اخیراً حجت‌الاسلام شهاب‌الدین حائری شیرازی (فرزند آیت‌الله حائری شیرازی امام جمعه فقید شیراز) در کانال تلگرامی خود با انتشار یادداشتی تحت عنوان «ما انتقاد زده‌ایم» اعلام کرد از امامت جماعت مسجدی که در آن نماز می‌خوانده، برکنار شده است. وی در بخشی از این یادداشت نوشته است: «چند روز پیش پدرخانمم دکتر احمد توکلی گفت کار واجبی با شما دارم. آمدند منزل و گفتند از امور مساجد غرب تهران گفته‌اند با توجه به مطالبی که بنده مطرح می‌نمایم، دیگر باید مسجد را تحویل دهم. این است وضع آزادی نقد در مملکت ما! و به این میزان یک مجتهد می‌تواند از آزادی نقد و اصلاح برخوردار شود! نقدها همین‌هاست که در کانال مطرح می‌شود و بس.»
شهریورماه سال جاری نیز حجت‌الاسلام وحید هروآبادی، از چهره‌های نزدیک به محمود احمدی‌نژاد در صفحه توییترش از برکناری خود توسط سازمان امور مساجد خبر داد. او دراین‌باره نوشته بود: «اداره نظارت و ارزیابی سازمان امور مساجد به او گفته است: شما دارید گفتمان انقلاب را تغییر می‌دهید!... سلیقه ماست شما دیگر از امشب مسجد نروید و ما تا الان قراری با دادگاه ویژه روحانیت داشتیم که امور مربوط به ائمه جماعات را به ما ارجاع بدهند، از این به بعد شما می‌دانید و نهادهای مربوط!»
امام جماعت، حکومتی نیست که نصب و عزل شود
حالا حجت‌الاسلام سید ابوالحسن نواب، رئیس دانشگاه ادیان و مذاهب درباره شرایط فقهی انتخاب امام جماعت مساجد به ایرناپلاس می‌گوید: امام جماعت حکومتی نیست که نصب و عزل شود، هر فردی که شرایط لازم در رساله عملیه، مانند عادل بودن، اولویت سیادت، خوش‌سیرت و سیما بودن و تعامل با مردم را داشته باشد، می‌تواند امام جماعت شود.
وی در ادامه تأکید می‌کند: مقبولیت عامه برای این کار در اسلام اهمیت به‌سزایی دارد؛ اگر مردم به فردی علاقه‌مند باشند و او را بپذیرند، می‌تواند امام جماعت شود.
این استاد حوزه با اشاره به یکی از سخنان تازه منتشرشده امام خمینی (ره) به خبرگان مبنی بر اینکه هر آنچه نظر مردم است بپذیرید، تصریح می‌کند: درباره امام جماعت نظر مردم محله اصل است، باید او را بپذیرند. انتخاب ائمه جماعت مساجد نیز بر این اساس صورت می‌گیرد.
نواب درباره برکناری یا ممانعت از ادامه اقامه نماز توسط برخی امامان جماعت به دلیل موضع‌گیری‌های سیاسی و اجتماعی‌شان، می‌گوید: بنده درباره این موارد اطلاع ندارم، اما قاعده کلی آن چیزی است که عرض کردم.
این عضو شورای عالی مجمع جهانی اهل‌بیت درباره پاسخ به اینکه مرکز رسیدگی به امور مساجد با چه پشتوانه‌ای عزل و نصب امامان جماعت را انجام می‌دهد، توضیح می‌دهد: آنچه در قانون آمده، نصب نیست، زمانی که مردم فردی را انتخاب می‌کنند، این مرکز به او حکم می‌دهد. زمانی که مشخص شود فردی در محله‌ای مقبولیت عامه دارد -که این فراتر از نظر هیئت امنای مساجد است- برای این کار انتخاب می‌شود.
نیازی به نصب امام جماعت از سوی حاکم شرع نیست
علاوه بر این، بنا به توضیحات سایت سازمان امور استخدامی کشور درباره حقوق مرتبط با مساجد، «ایفای نقش امام جماعت فی‌الذاته منوط به اذن هیچ شخص یا گروه خاصی ازجمله حاکم اسلامی نیست. به اجماع و اتفاق علمای اسلامی، چون امامت جماعت برخلاف امامت جمعه، «منصب» (پست) نیست، هرگاه مردم خود امامی را برگزینند و به وی اقتدا کنند، کفایت کرده و نیازی به نصب وی از سوی حاکم شرع نیست.» در بخش دیگری از این توضیحات، تأکید شده است: «بر پایه یک سنّت عرفی و مذهبی کهن، مساجد توسط گروهی از مؤمنان که از آنان به‌عنوان «هیئت امنا» یاد می‌شود، اداره می‌گردند. این افراد یا در زمره بانیان (واقفان) اولیه مسجد بوده یا به انتخاب ساکنان محل و نمازگزاران به‌صورت داوطلبانه اداره مسجد را متقبل گردیده‌اند. انتخاب امام مسجد نیز توسط اعضای هیئت امنا به نمایندگی از کلیه نمازگزاران محل انجام می‌پذیرد. اتخاذ چنین راهبردی در مساجد تماماً به نحو مردمی و پایین به بالا است.» علاوه بر این، درباره نقش سازمان رسیدگی به امور مساجد در این زمینه نیز تأکید شده است «اگرچه عهده‌داری امامت جماعت مسجد، به‌خودی‌خود مشروع است، لیکن اقتضای ولایت حاکم اسلامی آن است که می‌تواند مستقیماً یا با تفویض اختیارات خود به مقام یا سازمانی خاص (مرکز رسیدگی به امور مساجد) در شئونات مسجد مداخله و نظارت کند. همچنان که بامطالعه سیره حضرت رسول اکرم (ص) روشن می‌شود که اگرچه کلیه ائمه جماعات توسط آن حضرت تعیین نگردیدند، اما در پاره‌ای از موارد ایشان نسبت به انتصاب امام برای مساجد مهم اقدام فرمودند.»
نظر شما