فارغ از جشنواره‌های دولتی که در حوزه سینما شاهد آن هستیم، جشن‌های خصوصی هم با الهام از جشنواره فیلم فجر از هنرمندان تقدیر و تجلیل به عمل می‌آورند. جشن حافظ و آکادمی سینماسینما از جمله جشن‌های سینمایی ایران هستند که کاملاً در بخش خصوصی برگزار می‌شوند. در روزهای گذشته دومین دوره جشن آکادمی سینماسینما به ریاست کیانوش عیاری، دبیری کیوان کثیریان و همچنین حضور پررنگ سینماگران در هتل انقلاب برگزار شد که سؤالات زیادی درباره چرایی و دستاورد این جشن‌ها مطرح شد.
باید از جشن‌های خصوصی استقبال کرد
کیوان کثیریان، دبیر آکادمی سینماسینما درباره چگونگی اجرای این جشن در سینمای ایران، به خبرنگار ایرناپلاس گفت: همین چند جشن خصوصی که در سینمای ما وجود دارد، برای سینمای ایران که نیازمند تنوع سلایق است، اندک و محدود است. درست است جشنواره‌های زیادی در سینمای ایران برگزار می‌شود، اما در همه جای دنیا، جشنواره‌ها و جوایز، تنوع زیادی دارند و اساساً جای هم را تنگ نمی‌کنند. در جشن آکادمی سینماسینما با سیستمی که تعریف شده و بر اساس تعداد رأی‌های بالای متخصصان و کارشناسان هر حوزه، بهترین‌ها انتخاب می‌شوند و از این بابت با جشن‌های دیگر متفاوت است. البته جشن خانه سینما به‌صورت آکادمی برگزار می‌شود و به رشته‌های تخصصی و فنی سینما هم جایزه می‌دهد، ولی ما در رشته‌های اصلی و با افراد ثابتی که عضو آکادمی هستند این کار را انجام می‌دهیم. به هر صورت، باید از جوایز و جشن‌های خصوصی استقبال شود. تعداد جشنواره‌های دولتی در این برهه زیاد است، ولی بخش خصوصی هنوز خیلی وارد نشده است. در بحث جوایز سینمایی تقریباً یک تا دو مورد وجود دارد که مابقی متعلق به دولت است.
حمایت از آثار ارزشمند
وی در پاسخ به این پرسش که هدف از برگزاری چنین آکادمی، چه چیزی می‌تواند باشد، گفت: این جشن را برای حمایت از یک سلیقه سینمایی که به آن معتقد هستیم، برگزار کردیم. هدف از برگزاری این آکادمی حمایت از فیلم‌هایی است که از نظر ما سینمای ارزشمندی هستند. این سینما و سازندگان چنین آثاری را به لحاظ معنوی حمایت می‌کنیم و با دادن جوایز، پیشنهادمان را برای ادامه مسیر سینما اعلام می‌کنیم. وقتی فیلم «شماره 17 سهیلا»، «مغزهای کوچک زنگ زده» یا «آشغال‌های دوست‌داشتنی» جایزه می‌گیرند، با معرفی‌شان مانند جشنواره‌های دیگر اعلام سلیقه و نظر می‌کنیم و نوع سینمایی را که می‌پسندیم، اعلام می‌کنیم.
اهدا جوایز به رشته‌های مشخص و اصلی
«نحوه برگزاری و معرفی برگزیدگان در خانه سینما به این صورت است که رشته‌هایی مانند تدوین، موسیقی، فیلمبرداری، گریم، طراحی و ... هم مورد ارزیابی قرار می‌گیرند و برای همه آنها کارشناس وجود دارد. ما امکان جایزه دادن به همه این رشته‌ها را نداریم، البته علاقه‌ای هم نداشتیم چون با جشن خانه سینما مشابهت پیدا می‌کرد. این مسیر را انتخاب کردیم که به رشته‌های محدود، مشخص و اصلی جوایز را اهدا کنیم و وارد سایر رشته‌ها نشویم؛ چون سازوکار تخصصی می‌خواهد و باید 5الی 6 فیلمبردار، صدابردار، گریمور و ... را به آکادمی اضافه می‌کردیم. این اتفاق تعداد اعضا و برگزیدگان را بالا می‌بُرد که تا حدودی هم جمع کردن رأی از توان ما خارج می‌شد و اینکه خانه سینما همین کار را انجام می‌دهد.»
بیشترین امتیاز به «شماره 17 سهیلا» تعلق گرفت
کثیریان درباره نحوه محاسبه آرا و سیستم انتخاب برگزیدگان جشن آکادمی سینماسینما بیان کرد: محاسبه آرا به این شکل بود که در هر بخش یا هر فیلم یا شخص یک امتیازی جلوی اسامی نوشته شده بود. فیلم «شماره 17سهیلا» در همه رشته‌ها و بخش‌ها بالاترین امتیاز را گرفت. این فیلم را همه دوستان آکادمی خیلی خوب دیده بودند. یک مقدار باعث تعجب بود و تصور می‌کردیم عده‌ای فیلم را ندیده و رأی نمی‌دهند، اما همه فیلم را دیده و با یک اختلاف خیلی خوب، فیلم و زهرا داوودنژاد رتبه اول را کسب کردند. واقعاً پیش‌بینی نمی‌کردم اما زهرا داوودنژاد از سمت بازیگران ما خیلی خوب رأی آورد.
فاصله اندک حسن معجونی با نوید محمدزاده
وی در ادامه افزود: سیستم آکادمی سینماسینما به این شکل است که بازیگر در رشته بازیگری رای‌اش ضریب دارد، ولی در قسمت انتخاب فیلمنامه، فیلم و ... ندارد. یا مثلاً رأی کارگردانان در کارگردانی ضریب دارد، ولی برای سایر رشته‌ها همان ضریب یک را دارد. منتخبان را به این شکل معرفی کردیم تا جوایز تخصصی‌تر و کارشناسانه‌تر شود. یعنی اگر بازیگر بگوید بازی زهرا داوودنژاد خوب است، رای‌اش تأثیر بیشتری داشته است تا یک فیلمنامه‌نویس. زهرا داوودنژاد عملاً با اختلاف نسبتاً خوبی رتبه اول را کسب کرد. فاصله برگزیدگان در دو رشته بسیار به هم نزدیک بود که به رتبه دوم دیپلم افتخار اهدا کردیم. مثلاً حسن معجونی با نوید محمدزاده اختلاف بسیار اندکی برای کسب بهترین بازیگر مرد داشت.
نمی‌خواستیم نگاه، سلبریتی محور باشد
این منتقد با اعلام اینکه به ما اجازه بلیت فروشی ندادند، درباره عدم حضور و ارتباط مردم با این جشن تصریح کرد: امسال برنامه ما از آپارات پخش زنده شد. اتفاقاً بازدیدهای نسبتاً خوبی هم داشت. باید اجازه دهند که به‌تدریج این اتفاق بیفتد. مردم از مراسم بیشتر استفاده کنند و حضور داشته باشند. حضور مردم می‌تواند طوری باشد که آرامش جلسه و آسایش کسانی که آمده‌اند، حفظ شود و هیچ مزاحمتی به وجود نیاید. در مجموع فکر می‌کنم امکانش هست. البته در حال حاضر فیلم‌ها اکران مردمی می‌گیرند و مردم هم خیلی استقبال و علاقه نشان می‌دهند. ترجیح می‌دهم که جشن در فضای آرام‌تر و تخصصی‌تر برگزار شود. در فراخواندن هنرمندانی که جایزه را به افراد برگزیده اهدا می‌کردند، کاملاً هدفمند عمل کردم. به غیر از یک یا دو بخش، هنرمندانی از نسل قدیم و بزرگان سینما را فرا خواندم. اصرار نداشتم هر چهره‌ای که در سالن است حتماً روی سن دیده شود. علاقه داشتم که جوایز را از دست قدیمی‌های این حوزه بگیرند و نگاه سلبریتی محوری نباشد. بازیگران هم استقبال خوبی داشتند.
اهداف ثانویه یک جشن
کثیریان در پایان و درباره اهداف ثانویه این جشن گفت: نکته جذابی که برای خود من هم وجود داشت این بود که تمام نامزدهای بخش بازیگری زن، مستند و کوتاه در سالن حضور داشتند و این نشان می‌دهد که نگاه، نگاه درست و حرفه‌ای است. خانم نصیرپور، شبنم مقدمی، نگار مقدم، باران کوثری، سارا بهرامی، سحر دولتشاهی همه نامزدهای رشته بهترین بازیگر زن بودند که حضور داشتند و سرانجام خانم داوودنژاد جایزه را از آن خود کرد. جالب بود که بازیگران و دیگر نامزدهای این آکادمی در این مراسم حضور داشتند که برای رقیب و همکارانشان دست بزنند. این نگاه خیلی خوبی بود. به همین دلیل سه تن از بازیگران زن را برای دادن جایزه روی سن فرا خواندم که تشکر غیر مستقیم هم از این ماجرا داشته باشم. این دورهمی خود امتیازها و ویژگی‌های متفاوتی دارد که اهالی سینما دور هم بنشینند و گپ بزنند و حال خوب خود را به هم منتقل کنند. به نظر من امسال و هم پارسال این اتفاق افتاد. همه این اتفاقات از اهداف ثانویه چنین جشنی است که مورد نظر من بوده است.
گفت‌وگو از هنگامه ملکی