قرار است سالانه هفت درصد به بهای مصرف برق افزوده شود؛ البته این عدد فارغ از ۱۶ درصدی است که برای مشترکان پرمصرف منظور می‌شود. همواره بحث افزایش مصرف برق و کنترل آن با آمدن تابستان، داغ می‌شود. امسال اتفاق جدیدی در راه است و قرار شده کمتر شدن بازه زمانی محاسبه بهای برق مصرفی، از مشترکان پرمصرف کلید بخورد. طرحی که البته فعلاً فقط شامل مشترکان مسکونی می‌شود و تجاری‌ها، صنعتی‌ها و کشاورزی‌ها فعلاً معاف شده‌اند!
این طرح از چه زمانی آغاز شده، صرفاً در تهران اجرا می‌شود یا سراسری است، دائمی است یا صرفاً در چهار ماه پرمصرف به اجرا درمی‌آید و…؟ سؤالاتی است که ایرناپلاس در گفت‌وگو با مصطفی رجبی مشهدی، معاون برنامه‌ریزی و امور اقتصادی توانیر و سخنگوی صنعت برق مطرح کرده است.
رجبی می‌گوید: از ابتدای اردیبهشت‌ماه برای تمام مشترکان هفت درصد افزایش قیمت در تعرفه‌ها داشته‌ایم و از ابتدای خردادماه، ۱۶ درصد نیز افزایش برای مشترکان پرمصرف خانگی اعمال شده است.
وی در رابطه با ماهانه شدن محاسبه قبوض برق اظهار می‌کند: از ابتدای اردیبهشت‌ماه بنابراین شده که قبوض به‌ویژه برای مشترکان پرمصرف، به‌صورت ماهانه قرائت و هم صادر شود.
رجبی در رابطه با اینکه آیا این قبوض صرفاً جنبه اطلاع‌رسانی دارد یا مشترکان ملزم به پرداخت آنها هستند، می‌گوید: این کار صرفاً محدود به اطلاع‌رسانی نیست و شامل دریافت وجه می‌شود. البته قبض‌های پیش‌آگاهی نیز وجود دارد که صرفاً برای اطلاع مشترکان از وضعیت مصرفشان در ماه گذشته است تا بدانند اگر همان روال را ادامه دهند، میزان قبض آنها چقدر خواهد شد و اگر مصرف خود را کاهش دهند، چه هزینه‌ای برای آنها منظور می‌شود.
معاون برنامه‌ریزی و امور اقتصادی توانیر در رابطه با گستره اجرای طرح اظهار می‌کند: این طرح صرفاً محدود به تهران نیست و در کل کشور اجرا می‌شود. همچنین باید اشاره کنم که این طرح دائمی است و تنها مربوط به چهار ماهی که مصرف در آن افزایش می‌یابد نیست. بر اساس مصوبه دولت برای سال‌های آتی نیز همین‌گونه خواهد بود.
امان از این ۱۰ درصد پرمصرف
وی در پاسخ به اینکه چه ضرورتی باعث اجرای این طرح شده، می‌گوید: در یک دوره کوتاه برای ۲۰۰ تا ۵۰۰ ساعت که ساعات اوج مصرف در تابستان به‌ویژه تیرماه و مردادماه است، میزان مصرف بر اساس افزایش دما بیشتر می‌شود و بارهای سرمایشی بیشترین مقدار مصرف خود را در طول سال در این ساعت‌ها دارند. به جهت اینکه امکان تأمین این توان در ساعات یا شده برای همه فراهم شود و بخشی از سرمایه‌گذاری‌هایی نیز که فقط برای ساعات محدودی است، کاهش پیدا کند، این طرح ضرورت اجرا پیدا کرده است.
رجبی یادآوری می‌کند: اگر مشترکان پرمصرف که تنها ۱۰ درصد مشترکان ما هستند، مصرف خود را در ساعات اوج مصرف و به‌ویژه در تابستان کاهش دهند، این امکان به‌وجود می‌آید که بتوانیم برق را به‌صورت پایدار برای تمام مشترکان تأمین کنیم و میزان سرمایه‌گذاری‌هایی که در این حوزه برای ساعات محدودی است هم کاهش می‌یابد.
وی در ادامه می‌افزاید: افزون بر این، مباحث محیط زیستی نیز مطرح است. افزایش مصرف، افزایش تولید برق را به همراه دارد که تولید برق در ایران نیز عمدتاً با نیروگاه حرارتی و با مصرف سوخت فسیلی صورت می‌گیرد. هر چند که ما به میزان ۸۵ درصد از سوخت پاک گاز استفاده می‌کنیم، اما به‌طور کلی کاهش مصرف می‌تواند به محیط زیست هم کمک کند.
وی اظهار می‌کند: این طرح به این شکل برای مشترکان پرمصرف بازدارندگی دارد تا در ساعات اوج مصرف از میزان مصرف خود بکاهند. در عین حال برای مشترکانی که کمتر از الگو، مصرف کرده و میزان آن را نسبت به سال گذشته کاهش می‌دهند، تشویق‌محور است.
پاداش به مشترکان صنعتی و کشاورزی ملاحظه‌کار
رجبی در پاسخ به اینکه چرا این طرح صرفاً شامل مشترکان مسکونی است، می‌گوید: جهت کمک به اقتصاد و رونق تولید و اشتغال، برنامه‌های وزارت نیرو به این صورت پیش‌بینی شده که آن دسته از مشترکان صنعتی و کشاورزی که مصرف خود را در ساعات ۱۲ تا ۱۶ کاهش دهند، از تشویق‌هایی بهره‌مند می‌شوند. برای نمونه اگر مشترکان کشاورزی در ساعات ۱۲ تا ۱۶ برق مصرف نکنند، ۲۰ ساعت بعدی برایشان رایگان است.
سخنگوی صنعت برق همچنین می‌افزاید: برای مشترکان صنعتی که میزانی از بار مصرفی خود را در ساعات اوج مصرف کاهش دهند، ضمن اینکه می‌توانند سطح تولید خود را در طول سال و در ساعات دیگر جبران کنند، میزان برقی که کاهش پیدا می‌کند، وزارت نیرو با قیمت مناسبی آن را خریداری می‌کند.
وی در رابطه با مشترکان تجاری نیز می‌گوید: اکنون با ۵۰۰۰ مشترک تجاری نیز تفاهم‌نامه‌ای امضا شده که در صورت کاهش مصرف در ساعات اوج مصرف، از تشویق‌هایی برخوردار خواهند شد.
مالیات و عوارض مشترکان دو بار محاسبه نمی‌شود
از رجبی می‌پرسم که آیا این طرح به‌نوعی دریافت پول بابت برقی که مصرف نشده نیست و چرا در این طرح دو مرتبه مالیات و عوارض از مشترکان دریافت می‌شود؟ وی در پاسخ اظهار می‌کند: قبوضی که به‌طور ماهانه صادر می‌شود، بر اساس میزان مصرف مشترکان است. مالیات (۹ درصد) و عوارض (۱۰ درصد) به‌صورت ماهانه و میان‌دوره از مشترکان دریافت می‌شود. در پایان دو ماه که صورت‌حساب صادر می‌شود، در صورتی که میزان عوارض یا مالیات، بیش از مقدار لازم کسر شده باشد، در این صورت اصلاح انجام می‌شود.
وی در این رابطه اضافه می‌کند: برای نمونه اگر مشترک در ماه اول ۵۰ واحد و در ماه دوم نیز ۵۰ واحد مصرف کند، مالیات و عوارض میزان مصرف در ماه اول محاسبه شده و در صورتی که در دوره دوم کاهش یابد، آن را از کل مجموع دوره کسر می‌کنیم و قرار نیست مشترک دو بار پرداخت انجام دهد.
افزایش ساعت کاری کنتورخوان‌ها
رجبی در رابطه با تعداد نیروهایی که کنتور می‌خواندند، می‌گوید: ما دو برنامه در این زمینه داریم؛ برنامه نخست این است که در دوره قرائت ماهانه اولویت با مشترکان پرمصرف است. این بخش با افزایش ساعت کار نیروهایی که فعلاً وجود دارند، قابل انجام است و بار هزینه‌ای بر دوش صنعت برق قرار نخواهد گرفت یا اگر هم باشد خیلی جدی نیست.
وی همچنین می‌افزاید: در بلندمدت نیز سازوکارهای هوشمندسازی را دنبال می‌کنیم که در صورت تحقق می‌تواند برای صدور ماهانه و حتی دوره‌های کمتر نیز مشکلات را به حداقل برساند و مشکلی از این بابت وجود نداشته یا افزایش هزینه‌ای را برای صنعت برق به دنبال نداشته باشد. یکی از راهکارها پیامک است و همچنین استفاده از وب سرویس‌ها یا سایت‌های شرکت‌های توزیع برق است که مشترکان از طریق آنها می‌توانند صورت‌حساب‌های خود را مشاهده کرده و برای پرداخت اقدام کنند.
گفت‌وگو از حامد حیدری
نظر شما