بر اساس گزارش وزارت صنعت، معدن و تجارت از مصوبات هیئت سرمایه‌گذاری خارجی، در پنج ماه نخست امسال ۳۷ طرح به ارزش ۶۱۸ میلیون و ۷۲۷ هزار دلار مجوز سرمایه‌گذاری در کشور را کسب کرده‌اند. این میزان سرمایه‌گذاری نسبت به مدت مشابه سال گذشته به لحاظ تعداد، رشدی بیش از ۱۵ درصدی و به لحاظ ارزشی نیز رشد هفت درصدی داشته است. مجموع سرمایه‌گذاری مصوب از سوی هیئت سرمایه‌گذاری خارجی در مدت مشابه سال قبل ۵۷۸ میلیون دلار بوده که برای ۳۲ طرح به تصویب رسیده بود.
البته این ارقام تنها مربوط به طرح‌های مصوب هیئت سرمایه‌گذاری است و شامل تمام طرح‌ها نمی‌شود. طبق گزارشی که سازمان سرمایه‌گذاری و کمک‌های مردمی با عنوان اهم عملکرد و دستاوردهای وزارت امور اقتصادی و دارایی ارائه داده، در پنج ماه اول سال ۱۳۹۷ رقم سرمایه‌گذاری خارجی ۷۶۶ میلیون دلار بوده که با رشدی ۵۵ درصدی به ۱.۲ میلیارد دلار در پنج ماه اول امسال فزونی یافته است. دلیل این میزان اختلاف ارقام در این دو گزارش به این موضوع برمی‌گردد که گزارش وزارت صمت تنها به سرمایه‌های خارجی برای اجرای طرح‌های اقتصادی (سرمایه‌گذاری مستقیم) می‌پردازد و آمار دوم شامل هر دو شکل سرمایه‌گذاری مستقیم و غیرمستقیم می‌شود. دو فقره از سرمایه‌گذاری غیرمستقیم شامل دو وام از بانک‌های توسعه اسلامی و بانک توسعه و تجارت اکو می‌شود که به ترتیب مبلغ آنها ۵۵.۲ و ۶.۷ میلیون یورو است.
این میزان رشد در سرمایه‌گذاری خارجی در شرایطی انجام گرفته که ایران درگیر شدیدترین تحریم‌های اقتصادی از سوی ایالات‌متحده آمریکا است و به نظر می‌رسید این موضوع بیش از هر چیزی روی جذب سرمایه‌گذاری خارجی تأثیر بگذارد. بعد از وقفه‌ای که ماه ابتدایی تابستان امسال در تصویب طرح‌های جذب سرمایه خارجی به وجود آمد، با سامان‌یابی اقتصاد با وضعیت جدید و فعال شدن دیپلماسی اقتصادی کشور، روند صدور مجوز، دوباره از سر گرفته شده است. طبق آمارهای سازمان سرمایه‌گذاری و کمک‌های اقتصادی و فنی ایران، بیشترین میزان سرمایه‌گذاری از نظر تعداد و ارزش مربوط به سال ۱۳۹۶ بوده که ۱۷۹ فقره به مبلغ ۱۰.۶ میلیارد دلار محاسبه شده است.
مطابق آمارهای این سازمان در سال ۱۳۹۷ هم مبلغ پنج میلیارد دلار سرمایه خارجی برای ۱۷۵ طرح سرمایه‌گذاری برای کشور تجهیز و تصویب شده است.
مقاصد اصلی سرمایه‌ها
بررسی‌های صورت گرفته نشان می‌دهد که استان خراسان رضوی با هشت طرح بیشترین مجوز جذب سرمایه‌گذاری خارجی را به خود اختصاص داده است. در رده‌های بعدی نیز استان‌های تهران با پنج طرح، آذربایجان شرقی با سه طرح و خوزستان با دو طرح قرار دارند.
آمارهای اعلام شده حاکی است که بیشترین سرمایه‌گذاری مصوب در دوره زمانی مورد بررسی به طرح تولید سیگار اختصاص داشته که در قالب افزایش سرمایه‌گذاری از سوی هیئت سرمایه‌گذاری مجوز دریافت کرده است.
با توجه به اینکه در فصل اول دستورالعمل پیشگیری و مبارزه با قاچاق کالای دخانی، ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز برآورد مصرف سیگار در کشور را در سال ۱۳۸۶ به تعداد حدوداً ۵۷ میلیارد نخ اعلام کرده است، با این حال به دلیل افزایش جمعیت، کاهش سن مصرف کنندگان و گرایش بانوان به مصرف سیگار می‌توان نتیجه گرفت که پس از گذشت ۱۲ سال، میزان مصرف در کشور بیش از ۶۵ میلیارد نخ باشد که این امر مورد تأیید سایر متولیان امر نیز بوده است.
رشد ۹۵۵ درصدی صادرات تنباکو
طبق آمارهای وزارت صمت، صادرات توتون در پنج ماه امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته به میزان ۹۵۵ درصد رشد کرده است. پنج ماه آغازین امسال ۷۹۹ تن صادرات توتون داشته‌ایم، در حالی که این رقم در مدت مشابه سال گذشته ۷۵ تن بوده است. البته باید ذکر کرد که همزمان با این آمارها، صادرات سیگار به میزان ۸۳ درصد کاهش یافته است. در پنج ماه نسخت امسال ۲۵.۳ میلیون نخ سیگار صادر شده که این رقم طی مدت مشابه سال گذشته ۱۵۰ میلیون بوده است. طی یک سال گذشته ۱۰ واحد نیز به واحدهای فعال دخانی کشور اضافه شده است. این واحدها از ۴۸ فقره در سال گذشته (بر مبنای آمار پنج ماه اول) به ۵۸ واحد در سال جاری رسیده است. این واحدها شامل بنگاه‌های فعال در تولید سیگار و تنباکو می‌شود.