به گزارش ایرناپلاس، اگر این سریالها جذاب و قوی ساخته شوند، نه تنها دیده میشوند بلکه استقبال و علاقه مردم، آنها را به آثاری ماندگار در تلویزیون تبدیل میکند. سابقه تلویزیون در پخش سریالهایی با موضوع جنگ و دفاع مقدس و زندگی فرماندهان شهدا، گویای این واقعیت است.
در چند سال اخیر علاوه بر مسئولان، بسیاری از کارگردانان و تهیهکنندگان برای ساخت فیلم و سریالهایی درباره فرماندهان شهید علاقه نشان دادهاند. اوایل مهرماه خبری مبنی بازی «هادی حجازیفر» در نقش شهید مهدی باکری و آغاز رسمی پروژه شهیدان باکری، همزمان با چهلمین سالگرد دفاع مقدس اعلام شد. تولید سریال «شهیدان باکری» در سیمافیلم آغاز شده و از گریم هادی حجازیفر در نقش شهید مهدی باکری در این سریال رونمایی شد.
این تنها خبری نیست که درباره ساخت سریال سرداران شهید و دیگر شهدا در این ماههای اخیر به گوش میرسد. تیرماه امسال بود که محمدرضا شفیعی تهیهکننده درخصوص پروژه ساخت سریال شهید صیاد شیرازی گفت: «الان در مکانیزم اجرا قرار داریم؛ پیشبینی ندارم، چون چند بار پیشبینی کردم و به وعدههایم عمل نشده است. طراحی داستان تمام شده، موافقتهای دستگاههای اصلی براساس میزانسن گرفته شده و انشاءالله بتوانیم هرچه زودتر پروژه را آغاز کنیم.»
سریالی درباره شهید سردار سلیمانی
اوایل بهمن سال گذشته، علی دارابی معاون امور استانهای صداوسیما درباره ساخت سریال شهید سلیمانی گفت: «در سفری که با رئیس صداوسیما داشتیم ایشان گفتند سریال فاخری برای شهید سلیمانی در صداوسیما ساخته شود که محور اصلی معاونت سیما خواهد بود و ما هم کمک خواهیم کرد.» ماه بعد یک رسانه، محور اصلی این سریال را عملیات آزادسازی کرکوک و ماجرای حضور شبانه حاج قاسم سلیمانی در اربیل کردستان عراق برای نجات این شهر از چنگال داعش و جلوگیری از سقوط آن اعلام کرد.
اما این آثار چه ویژگیهایی باید داشته باشند تا مورد استقبال مردم قرار گیرند؟ ساخت سریالهایی درباره زندگی سرداران شهید و شهدا چه ضرورتهایی دارد؟ آیا این آثار پتانسیل لازم برای مقابله با سوءاستفاده و فضاسازیهای رسانههای خارجی دارند؟
حمیدرضا مدقق منتقد سینما و تلویزیون و مدرس علوم ارتباطات در این زمینه پاسخگوی پرسشهای خبرنگار ایرناپلاس بود.
شخصیتهایمان را آسمانی و دستنیافتنی نکنیم
مدقق درباره فیلم و سریالهایی که به زندگی شهدا و رزمندگان دفاع مقدس میپردازد و چگونگی جذب بیشتر مخاطب به خبرنگار ایرناپلاس گفت: به یاد دارم حدود ۲۰ سال پیش با مرحوم رسول ملاقلیپور درباره فیلمهایش گفتوگویی داشتم. سوالی شبیه همین موضوع، درباره فیلمهای دفاع مقدس پرسیدیم. مرحوم ملاقلیپور جواب داد که این آثار باید به واقعیت زندگی شهدا نزدیک باشد. من هم در حال حاضر برای پاسخ این پرسش، به سخن ملاقلیپور استناد میکنم که اگر قرار است فیلم یا سریالهایی درباره فرماندهان شهید، شهدا و ... بسازیم باید اثر ساخته شده به وافعیت زندگی آن افراد نزدیک باشد. باید به این مساله توجه شود که آنها هم افرادی بودهاند مانند ماها با همه آرمانها، میهنپرستیها و دیگر ویژگیها.
شخصیتها باید به گونهای پرداخت شوند که به آنچه بودهاند نزدیک باشند. اینکه بسیاری از شخصیتهایمان را آسمانی و دستنیافتنی کنیم شاید برای نسل جدید که تجربهای از دوران جنگ ندارند، قابل قبول نباشد و حتی خیلی دور از دسترس پنداشته شود. بسیار مهم است که در چنین آثاری نشان دهیم شهدا، فرماندهان جنگ، افرادی بودهاند که عشق به میهن و آرمانهایشان داشتهاند و شبیه آدمهای واقعی بودهاند که شاید در حال حاضر هم در جامعه وجود دارند.
نسل جوان ما باید بدانند که چه کسانی و چرا رفتهاند
این منتقد در پاسخ به این پرسش که ساخت این سریالها برای آشنایی نسل جوان با هشت سال جنگ چه ضرورتهایی دارد، بیان کرد: در ادبیات ضربالمثلی داریم که میگوید؛ گذشته چراغ راه آینده است. در واقع هر چیزی که سبب آشنایی نسل جوان با تاریخمان شود بسیار بسیار ضروری است. این نکته بسیار مهمی است اما متاسفانه تاریخ در کشور ما دست کم گرفته میشود و به نظر یک مساله دمدستی و حتی غیرضروری میآید، در حالی که چنین نیست. هر چیزی که بتواند نسل جوان و برادر خواهران کوچکتر ما را با گذشتهای که داشتهاند، به ویژه تاریخ معاصر کشور آشنا کند از اهمیت ویژهای برخوردار است. به طور قطع بخش بسیار مهمتر از تاریخ معاصر ما، همین دورهای است که ما به عنوان هشت سال دفاع مقدس میشناسیم. نسل جوان ما باید با آن آشنا شوند و تاریخ را بدانند که چه کسانی و چرا رفتند؟ چطور فداکارانه جنگیدند و از کشورشان دفاع کردند.
قرار گرفتن آثار دفاع مقدسی در مقابل فضاسازی رسانههای خارجی
ماجراها و داستانهای دوران جنگ از جذابیتهای بسیاری برای تبدیل شدن به فیلم و سریال برخوردارند. اما آیا این وقایع پتانسیل لازم برای حضور در عرصههای خارجی و قرار گرفتن در مقابل فضاسازی و سوءاستفادههای رسانههای خارجی را دارند؟
مدقق در این زمینه گفت: اینکه بگوییم کاری کنیم و آثاری بسازیم که جلو سوءاستفاده رسانههای خارجی را بگیرد، نمیشود. آنها از زاویه دید خود حرف میزنند. به شکلی که شاید نشود جلوی آن را گرفت. اما اینکه خودمان حرفهایی داریم که بیان کنیم، بله. صحبتهای بسیاری داریم و پتانسیل آن را داشته و داریم. به طور نمونه، «باشو غریبه کوچک» است که بسیار مورد توجه قرار گرفته و با دوران جنگ هم بیارتباط نبوده است؛ هر چند که مستقیم به خود جنگ نمیپردازد اما تاثیرات جنگ را بررسی میکند و در خارج از کشور هم بسیار مورد توجه قرار گرفت.
به گفته این استاد دانشگاه، اگر فیلم یا سریال ساخته شده اثری خوبی باشد، به این معنا که کارگردانی قوی، روایت دقیق، درست و خوشپرداخت داشته باشد و حرفهای هم ساخته شود؛ به طور مشخص مورد توجه قرار میگیرد.
مدقق درباره ارزیابی سریالهای ماندگار تلویزیون و ویژگیهایی که باعث ماندگاری و موفقیت آنها شده است، افزود: در این زمینه آثار قابل توجه و قوی داشتهایم. آثار موفق در درجه اول، فیلمنامه خوب داشتهاند. در کنار این ویژگی، کارگردانی و بازیگری خوب به کیفیت آن اثر کمک کرده است. اما در سریالسازی در درجه اول مهم این است که بتوان قصه را جذاب تعریف کرد تا بینندهها درگیر قصه شوند؛ همانطور که گفته شد به واقعیت زندگی فردی که میخواهند زندگیاش را روایت کنند، نزدیک باشد.
نظر شما