بازار متشکل ارزی تعیین قیمت را از دست سلیمانیه و دبی خارج می‌کند

بعد از گذشت سال‌ها که مسئولان بانک مرکزی وعده تشکیل بازار متشکل ارزی را می‌دادند، در نهایت قیچی افتتاح این بازار به دست همتی افتاده است؛ البته اگر این مهم در مراحل اولیه خود در دست‌اندازهای ساختاری اقتصاد کشور گیرنیفتد. رئیس کل بانک مرکزی اخیراً اعلام کرد: یکی از دستورات نخستین جلسه شورای پول و اعتبار در سال جدید، بحث بازار متشکل ارزی است. وی خبر داد: اعضای هیأت‌ مدیره بازار متشکل ارزی مشخص شده و با توجه به کارهای نرم‌افزاری و سخت‌افزاری که زمان‌بر است، این موضوع تا پایان ماه جاری عملیاتی می‌شود.

گویا این بازار قرار است در قالب یک شرکت فعالیت کند و هیأت‌ مدیره آن از کانون صرافان، بانک‌های دولتی و تجاری، شرکت فرابورس و شرکت خدمات انفورماتیک تشکیل می‌شوند. در این بازار قرار است صراف‌ها معاملات خرد را در یک بستر مشخص و شفاف انجام دهند و در نتیجه، با توجه به آگاه بودن خریداران و فروشندگان، از قیمت خرید و فروش، این معاملات با بیشترین کارایی صورت گیرد.

وحید شقاقی شهری، اقتصاددان در گفت‌وگو با ایرناپلاس درباره این بازار گفت: این بازار همانند بازار بورس است؛ اما برای مبادلات ارزی استفاده می‌شود و در آن خرید و فروش ارزها به میزان خرد و متوسط انجام می‌گیرد.

وی افزود: معاملات کلان ارزی همچنان در نیما انجام می‌شود. در سامانه نیما مداخله بانک مرکزی بیشتر است، اما در این بازار، مداخله بانک مرکزی کمتر خواهد بود تا قیمت‌ها به‌صورت واقعی تعیین شود.

به گفته وی این بازار چندین مزیت دارد: ابتدا به‌جای اینکه خرید و فروش ارز در بازارهای سلیمانیه، دبی و سبزه‌میدان انجام و قیمت در این بازارها تعیین شود، قیمت ارز ساعت 8 تا 9 صبح در همین بازار شکل می‌گیرد. زیرا منشأ قیمت‌ها فعالان بازار در داخل کشور خواهند بود و دیگر از کشورهای همجوار تأثیر نخواهد گرفت. ثانیاً معاملات در این بازار قابل‌ردیابی، و شفافیت آن بسیار بالاست. از سوی دیگر، می‌توان توسط این بازار همه خرید و فروش‌ها در کوچه و پس‌کوچه‌ها را ساماندهی کرد.

همچنین بانک مرکزی می‌تواند به‌صورت نامرئی در این بازار حضور داشته باشد و به تعادل‌بخشی بازار بپردازد و از این طریق، تا حدودی بازار را مدیریت کند.

وی گفت: مهم‌ترین مسئله‌‎ای که اکنون بازار متشکل ارزی را تهدید می‌کند این است که اقتصاد کشور در حال حاضر 12 تا 15 هزار میلیارد تومان قاچاق دارد. این موجب می‌شود که همچنان بازار آزاد بخشی از نیاز ارزی را پوشش دهد. به دلیل اینکه واردکننده غیررسمی، ناگزیر ارز خود را از این بازار تهیه می‌کند. در عین حال عموم مردم که به دنبال فعالیت رسمی در بازار هستند، می‌توانند با خیال راحت در بازار متشکل ارزی نیازهای ارزی خود را تأمین کنند.

به گفته شقاقی شهری حسن مسئله این است که همه صرافی‌ها به این بازار وصل خواهند شد و به‌صورت شفاف اقدام به خرید و فروش می‌کنند و بازار پشت پرده تا حدودی سامان‌دهی می‎شود، اما به دلیل حجم بالای بازار غیررسمی، بازار پایه باقی خواهد ماند.

وی درباره تأثیر این بازار بر نرخ ارز گفت: طبیعتاً وقتی شفافیت بیشتر شود، هیجانات و التهابات تا حد بسیار زیادی کنترل می‌شود و از این طریق، نرخ ارز دچار التهاب و نوسانات هیجانی نمی‌شود.

**اداره کل اخبار چندرسانه‌ای**ایرناپلاس**