به گزارش ایرناپلاس، موزه‌ها یکی از اماکن فرهنگی مهم و با ارزشی هستند که در سال‌های اخیر توانستند تعداد بیشتری از مخاطبان را جذب کنند. به نمایش درآوردن بخشی از موزه لوور اقدامی بود که در چند شهر ایران انجام شد و بسیاری از فرهنگ دوستان را به سمت موزه‌ها کشید.
اینگونه به افرادی که تماشای این اماکن دیدنی را در میان مشکلات و مسائل زندگی فراموش کرده بودند، یادآوری شد تا مردم در شهرهایی که امکانات فرهنگی کمتری دارند نیز بتوانند از این جذابیت‌های فرهنگی استفاده کنند.
خبرنگار ایرناپلاس درباره برخی از اقداماتی که در سال‌های اخیر در ارتباط با موزه‌ها انجام شده، گفت‌وگویی با محمدرضا کارگر مدیرکل موزه‌ها و اموال منقول فرهنگی و تاریخی وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی انجام داده است.
در این سال‌ها سامانه اینترنتی ثبت آثار موزه‌ها راه‌اندازی شد، آیا این سامانه کارآمدی لازم را داشته و توانسته به نیازها پاسخ بگوید؟
بله؛ نرم‌افزاری را در حوزه ثبت آثار موزه‌ها، با عنوان نرم‌افزار «جام» داریم، که در سال‌های متمادی این نرم‌افزار تکامل پیدا کرده و در حال حاضر جزء فراگیرترین نرم‌افزارها در این حوزه است.
فراگیری این نرم‌افزار به این دلیل است که همه موزه‌های دنیا یک نرم افزار خاص دارند که در چهارچوب موضوع فعالیتشان است. همه موزه‌ها، در تقسیم‌بندی موضوعی فعالیت می‌کنند؛ به طور مثال موزه‌ای درباره هنر معاصر، موزه‌ای درباره فرش است، اما در ایران این نرم‌افزار، برای همه آثار اعم از معاصر، بافته‌ها، آثار تاریخی و آثار طبیعی است. با این نرم‌افزار همه موزه‌ها در ایران با هر نوع رویکرد و محتوایی می‌توانند آثار خود را ثبت کنند.
البته اطلاعات مربوط به فرش با اطلاعات مربوط به سفال، کاملا متفاوت است. بخشی که درباره یک تابلوی نقاشی یا آثار حجمی دیگر است کاملا با موزه آبگینه، سفالینه و موزه‌های دیگر تفاوت دارد. بنابراین همه چیزهایی که تصور کنید، می‌تواند برای آن موزه وجود داشته باشد، در این نرم‌افزار پیش‌بینی شده است.
در واقع نرم‌افزار جامعی است که می‌تواند همه آثاری که در ذهن فرد فرض شود، ثبت کند. در هیچ کجای دنیا، یک مجموعه این تنوع را در خود ندارد. ممکن است در دیگر کشورها چند نرم‌افزار این امکانات را ارائه دهند اما در ایران این نرم‌افزار به‌صورت جامع عمل می‌کند.
وزارت میراث فرهنگی روی آن تاکید دارد و این کار با شدت زیادی پیش خواهد رفت. از بخش خصوصی هم برای ثبت آثار در این نرم‌افزار کمک می‌گیرم. امیدواریم در یک سال آینده همه آثار موجود در نرم‌افزار ثبت شود.
در پروژه بازدید سه بعدی از موزه، هنوز به خروجی نرسیدیم
اوایل شیوع بیماری کرونا گفتند که وقتی موزه‌ها بسته شده است، امکان حضور مجازی و دید سه بعدی برای مخاطبان ممکن شده است، آیا این پروژه انجام شد؟
در ایام نوروز با کمک وزارت فناوری و اطلاعات، تماشای مجموعه‌ای از موزه‌ها را به صورت آنلاین اجرا کردیم و مردم هم استقبال کردند و هنوز این محتوا در سایت آپارات وجود دارد. بازدید آنلاین از موزه‌ها به شکل مجازی کلید خورده است و از کمک‌های بخش خصوصی نیز استفاده می‌شود اما هنوز خروجی مستقیم و دائم نداریم؛ زیرا رسیدن به آن، نیازمند فیلمبرداری، عکاسی سه بعدی، مجوزهای لازم برای پخش و پهنای باند مورد نیاز است.
اجرای این پروژه به همکاری چندین سازمان مرتبط است. در پروژه بازدید سه بعدی از موزه، هنوز به خروجی نرسیدیم اما در این راستا کار می‌کنیم.
مرمت موزه هنرهای معاصر به کجا رسید؟
این موزه متعلق به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است و ما برای وظیفه حاکمیتی که داریم، مساله را پیگیری می‌کنیم. کار به خوبی پیش می‌رود و بخش زیادی از کار باقی نمانده است.
در این سال‌ها موزه‌های زیادی افتتاح شد، چطور این اتفاق افتاد؟
در ایجاد موزه‌های خصوصی در سال گذشته، هر ۶ روز شاهد افتتاح یک موزه بودیم و اقداماتی برای بالابردن استانداردهای حفاظت از آثار موزه‌ای کار کردیم.
برای برگزاری نمایشگاه متعدد در داخل و خارج از ایران تلاش کردیم؛ نتیجه آن، نمایشگاه‌هایی بود که از خارج به ایران آمد و از ایران به خارج رفته بود. افزایش درآمد و مخاطب به صورت جدی انجام شد و به طور میانگین بین ۱۰ تا ۱۵ درصد رشد داشت. به آمار خیلی خوبی رسیدیم، اما مسائل کرونا روی موزه‌ها تاثیر داشت. با این وجود کار را ادامه می‌دهیم. تحولات اساسی کمی و کیفی نرم‌افزاری و سخت‌افزاری در حوزه موزه انجام می‌شود. دانش موزه‌داری توسعه پیدا کرده و شاهد شکل‌گیری تشکل‌های موزه‌ای هستیم.
واکنش مردم نسبت به موزه‌ها گسترش یافته، همه نشان می‌دهد که موزه امر جدی در فرهنگ مردم کشور است.
پژوهشگران همواره می‌توانند از موزه استفاده کنند
افراد متخصص زیادی در موزه‌ها فعال هستند، وقتی که موزه‌ها تعطیل هستند، وضعیت این افراد چگونه است؟
وقتی می‌گوییم موزه تعطیل است؛ یعنی برای مخاطبان است؛ همه کارکنان در موزه حضور دارند و کسانی که برای امر پژوهش به موزه مراجعه می‌کنند می‌توانند پاسخ بگیرند. افرادی هستند که به درخواست‌های آنها پاسخ دهند. همچنین مسائل جاری یک موزه اعم از ثبت و مرمت در حال اجراست. عناصر موزه همگی کار می‌کنند و به بسیاری از فعایلت‌ها بهتر از پیش رسیدگی می‌شود.
نظر شما