حدود دو ماه پیش غلامرضا شریعتی، استاندار خوزستان در نشست شورای اشتغال خوزستان اعلام کرد: پیش از این نیز گفتهام که کشت تابستانه بدون هیچگونه محدودیت آبی در استان انجام میشود و کشاورزان زمینهای خود را برای تابستان آماده کنند. همچنین در نخستین جلسه قرارگاه بازسازی و نوسازی مناطق سیلزده، شریعتی اظهار کرد: امسال با توجه به حجم آب موجود، محدودیتی در میزان کشت و الگوی کشت وجود ندارد و کشاورزان خوزستانی هر چه تمایل دارند برای جبران زیان خود کشت کنند.
کشت برنج را ممنوع کردهاند
در این میان، یک فعال مدنی و خبرنگار به ایرناپلاس میگوید: کشاورزان پاییندست کرخه و کارون برای جبران خسارتهای مالی ناشی از سیل بهار ۹۸ عزم خود را جزم کردهاند تا از رهگذر کشت تابستانه و امتثال منویات مقام معظم رهبری در جهت تحقق شعار «رونق تولید» زمینهای خود را برای کشت تابستانه آماده و با اعتماد به مدیران استان و نمایندگان، اندک سرمایه باقی مانده خود را صرف خرید نهادههای مورد نیاز اعم از بذر صیفیجات، شلتوک و کود، پرداخت هزینه تخلیه اراضی از سیلاب و شخم و تسطیح آنها کردند. به گفته نعیم حمیدی، چند روز از گفته استاندار نگذشته بود که ناگهان کرخه در محدوده شهرستان هویزه (کرخه کور) به گِل نشست و تپههای ماسهای همانند دشت لوت در وسط کارون پدیدار شد و دیگر آبی برای کشت تابستانه آن هم برای برنج باقی نمانده است. همچنین شرکت نفت، بهرهبرداری کشاورزان بخش مرکزی رامهرمز (روستاهای الهویر، کوت الشیخ، غرگانه، تل گتر، عین حماد، اسواده، غزاله، عریض احمدی و عین حداد) از «نهر کوپال» برای کشت تابستانه را ممنوع و شرکت مدیریت شبکههای آبیاری شمال شرق کارون صرفاً تأمین حقابه ۸۰۰ هکتار از مجموع ۵۰۰۰ هکتار کشاورزان ملاثانی را تقبل کرد.
ظرفیت ۹۰ درصدی سدها چه شد؟
این فعال مدنی توضیح میدهد: همه مردم به یاد دارند که در طول مدت بحران سیل، مسئولان وزارت نیرو از تکمیل ظرفیت مخازن سدهای دز، کرخه، عباسپور، کارون ۳ و ۴ تا ۹۰ و ۹۵ درصد خبر داده و سال ۹۷ و ۹۸ را سرآغاز دوره ترسالی نامیدند، اما دیری نپایید که این شعارها رنگ باخت و مدیران وزارت نیرو به شکل دیگری کشاورزان خوزستانی را در عرض سه ماه متحمل دومین خسارت کردند. از سوی دیگر، تصویب الگوی کشت برنج در هیئت دولت و پیشبینی جرایم سنگین برای برنجکاران غیر از استانهای مازندران و گیلان مزید بر درد بیآبی، کشت شلتوک در خوزستان را در هالهای از ابهام قرار داد که حتی با وجود تأمین حقابه، اینک باید فکری به حال پرداخت جرایم مصوب هیئت دولت در آینده باشند.
حمیدی میگوید: اکنون پرسشهای مهمی افکار عمومی جامعه پیرامون وعدههای مدیران استان و وزارت نیرو را درگیر خود کرده که عبارتند از: چرا برخلاف وعدهها، در طول این مدت ظرفیتها و امکانات دستگاههای مرتبط بهویژه وزارت نیرو و جهاد کشاورزی در راستای اصلاح زیرساختها اعم از ترمیم سیلبندها و کانالها و زهکشها، تسریع در مدیریت و هدایت سیلاب در نقاط انتهایی حوزه رودخانهها و تالابها و همچنین لایروبی رودخانهها، بسیج و بهکار گرفته نشد؟ کدام نهاد و مرجع بالادستی پاسخگوی تحمیل این همه خسارت و ضرر به کشاورزان خوزستانی و نابودی اقتصاد کشاورزی خواهد بود؟ نقش قوه قضاییه در راستای حفاظت از حقوق عامه با توجه به تأکیدات مکرر مقام معظم رهبری چیست؟ مجمع نمایندگان خوزستان در جهت پاسداشت حقوق کشاورزان کدام طرح عملیاتی و مستند را تقدیم مجلس کردهاند؟ سازمان بازرسی کل کشور چرا باید در قبال این همه اجحاف در حق کشاورزان خوزستانی مهر سکوت بر لب زده و چراغ خاموش حرکت میکند؟
مصوبهای که هیئت دولت اجرایی نمیکند
در این میان، جواد کاظم نسب، نماینده اهواز در مجلس و عضو کمیسیون کشاورزی به ایرناپلاس میگوید: ابتدا اجازه دهید که مصوبه هیئت دولت را بررسی کنم. مصوبهای که بر اساس آن باید خسارت به کشاورزان داده شود. مصوب شد که به کشاورزان مبالغی وام داده شود و خسارت آنها بر اساس هر هکتار پنج میلیون تومان پرداخت شود. تا امروز این مصوبه اجرا نشده است. از یک طرف کشاورز دستش خالی است، همه زمینهایش زیرآب رفته است و دنبال تأمین معیشت زن و بچههایش است؛ در نتیجه مجبور به کشت برنج شدند. وزیر و استاندار اعلام کرده بودن که بدون محدودیت کشت کنند و جهاد کشاورزی هم همراهی کرد. اما در عمل دیدیم که سازمان آب و برق خوزستان بر اساس همان آیتمهای قدیمی اقدام کرده است. آبی هم از پشت سدها رها نکردند که سد کرخه که به طرف هویزه خواهد رفت، پر شود یا رودخانه کارون پرآب شود. حداقل تأسیساتی هم روی رودخانهها ایجاد نکردهاند. این در حالی است که دو مورد موتور کمباین برقی الان در شهرستان بابی از مدار خارج شدهاند و نیاز به چهار پمپ وجود دارد که آنها هم تأمین نشده است. انتظار داریم وزارتخانهها وارد شوند و این موارد را تأمین کنند.
هویزه وضعیت نگران کنندهای دارد
کاظمنسب هشدار میدهد: در حال حاضر کشاورزان ما دربهدر هستند. بهتازگی من با کشاورزان هویزه روبهرو شدم که به استانداری آمده بودند و اعتراض میکردند که برای آبیاری مزارعشان آب ندارند، احشامشان نیاز به آب دارند، کشتشان مانده است. در واقع هویزه وضعیت نگران کنندهای دارد. در شهرستانهای بابی، اهواز و کارون هم وضع به همین منوال است. این موارد میطلبد که آب را به هر نحوی رهاسازی کنند و به کارون، کرخه و دز برسانند. در نتیجه وقتی کشاورز ببینید که آب در رودخانه جاری است، آرامش پیدا میکند و بر اساس این وضعیت یک نوبتبندی برای زمینهای کشاورزان انجام و آب مورد نیازشان تأمین میشود. در حال حاضر آب رودخانه کرخه در اطراف تالاب هورالعظیم خیلی پایین آمده است. کشاورزان حتی میگویند از تالاب هورالعظیم به ما آب بدهید.
به حل فوری مسئله اقدام کنند
نماینده خوزستان ادامه داد: من دیروز در سازمان آب و برق خوزستان جلسهای داشتم. قرار بر این شده بود که هم از هور و هم از کرخه به آنها آب بدهیم و الان نیروهایشان مشغول کار هستند، اما باید این کار را اساسی و زودهنگام انجام داد. اگر به کشتهای صورت گرفته آب نرسد، از بین میرود و خسارتهای زیادی همانند سیل را متحمل خواهیم شد. بنابراین نیاز است که آقایان در استان خوزستان بیشتر توجه و به حل فوری مسئله اقدام کنند و مردم را از نگرانی نجات دهند. این انتظار ما از مسئولان سازمان آب و برق است و از وزارت نیرو هم درخواست میکنم هیئتی را بفرستد که ببینند چرا مردم هنوز حقابه و خسارتشان را دریافت نکردهاند.
یک میلیون تومان بابت حقابه کشاورزان سیلزده!
کاظمنسب میگوید: مشکل بعدی که وجود دارد، درخواست هر هکتار ۱۰ میلیون ریال بابت حقابه است که واقعاً ظلم مضاعف به کشاورزان سیلزده خوزستانی است. این درخواست واقعاً غیرقابل قبول است و کشاورزان توانایی پرداخت این مبلغ را ندارد. من در مجلس به آقای اردکانیان، وزیر نیرو تذکر هم دادم و همچنین به ریاست محترم جمهوری گفتم که اولاً مصوبه دولت را اجرا کنید و حقابه مردم را بدهید. نگذارید کشاورزان بیش از این ضرر کنند. این از محصول در سال گذشته که سیل همه را برد و این هم از وضع محصول امسالشان؛ حالا هم میخواهند کشت کنند نمیگذارید. فردا اگر ناآرامی صورت بگیرد و حرکاتی انجام شود، مقصر اصلی وزارت نیرو است که باید جوابگو باشد.
حل مشکل کشاورزان را در مجلس پیگیری میکنیم
این وضعیت در حالی است که فقط به کشاورزانی که بیمه هستند، خسارت وارد شده و به کسانی که بیمه نیستند یک ریال پرداخت نشده و میپرسیم چرا؟ میگویند اعتبار وارد استان نشده است. زمان برای کشاورزان خیلی مهم است و حالا آنها در بدترین شرایط زندگی میکنند. انتظار داریم وزارت نیرو اقدام عاجل انجام دهد. روز گذشته (یکشنبه) استاندار دستور داده که آب سدها رها شود و قرار است آب به زمینها و شهرهای دیگر برسد. اما سؤال این است که چرا تا امروز این آب سدها نگه داشته شده است؟ این سؤال را باید وزیر نیرو جواب دهد. ما این سؤال را به هیئت رئیسه مجلس میدهیم.
من در کمیسیون کشاورزی این موضوع را به اعضای کمیسیون، آقای کیخا، رئیس کمیسیون کشاورزی انتقال دادم؛ اینکه وضعیت کشاورزان خوزستان مناسب نیست و حقشان دارد پایمال میشود. وزارت جهاد کشاورزی هم باید از کشاورزان حمایت کند که تا امروز حمایتی نکرده است. حتی باید این وضعیت را به شورای تأمین منتقل کند و بگوید که اگر این آب تأمین نشود، ممکن است پیامدهای خوبی نداشته باشد.