مهدی مطهرنیا، استاد دانشگاه و کارشناس امور بین‌الملل درباره تحولات اخیر در کشورهای لبنان و عراق به ایرناپلاس می‌گوید: جنبش فرودستان علیه حاکمان فاسد را می‌توان مورد توجه قرار داد؛ حکامی که اکنون بر منصب قدرت‌اند، فاقد مشروعیت لازم برای پاسخگویی به نیازهای امروز و خواست‌های فردای مردم خود هستند. شکاف در بسیاری از هیئت‌های حاکمه و موجود در منطقه، سیستماتیک شده و به سطح فساد سیاه رسیده است.
مطهرنیا ادامه می‌دهد: حتی در این شرایط، نهادهای نظارتی را برای جلوگیری از فساد در خود فرو برده‌اند، به این ترتیب هرگونه حرکت اصلاحی نفی شده است و با مانع جدی روبه‌رو می‌شود. بنابراین ما در سطوح رویین و زبرین شاهد جنبش فرودستان در برابر فرادستانی هستیم که از جایگاه فرادستی خود، برای فربه کردن خود و وابستگان خود، بهره می‌برند و به این ترتیب، شکاف طبقاتی در جوامع کنونی را افزایش می‌دهند. این شکاف طبقاتی و ظلم ناشی از نبود کارآمدی، موجب شده است که اعتماد و اعتباری برای هیئت حاکمه باقی نماند و فرودستان علیه فرادستان قیام کنند.
این کارشناس مسائل بین‌الملل همچنین معتقد است: در سطح دیگری از تحلیل باید پذیرفت دانایی ملت‌ها در برابر قدرت دولت‌ها، صف‌آرایی کرده است؛ دولت‌هایی که وضعیت نابه‌سامان دارند و به نظر فرودستان، فاقد مشروعیت اعتباری هستند و بنابراین، اعتماد لازم در جهت تبعیت از آن را ندارند. لذا گسترش وسایل ارتباطات اجتماعی، کمرنگ شدن مرزهای ملی، سرعت و شتاب انتقال آزاد اطلاعات، راستی‌آزمایی اطلاعات، ایجاد فضای گفت‌وگو و تبادل‌نظر بیشتر میان انسان‌ها و گروه‌های انسانی موجب ایجاد فضایی شده که دانایی ملت‌ها در برابر قدرت دولت‌ها، صف‌آرایی کرده است. از همین رو، دیگر مانند گذشته، دولت‌ها نمی‌توانند ملت‌ها را تحت عملیات روانی خود قرار دهند و به تبعیت بکشند. به همین دلیل، جمعیت‌های موجود در درون اجتماع تحت عنوان نیروهای اجتماعی، دسترسی بیشتری به کانال‌های ارتباطی پیدا کرده و می‌توانند از این باند پرپهنای ارتباطی بهره برده و جامعه هدف خود را به حرکت فزون‌تر وا دارند.
او همچنین اضافه می‌کند: نمی‌توان نادیده گرفت که در نقاط مختلف و دولت‌های کشورهای گوناگون، عده‌ای وجود دارند که رقیب این ملت و حکمران هستند. بنابراین از این فضا بهره‌برداری کرده و بر اساس منافع و اهداف خود، هدف‌گذاری‌های خویش را در جهت بهره‌برداری از امواج برخاسته از مطالبات مردم، دنبال می‌کنند.
اخیراً همچنان که تظاهرات در عراق از سرگرفته شد، مردم لبنان نیز به دلیل وضع جدید مالیات به خیابان‌های بیروت آمدند و دست به اعتراض زدند. عوامل اصلی اعتراضات اخیر وضعیت بد اقتصادی، بیکاری، مالیات‌های جدید و اقدامات ریاضتی دولت بوده‌اند. مردم لبنان، در شعارهای خود به فساد مقامات ارشد لبنان اشاره کرده‌اند و همچنین به گزارش «المانیتور» یکی از معترضان لبنانی با نام علی اسیر گفته است: در مورد کمبود آب شرب، گرانی و فرصت‌های شغلی ناکافی در کشور شکایت داریم و «ما توانایی تحمل کردن فقر و وعده‌های پوچ را نداریم.» در جریان این اعتراضات، محافظ اکرم شهیب، وزیر آموزش لبنان که در یکی از خیابان‌های بیروت حضور یافته بود با تیراندازی هوایی، به سمت تظاهرات کنندگان حرکت کرده و یکی از آنان را با خودرو زیر گرفت. در یکی از تظاهرات‌ها، مردم با نشستن روی زمین اعلام کردند که در اعتراض به مالیات تحصن می‌کنند. از سوی دیگر نیز، مردم در کربلا با برگزاری تظاهرات گسترده خواستار برکناری مقامات ارشد شدند و از طریق شعارهای خود اعلام کردند که آنان را مقصر وضعیت بد اقتصادی، بیکاری و وضعیت ضعیف خدمات عمومی مانند برق و آب می‌دانند. گزارش‌ها حاکی از این است که حدود ۲۰۰ نفر در جریان این اعتراضات، کشته شده‌اند.
نظر شما