علیرضا معتمدی، کارگردان «رضا» در پاسخ به این پرسش که آیا این اثر قابلیت‌های اکران در سینماهای عمومی را نداشت، به خبرنگار ایرناپلاس گفت: مطمئن هستم این فیلم قابلیت اینکه مخاطب خیلی بیشتری داشته باشد را دارد. من از دو سال قبل تمام تلاشم را کردم که این فیلم را به اکران عمومی درآورم. متأسفانه سازمان سینمایی این اجازه را نداد. به خاطر اینکه ما پروانه ساخت ویدیویی داشتیم و این تقسیم‌بندی وجود دارد که به فیلم‌هایی که پروانه ساخت ویدیویی دارند، اکران عمومی تعلق نمی‌گیرد. البته به بعضی از فیلم‌هایی که پروانه ساخت ویدیویی دارند، این اجازه داده می‌شود. مثلاً آخرین نمونه‌اش فیلم «خانم یایا» به کارگردانی عبدالرضا کاهانی است، اما به بعضی فیلم‌ها مثل «رضا» این اجازه داده نشد.
اجرای دلبخواهی قانون توسط عده‌ای از مدیران
وی درباره دلایل این اتفاق در سینمای هنر و تجربه عنوان کرد: معمولاً دلیلی وجود ندارد. دلیلش این است که خیلی از مدیران و مسئولان اجرایی در کشور ما قانون را دلبخواهی اجرا می‌کنند. این قانون برای بعضی‌ها اجرا می‌شود و برای برخی‌ها خیر. این مسئله در همه زمینه‌ها و مسائل وجود دارد.
استقبالی که از «رضا» شد
نویسنده فیلم «آقای هفت‌رنگ» درباره اکران این اثر در سینمای هنر و تجربه و وضعیت گیشه آن گفت: از استقبالی که در سینمای هنر و تجربه از فیلم «رضا» شده خیلی راضی هستم و باعث شده که مخاطبان را دوباره به سینماهای هنر و تجربه بازگرداند. بعد از مدت‌ها بالاخره یک فیلم توانست مخاطب را جذب کند و خیلی از کسانی که مخاطبان بالقوه سینمای هنر و تجربه بودند دوباره به سمت سینماهای این گروه آمدند. ولی همچنان امیدوارم ظرفیت بیشتری به سینماهای هنر و تجربه بدهند، چون فیلم «رضا» و آثار دیگری که قبل از این اثر اکران شده‌اند، نشان دادند که پتانسیل سینمای هنر و تجربه خیلی بیشتر از ظرفیت صندلی‌هایی است که به آن اختصاص داده‌اند.
تولیدات مبتذل و سخیف تقسیم‌بندی‌ها را ناگزیر می‌کنند
معتمدی در پاسخ به این پرسش که ارزیابی شما از ماهیت سینمای هنر و تجربه چیست، عنوان کرد: واقعیتش این است که خیلی تفکیکی قائل نیستم، ولی این تفکیک را در سینمایی مثل سینمای ما ناگزیر می‌بینم. مخصوصاً سینمایی که در چند سال گذشته اغلب تولیداتش آنقدر مبتذل، سخیف و سطحی هستند که این تقسیم‌بندی را ناگزیر می‌کنند. سینمای بدنه به سمت سطحی بودن و مبتذل بودن می‌رود. به خاطر همین، گویی مجبور به این تقسیم‌بندی هستیم تا بگوییم سینمای جدی ما این است؛ یعنی برای مخاطبان جدی نشانه‌گذاری کنیم. واقعیتش این است که خیلی از مردم سینما نمی‌روند، چون سطح فیلم‌ها را نمی‌پسندند. این جمله را از زبان خیلی‌ها می‌شنویم که می‌گویند ما اصلاً فیلم‌های ایرانی نمی‌بینیم. اما این عادی شده که برای جذب مخاطب، فیلم سطحی و ساده بسازند. متأسفانه برای کسانی که انتظارات بیشتری از سینما دارند فیلم تولید نمی‌شود تا ببینیم آیا از آن استقبال می‌شود یا خیر.
مسئولین سینما به ابتذال و هجونگری دامن زده‌اند
«مثلاً ما هر از گاهی فیلم‌های خوبی مثل فیلم‌های فرهادی و در سال‌های پیش فیلم‌های بیضایی داشتیم که در سینمای ایران پرفروش بودند. این نشان می‌دهد که مخاطب جدی سینما دنبال فیلم‌های جدی می‌رود. ولی این مسئله متأسفانه جاافتاده است که هم در بدنه سینما و هم در چند سال گذشته، مسئولان به ابتذال و هجونگری در سینما دامن زده‌اند. در واقع مجبور شدیم که این نشانه‌گذاری را انجام دهیم که بگوییم برای تماشای فیلم‌های جدی‌تر و سالم‌تر، سینمای هنر و تجربه را انتخاب کنید. ولی در یک شرایط طبیعی فکر می‌کنم که این تقسیم‌بندی نباید وجود داشته باشد.»
بزرگ‌ترین مشکل سینمای هنر و تجربه
این نویسنده و کارگردان درباره بزرگ‌ترین مشکلی که در سینماهای هنر و تجربه وجود دارد، گفت: بزرگ‌ترین مشکل، کمبود سالن و صندلی است. باید سینماهایی داشته باشیم که به‌طور خاص، فیلم‌های هنر و تجربه را اکران کنند. یک تدبیری اندیشیده شود و هر فیلمی که از آن استقبال می‌شود و مردم تمایل دارند ببینند، تعداد سالن بیشتری داشته باشد. من نمی‌گویم که ما سالن‌هایی داشته باشیم که خالی باشند. می‌گویم که باید سیستمش شناور باشد، یعنی وقتی که تمام بلیت‌های یک فیلمی فروش می‌رود، طبیعتاً باید یک سانس دیگری برایش باز شود، همان‌طور که برای فیلم‌های گیشه‌ای و تجاری این اتفاق می‌افتد. سالن‌هایی داریم که ظرفیتش خیلی کم است. برخی از آن‌ها تنها ۱۲ صندلی دارند. بزرگ‌ترین مشکل این است که مردم می‌خواهند این آثار را ببینند، ولی در دسترسشان نیست.
هفته فیلم‌های ایرانی هنر و تجربه هم داشته باشیم
معتمدی درباره آغاز هفته فیلم‌های اروپایی در سینمای هنر و تجربه و اکران این آثار در هفت شهر کشور گفت: اتفاق خیلی خوبی است. یعنی نمایش فیلم‌های خارجی در کنار فیلم‌های ایرانی به سینمای ما کمک می‌کند. من انتظار دارم که غیر از سینمای هنر و تجربه، برای سینمای عمومی هم این اتفاق بیفتد. برای اینکه هر چقدر فیلم‌های جذاب‌تر و بهتری نمایش دهیم، هر چقدر مردم بیشتر به سینما بروند، بیشتر به تماشای فیلم علاقه‌مند می‌شوند. وقتی لیست فیلم‌های اروپایی را دیدم متوجه شدم که برخی از آن‌ها را دیده‌ام که البته آثار جذاب و جالبی هستند. من یک پیشنهادی به مسئولان هنر و تجربه داده بودم که هفته فیلم در مورد فیلم‌های ایرانی هم اجرا شود، چون بعضی از فیلم‌های هنر و تجربه ظرفیت اکران طولانی‌مدت ندارند. برای یک فیلم شاید با ۵-۶ نمایش کافی باشد و در یک هفته اتفاق بیفتد، اما گاهی یک فیلم ممکن است که طی ۶ ماه نمایش داده شود و هفته‌ای یک اکران برایش در نظر بگیرند که هم سالن‌هایش خالی است و هم به فیلم و به اکران هنر و تجربه آسیب می‌زند. من فکر می‌کنم فیلم‌های این‌چنینی که خیلی فیلم‌های خاص و تجربی هستند و مخاطبان خاصی دارند، می‌توانند در هفته فیلم ایرانی بهتر دیده شوند.
گفت‌وگو از هنگامه ملکی
نظر شما