طیبه سیاوشی: امیدوارم تجربه سال 85 تكرار نشود

لایحه اعطای تابعیت به فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان خارجی كه 13 آبان 1397 در دولت تصویب شده بود، سرانجام پس از ماه‌ها، امروز به صحن علنی مجلس آمد. نمایندگان كلیات این لایحه را با 188 رأی موافق در مقابل 20 رأی مخالف و دو رأی ممتنع به تصویب رساندند و بررسی جزئیات لایحه به جلسه فردای مجلس موكول شد؛ جلسه‌ای كه در آن سرنوشت هویت و تابعیت بیش از 50 هزار كودك بی‌هویت مادر ایرانی-پدر خارجی رقم می‌خورد. طیبه سیاوشی، یكی از نمایندگانی است كه در طول چند سال گذشته پیگیر وضعیت هویتی كودكان مادر ایرانی- پدر خارجی بوده‌است.

وی در گفت‌وگو با ایرناپلاس می‌گوید اگرچه نمایندگان مجلس با رأی بالا به این لایحه رأی داده‌اند، اما بیم آن می‌رود كه در جریان بررسی جزئیات لایحه، برخی با اعمال تغییرات، سبب بی‌اثر شدن لایحه اعطای تابعیت به مادر ایرانی‌ها شوند.

گفت‌وگوی ما با نماینده مردم تهران را بخوانید.

ایرناپلاس: فضای مجلس در زمان بررسی كلیات لایحه اعطای تابعیت به فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان خارجی چگونه بود؟

طیبه سیاوشی: خوشبختانه امروز نمایندگان مجلس با اكثریت قاطع آرا (188 رأی موافق در برابر 20 رأی مخالف) حمایت خودشان از به رسمیت شناخته شدن حق زن ایرانی را برای انتقال تابعیت اعلام كردند. رأی امروز، به‌عنوان افتخاری برای این مجلس و یك اقدام انسانی ارزشمند ماندگار می‌شود.

ایرناپلاس: جزئیات این طرح امروز نهایی شد؟

سیاوشی: خیر! لایحه ارائه شده از سوی دولت، تعدادی پیشنهاد از سوی نمایندگان مجلس دارد كه به دلیل زمانبر بودن، بررسی جزئیات این پیشنهادها به فردا موكول شد.

ایرناپلاس: چقدر احتمال می‌دهید متنی كه از سوی كمیسیون قضایی تصویب شده، در مجلس به‌عنوان ماده واحده نهایی رأی بیاورد؟

سیاوشی: نمایندگان مجلس شورای اسلامی توافق بسیار خوبی در به رسمیت شناختن حق زن ایرانی در انتقال تابعیت به فرزندش دارند. این موضوع كاملاً انسانی و اجتماعی است. سال‌هاست كه نمایندگان ادوار مختلف مجلس شورای اسلامی به دنبال تعیین وضعیت تابعیت فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان غیرایرانی هستند. اوج تلاش‌ها در سال 1385 بود كه منجر به تصویب ماده واحده سال 85 شد كه عملاً باعث بی‌هویتی فرزندان مادرایرانی تا حداقل سن 18 سالگی شد و آنان را تبدیل به یكی از گروه‌های به‌شدت فقیر و محروم و در معرض آسیب‌های مختلف اجتماعی كرد. اما امروز نمایندگان مجلس با 188 رأی موافق، عزم خود را برای به نتیجه رسیدن نشان دادند.

ایرناپلاس: گویا ماده واحده‌ای كه در سال 1385 تصویب شد، در ابتدا طرحی بود كه قصد اعطای تابعیت به فرزندان مادر ایرانی از بدو تولد را داشت. اما تغییراتی پیدا كرد و وضعیت تابعیت فرزندان مادر ایرانی را موكول به بعد از 18 سالگی كرد.

سیاوشی: بله، درست است. به غیر از نمایندگان مجلس كه حقوق مردم و اقشار مختلف جامعه را پیگیری می‌كنند، دستگاه‌های اجرایی مختلفی درگیر موضوع هستند كه برای تغییرات در متن لوایح و طرح‌ها، فشار‌هایی را وارد می‌كنند.

ایرناپلاس: برای لایحه پیشنهادی دولت هم، چنین فشار‌هایی وجود دارد؟

سیاوشی: بله! كارمندان برخی دستگاه‌های اجرایی برای تغییر در متن لایحه، فشار‌های زیادی وارد می‌كنند. با اینكه لایحه از سوی دولت به مجلس ارائه شده، ولی برخی كارمندان و مدیران دولتی برای تغییر در آن چانه‌زنی می‌كنند و در تلاش برای جلب نظر نمایندگان در تغییر جزئیات لایحه هستند.

ایرناپلاس: یعنی ممكن است اتفاقی كه در سال 1385 برای طرح پیشنهادی تعیین وضعیت تابعیت فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان غیرایرانی افتاد، امسال هم بیفتد و لایحه در كلیات تصویب شود، اما در جزئیات دچار تغییراتی شود كه وضع معیشت را برای زنان ایرانی و كودكانشان بدتر كند؟

سیاوشی: مسلماً خیر. نمایندگان كاملاً آگاه هستند و در جزئیات منافع ملی و حقوق تمام مردم را پیگیری خواهند كرد. امیدوارم تجربه سال 1385 تكرار نشود و یك‌بار برای همیشه، مسئله بی‌هویتی این فرزندان حل شود.