یک هفته از اعلام خبر تحریم محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی در سایت کنترل دارایی‌های خارجی وزارت خزانه‌داری ایالات متحده آمریکا می‌گذرد. استیو منوچین، وزیر خزانه‌داری آمریکا علت این اقدام را «فعالیت ظریف در راستای دستورات رهبر ایران و به‌عنوان سخنگوی جمهوری اسلامی» عنوان کرد و آن را پیامی به مسئولان جمهوری اسلامی خواند. هرچند این اتفاق، بی‌سابقه نیست و آمریکا بارها شخصیت‌های حقیقی و حقوقی جمهوری اسلامی را مورد حمله و تحریم قرار داده است اما از جهت آنکه ظریف نماینده دیپلماسی ایران است، اتفاقی بدیع به شمار می‌آید و واکنش‌های بسیاری را در داخل و خارج برانگیخت.
ظریف در واکنش به این اقدام در صفحه توئیتر خود نوشت: «دلیل قرار دادن من در فهرست تحریم‌ها از سوی آمریکا این است که من سخنگوی اصلی ایران در جهان هستم. آیا حقیقت این‌قدر دردناک است؟ این (تحریم) تأثیری بر من یا خانواده‌ام ندارد، چون ملک یا منافعی در خارج از ایران ندارم. متشکرم که مرا چنین تهدیدی برای دستور کار خود می‌دانید.»
تبریک به ظریف در وزارت خارجه
به دنبال این اتفاق، طی روزهای اخیر، مسئولان نظام، دیدار و گفت‌وگوهایی با او داشته‌اند که گواهی بر حمایت از اوست. حجت‌الاسلام حسن روحانی، رئیس‌جمهوری صبح امروز با حضور در وزارت خارجه و با ظریف و همکارانش در این وزارتخانه دیدار کرد. روحانی در این دیدار ظریف را یک نخبه و مجتهد سیاسی خواند و تأکید کرد: «من شهادت می‌دهم وزیر خارجه در همه جلساتی که حضورداشته نظرات خود را به‌صراحت بیان کرده و امانت‌دار به معنای کلی و واقعی بوده است. ممکن است بعضی‌ها لمس نکنند که این کار چه شهامتی نیاز دارد. وزیر خارجه نظر خود را روبروی رئیس‌جمهور به‌صراحت بیان می‌کند و می‌داند ممکن است رئیس‌جمهور با آن مخالف باشد. وزیر خارجه مشاور عالی کل نظام در سیاست خارجی است و باید نظرش را بیان کند اما اگر تصمیمی در کشور چه در دولت چه در مجلس یا شورای عالی امنیت ملی گرفته می‌شود همه ما باید آن را اجرایی کنیم. در این مرحله هم وزیر خارجه رسول امینی بوده است و وقتی نظر جمعی را شنید، همان را اجرا کرده است.»
سرلشکر قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران نیز امروز به وزارت خارجه رفت. او در این دیدار با وزیر خارجه ظریف را مدافع منافع ملی و صادق در بیان توصیف کرد و گفت: « به شما تبریک می‌گویم که به دلیل انتساب به رهبر معظم، حکیم و فرزانه عالم اسلام و جهان، مورد غضب و دشمنی آمریکا قرارگرفته‌اید.»
علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی هم دیروز به وزارت خارجه رفت. او در دیدار روز گذشته خود با ظریف، ضمن تأکید بر اینکه او دیپلماتی ورزیده است، گفت: « شما در این عرصه، مجاهدانه و خستگی‌ناپذیر عمل کردید و دستاوردهای بسیاری را برای انقلاب اسلامی و نظام جمهوری اسلامی به ارمغان آوردید.شما به‌عنوان مسئول سیاست خارجی کشور، با جدیت، هوشمندی، پشتکار و بااقتدار از مصالح ملی دفاع می‌کنید و تلاش‌های شما در عرصه بین‌المللی مؤثر بوده است که دشمنان ملت دست به تحریم شما زده‌اند.»
حمایت ارتش و سپاه
ستاد مشترک ارتش و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی نیز دو نهادی بودند که در مقابل اقدام آمریکا، از وزیر امورخارجه کشورمان با صدور بیانیه ای اعلام حمایت کردند. در بخشی از بیانیه سپاه آمده است: «آمریکایی‌ها با تحریم وزیر محترم امور خارجه به‌عنوان مسئول دستگاه دیپلماسی کشورمان، بار دیگر عصبانیت خود از پژواک گفتمان الهام‌بخش و ضد استکباری انقلاب اسلامی را نمایان و خباثت و دشمنی خود با نظام و ملت عزتمند ایران را بر همگان آشکار کردند.»
در بخش دیگری از این بیانیه ضمن قدردانی از ظریف، تأکید شده است: «تلاش دکتر ظریف در جنگ رسانه‌ای و تبلیغاتی علیه دشمن و همراهی و همدلی در سایر عرصه‌های اقتدار بخشی نظام به‌ویژه مبارزه با تروریسم در منطقه و تأکید بر اینکه نظام سلطه و استکبار، گفتمان و دیپلماسی مقاومت محور و مبتنی بر فرهنگ ایستادگی را برنتابیده و وزیر امور خارجه کشورمان را در فهرست تحریم‌های خود قرار داده‌اند. این‌گونه اقدامات خللی در عزم و اراده راسخ و استوار نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران در پیگیری اهداف و آرمان‌های بلند خود ایجاد نکرده و ملت ایران و همه ارکان نظام متحد و همدل بااقتدار برابر خوی سلطه‌گری و خواسته‌های نامشروع آمریکا ایستاده و مسیر عزت‌آفرینی و تمدن سازی که پایه‌های مستحکم آن با هدایت‌های مقام معظم رهبری و فرماندهی کل قوا امام خامنه‌ای بنانهاده شده است را باقدرت و قوت دنبال خواهند کرد.»
در بیانیه ارتش نیز با تأکید بر اینکه اقدام آمریکا از سر ضعف و زبونی بوده، تأکید شده است «ایالات‌متحده آمریکا که این روزها بیش از هرزمانی در منطقه و جهان تحقیر و منزوی‌شده و اعتبار خود را حتی نزد متحدانش از دست رفته می‌بیند به برخی رفتارها و اقدامات ماجراجویانه روی آورده است که نتیجه‌ای جز شکست در پی نخواهد داشت و ادعاهای دروغین و فریبکارانه حاکمان این کشور و نشان دادن چهره طرفدار گفتگو و مذاکره را بیش‌ازپیش برملا ساخت. آمریکا طی ماه‌های اخیر تلاش کرده است که با همراه کردن کشورهای همسو با ایجاد ائتلاف دریایی در تنگه هرمز و خلیج‌فارس امنیت این آبراه بین‌المللی را همچون گذشته به مخاطره بیندازد، اما مخالفت پیدا و پنهان دولت‌های اروپایی و منطقه سران کاخ سفید را عصبانی کرده است.» در بخش دیگری از آن نیز تصریح شده است: «اقدام اخیر آن‌ها در تحریم رئیس دستگاه سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران هیچ تأثیری نخواهد داشت و آن‌ها در این مسیر هم تنها خواهند ماند و ایران اسلامی سیاست‌های هوشمندانه خود را بااقتدار بر سه اصل عزت، حکمت و مصلحت دنبال خواهد کرد.»
حمایت از ظریف از جلیلی تا کدخدایی
علاوه بر این دیدارها و بیانیه‌ها، چهره‌هایی چون محمود واعظی، رئیس دفتر رئیس‌جمهوری، اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس‌جمهوری، عباسعلی کدخدایی، سخنگوی شورای نگهبان، سعید جلیلی، مسئول سابق تیم مذاکره‌کننده ایران، محمدباقر قالیباف، علی‌اکبر ولایتی، مشاور عالی رهبری در امور بین‌الملل، محمدرضا عارف، نماینده مجلس، معصومه ابتکار، معاون امور زنان و خانواده ریاست جمهوری، امیر سرتیپ محمد حاتمی، وزیر دفاع و سران و دیپلمات‌های سایر کشورها این اقدام را محکوم کردند.
البته در این شرایط نیز برخی همچون حسین شریعتمداری، مدیرمسئول روزنامه کیهان طبق رویه همیشگی‌شان به ظریف، تیم دیپلماسی کشور و دولت تاختند. شریعتمداری در یادداشتی نوشت «تقریباً در تمامی این اظهارنظرها، از اقدام ترامپ با عناوینی نظیر نسنجیده، احمقانه، دور از عرف دیپلماتیک و... یاد شده است که قابل انکار نبوده و پذیرفتنی است. اما این سکه روی دیگری نیز دارد که نباید از آن غفلت کرده و نادیده گرفته شود. روی دیگر این ماجرا که درس‌آموز و عبرت‌انگیز است اینکه تحریم آقای ظریف نشان داد دولت محترم طی ۶ سال گذشته در اعتماد به آمریکا و گره زدن همه مسائل -حتی آب خوردن مردم- به مذاکرات هسته‌ای، به بیراهه رفته است و علی‌رغم توصیه‌ها و هشدارهای پی‌درپی صاحب‌نظران، سراب را آب پنداشته و با این خطای بزرگ بسیاری از امکانات و ظرفیت‌های کشور بربادرفته است! به‌بیان دیگر، تحریم آقای ظریف خط بطلان پُررنگی است که بر مواضع چند سال گذشته دولت کشیده شده است.»
در حالی که همه مقامات سیاسی و نظامی کشور یکپارچه از ظریف اعلام حمایت کرده‌اند اما همچنان صداوسیما برخوردی متفاوت دارد. رسانه ملی دیروز کنفرانس خبری ظریف را به شیوه ای متفاوت پوشش داد و در حالی که پخش زنده از این نشست خبری داشت، آن را قطع کرد و گزارشی درباره نحوه پوشش در جامعه ارائه داد. همین اتفاق واکنش منفی افکار عمومی در شبکه های اجتماعی را در پی داشت.
گزارش از: مهدی روزبهانی، دبیر سیاسی ایرناپلاس
نظر شما