نظر وحید تاج درباره همایون شجریان

وحید تاج خواننده موسیقی ایرانی، که خود از شاگردان استاد محمدرضا شجریان هم بوده، درباره جایگاه همایون شجریان در موسیقی ایرانی به خبرنگار ایرناپلاس گفت: همایون شجریان صدای بسیار توانمندی دارند. صدای او به‌اندازه‌ای قدرتمند است که هر قطعه‌ای به ایشان بدهند، قادر به خواندنش است. یعنی این صدا قابلیت آن را دارد که از پس قطعات و کوک‌های مختلف بربیاد. حنجره همایون توانایی خواندن کارهایی که شاید خواندنش برای هر خواننده‌ای سخت باشد را دارد. بخشی از این توانایی مربوط به دانش و تبحری می‌شود که استاد شجریان به همایون یاد داده‌اند.


به غیر از صدای خوش، آهنگساز خوبی است

وی درباره تأثیر استاد محمدرضا شجریان بر زندگی حرفه‌ای همایون عنوان کرد: به هر حال ایشان فرزند این استاد بزرگ هستند و طبیعی است خیلی چیزها را از پدر آموخته باشد. اما گذشته از این، استعداد و نبوغ خود همایون است که باعث شده آثاری را بخواند که به دل خیلی از اقشار جامعه و کسانی که به هر حال، موسیقی را دنبال می‌کنند بنشیند و زمزمه کنند و روی زبان بسیاری از مردم کوچه و بازار باشد، که این توانمندی همایون عزیز قابل‌ تحسین است. من در وهله اول زادروز ایشان و در وهله دوم این توانمندی، نبوغ و استعداد را به ایشان تبریک می‌گویم.

شاید خیلی از مخاطبان عام ندانند که همایون شجریان به غیر از صدای خوش و توانمندی که دارد، آهنگساز خوبی هم هست؛ یعنی قطعاتی را خودش در گذشته آهنگسازی کرده‌ و اخیراً هم ممکن است آهنگسازی کرده باشد که فعلاً برای شنیدن علاقه‌مندان منتشر نکرده‌اند. ایشان نوازنده بسیار خوب، چیره‌دست و کاربلدی هم در ساز تنبک و کمانچه است. به هر حال، همه جوره به او تبریک می‌گویم.


نمی‌توان گفت همایون موسیقی‌اش سنتی است

خواننده آلبوم «در عشق زنده باید» در پاسخ به این پرسش که برخی معتقدند آثار همایون شجریان به سمت موسیقی پاپ رفته است، این نظر چقدر درست است، خاطرنشان کرد: اطلاق موسیقی سنتی نه‌تنها به کار همایون شجریان، بلکه به کار خیلی از هنرمندانی که امروز فعالیت می‌کنند و حتی خود من، عنوان درستی نیست. موسیقی سنتی، کلاسیک، پاپ و فولکلور یک تعاریفی دارند. نمی‌توان گفت که همایون شجریان موسیقی‌اش سنتی است، البته بحث من تنها همایون نیست. به موسیقی خیلی از عزیزانی که در این حیطه فعالیت می‌کنند نمی‌توان عنوان سنتی را اطلاق کرد. اگر به من باشد به آن موسیقی ایرانی یا ملی می‌گویم، چون این درست‌تر است. البته من خیلی درگیر این نیستم که چه عنوانی برایش قید کنم. درباره موسیقی خودم می‌گویم که می‌تواند موسیقی ملی باشد.


فاکتورهای موسیقی سنتی

وحید تاج که خود در خانواده‌ای هنرمند به دنیا آمده، در ادامه افزود: موسیقی سنتی فاکتورهای خاصی دارد. در موسیقی سنتی از سازبندی سنتی استفاده می‌شود که در خیلی از آثار خوانندگان، هنرمندان و آهنگسازانی که امروزه شما می‌بینید این اتفاق نمی‌افتد و حتی سازهای ابداعی و جدید ممکن است وجود داشته باشد. وقتی یک ساز ابداعی وارد یک گروهی می‎شود دیگر این موسیقی، سنتی نیست، بلکه ساز، ساز جدیدی است که حال و هوایش حال و هوای امروز جامعه است. موسیقی سنتی یعنی چهار نوازنده روی زمین چهارزانو بنشینند، یک پیش‌درآمد با یک تنبک خیلی آهسته بزنند، بعد یکی از نوازنده‌ها یک سولو بزند، در ادامه یک چهار مضراب گروهی بزنند که مثلاً ریتمش تند است و بعد از آن، تازه خواننده شروع به خواندن کند که آن هم شعری از سعدی، حافظ یا مولانا را بخواند، نه اشعاری از حسین منزوی. بعد یک تصنیف بخوانند و دوباره ادامه ساز و آواز و باز تصنیف بخواند و در پایان با یک رنگ تمام شوند. این فرم‌ها مختص موسیقی سنتی است و با حال و هوا و متر و معیار موسیقی سنتی هماهنگی دارد.


نیاز موسیقی در جامعه امروزی

«تأکید می‌کنم که روی صحبت من با همایون جان شجریان نیست. شاید امروزه نیاز جامعه صرفاً آن موسیقی سنتی محض نباشد. البته عدم حضور موسیقی سنتی واقعاً احساس می‌شود و ما نیاز به یک موسیقی که صرفاً سنتی باشد، داریم که مخاطبان خود را کماکان داشته باشند. اما متأسفانه بروز مسائل مختلف فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و حتی سیاسی باعث می‌شود که رویکرد هنرمندان به سمت آن موسیقی‌ باشد که جامعه در این روزگار به آن نیاز دارد.»


یکی از صداهای پرقدرت موسیقی ایرانی

تاج در پایان گفت‌وگو تأکید کرد: دوباره عرض می‌کنم همایون شجریان یکی از صداهای پرقدرت، پرتوان و پر حالت موسیقی ایرانی را دارد که من از این طریق هم زادروز و هم توانمندی و قدرت خاصی را که در اجرای موسیقی‌های پیچیده و دشوار دارد، به این هنرمند عزیز تبریک می‌گوییم.



گفت‌وگو از هنگامه ملکی