آمار منتشر شده توسط سازمانهای بینالمللی نشان میدهد ایران جزو کشورهای منطقه قرمز در رانندگی جادهای است. سازمان بهداشت جهانی سالهاست برای توصیف وضعیت ایمن یا خطرناک بودن جادهها در کشورهای مختلف جهان از شاخص «تعداد کشتهشدگان تصادفات» و «تعداد کشتهشدگان جادهای نسبت به هر ۱۰۰ هزار نفر جمعیت» استفاده میکنند و بر مبنای آماری که در حال حاضر ارائه میشود، همچنان ایران دارای نرخ مرگ و میر بالایی در حوادث جادهای است.
اما نکته تأملبرانگیز تفاوت در آماری است که توسط نهادهای مختلف اعلام میشود و نمونه اخیر آن، آمار کشتههای حوادث رانندگی در نوروز ۹۸ است که سازمان پزشکی قانونی و پلیس راهور، آمار متفاوتی در این رابطه اعلام کردهاند.
سازمان پزشکی قانونی کشور به روال هر ساله خود در نیمه دوم ماه اردیبهشت آمار کشتههای تصادفات در بازه زمانی ۲۵ اسفند الی ۱۵ فروردین را اعلام نمود. بر اساس آمار پزشکی قانونی در بازه زمانی یکم الی ۱۵ فروردین روزانه ۴۴ نفر و در مجموع ۶۵۷ نفر در تصادفات کشته شدهاند که این آمار کاهش ۱۵ درصدی نسبت به سال قبل را نشان میدهد.
این در حالی است که سردار هادیانفر، رئیس پلیس راهور در نشست خبری روز دوشنبه ۱۹ فروردین ۹۸ اعلام کرد تعداد کشتههای تصادفات جادهای در نوروز ۹۸ نسبت به مدت مشابه در سال ۹۷ کاهش ۳۳ درصدی داشته است. هادیانفر رسماً اعلام کرد که در نوروز ۹۸، روزانه ۳۸ نفر و در مجموع ۵۷۰ نفر در اثر سانحه تصادف کشته شدهاند. به عبارتی آمار پلیس راهور و پزشکی قانونی ۸۷ نفر (بیش از ۱۳ درصد) تفاوت دارد.
ارائه دو آمار متفاوت توسط دو نهاد انتظامی و قضائی میتواند شبهاتی ایجاد کند و آماری که بر مبنای ارزشمندترین دارایی انسان یعنی جانشان محاسبه میشود مستلزم دقت بیشتری است.
این تفاوت فاحش از کجا ناشی میشود؟ در حالی که کشورمان به لحاظ حوادث و تلفات رانندگی، وضعیت اسفانگیزی دارد چرا هنوز آمار مشخص و هماهنگی در این مورد ارائه نمیشود. آیا مبنای محاسبه و اعلام کشتههای ناشی از حوادث رانندگی در نهادهای مختلف تفاوت دارد؟ منشأ این تفاوتها در کجاست؟
از آنجا که یکی از پایههای توسعه و حل مشکلات آمار درست است، ایرناپلاس تلاش میکند راز این تفاوت را از نهادهای مسئول جویا شود.