مکانیسم ماشه) را فعال نکرده‌اند.»
تیرماه سال گذشته نیز رویترز اعلام کرد که شرکت فرانسوی سی‌ام‌ای سی‌جی‌ام (CMA CGM) بنا دارد در پی وضع تحریم‌های جدید دولت ترامپ علیه ایران همکاری خود را با این کشور قطع کند. اما کمتر از چند روز اکانت توئیتری سفارت کره جنوبی در ایران در واکنش به این خبر نوشت «سفارت جمهوری کره هرگونه ادعا مبنی بر عدم بارگیری نفت و میعانات گازی ایران در ماه جولای را رد می‌کند.»
از دیگر دروغ‌پراکنی‌های این رسانه درباره ایران، می‌توان به خبر لغو سفر شینزوآبه به ایران و مرتبط کردنش با افزایش تحریم‌های آمریکا علیه ایران و خروج آمریکا از برجام، افزایش تولید نفت از سوی عربستان، اخبار تحریف‌شده از اظهارات رئیس‌جمهوری و مسئولان ایران درباره بستن تنگه هرمز و گلایه‌های چین از ایران و تأکید بر احتمال جنگ در خاورمیانه و بی‌اثر شدن برجام اشاره کرد. موضوعاتی که واکنش محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران را در آن زمان برانگیخت و در جلسه‌ای با اعضای اتاق بازرگانی گفت «رویترز روزانه ۵۰ خبر دروغ درباره اقتصاد ایران منتشر می‌کند. گروه مشخصی در دنیا توسط یکی از کشورهای همسایه ما حمایت مالی می‌شوند تا این تصویر را ایجاد کنند که کشورهای دیگر در حال خروج از ایران‌اند.»
ازاین‌رو می‌توان مدعی شد از ابتدای سال گذشته و هم‌زمان با افزایش فشارهای دولت ایالات‌متحده بر ایران، این خبرگزاری حداقل ۹ مطلب تحریف‌شده درباره ایران منتشر کرده است.