ایرنابازار، صنایع شیمیایی در بخش‌های مختلفی همچون کشاورزی، مراقبت‌های بهداشتی، داروسازی و ... نقشی حیاتی ایفا می‌کنند. قیمت مواد شیمیایی نوسانات بسیاری دارد و تحت تأثیر عوامل متعددی تغییر می‌کند. آگاهی از این محرک‌ها برای تولیدکنندگان و فعالان این حوزه ضروری است، تا با استفاده از آن بتوانند به بهترین قیمت محصولات شیمیایی دست پیدا کنند. در این مقاله به بررسی عوامل تاثیرگذار بر قیمت مواد شیمیایی در بازارهای جهانی می‌پردازیم.
عوامل موثر بر قیمت مواد شیمیایی کدامند؟
قیمت‌گذاری مواد شیمیایی تحت تأثیر مجموعه‌ای از عوامل همچون قیمت مواد اولیه، قیمت انرژی، عرضه و تقاضا و ... قرار دارد. درک این تأثیرات برای تولیدکنندگان اهمیت بسیاری دارد. استراتژی‌های پیشگیرانه مانند تامین مواد اولیه در مقیاسهای بالا و سرمایه‌گذاری در تحقیق و توسعه به شرکت‌ها کمک می‌کند تا این نوسانات را کاهش داده و سودآوری را در بلند مدت حفظ کنند.
قیمت مواد اولیه
اکثر مواد شیمیایی از مواد اولیه پایه مانند نفت خام، گاز طبیعی و ... حاصل می‌گردند. بنابراین قیمت این مواد اولیه به طور قابل‌توجهی بر قیمت نهایی محصولات شیمیایی تأثیر خواهد داشت. به طور مثال، افزایش ناگهانی قیمت نفت خام معمولا قیمت اتیلن، پروپیلن و سایر مشتقات مورد استفاده در صنایع را افزایش می‌دهد.
- مواد شیمیایی تولیدشده بر اساس مواد پتروشیمی: قیمت این محصولات به شدت به بازارهای جهانی نفت و گاز بستگی دارد.
- مواد شیمیایی تولیدشده بر اساس مواد شیمیایی معدنی: قیمت این محصولات تا حد زیادی به قیمت مواد معدنی مانند فسفر و نمک‌ها بستگی دارد.
قیمت انرژی
برای تولید مواد شیمیایی به انرژی نیاز داریم؛ قیمت بالای برق می‌تواند منجر به افزایش هزینه‌های تولید شود. هزینه انرژی بر قیمت مواد اولیه و هزینه‌های عملیاتی در کارخانه‌های شیمیایی تاثیر خواهد داشت.
عرضه و تقاضا
مانند هر محصول دیگری، قیمت مواد شیمیایی هم تحت تاثیر عرضه و تقاضای بازار قرار دارد. هرچه تقاضا برای یک محصول بیشتر باشد، قیمت آن محصول در بازار بیشتر خواهد بود. در صورت تقاضای کم و عرضه زیاد هم، قیمت محصولات شیمیایی احتمالا کاهش خواهد یافت.
تقاضای فصلی، رشد صنعتی و روند مصرف مواد شیمیایی در جوامع شهری همگی بر میزان تقاضا تأثیر دارند. به طور مثال، پتاسیم نیترات به عنوان کود در صنعت کشاورزی استفاده می‌شود. با توجه به اینکه قیمت کود در برخی فصل‌ها به دلیل افزایش تقاضا بیشتر می‌شود، احتمالا برای خرید پتاسیم نیترات باید پول بیشتری بپردازید.
لجستیک و حمل و نقل
بسیاری از مواد شیمیایی خطرناک هستند و برای جابجایی آنها باید پروتکل‌های ویژه‌ای را دنبال کنیم. برخی از عوامل تاثیرگذار در حوزه لجستیک که باعث افزایش قیمت محصولات شیمیایی خواهند شد، عبارتند از:
- قیمت سوخت برای حمل و نقل جاده‌ای و دریایی
- مسیرهای تجارت جهانی و تعرفه صادرات و واردات
هرگونه اختلال در فرایند لجستیک، تحویل محصول را به تاخیر انداخته و منجر به افزایش قیمت‌ها خواهد شد.
مقررات و الزامات زیست‌محیطی
مواد شیمیایی به ویژه در کشورهای توسعه‌یافته، مشمول مقررات سختگیرانه زیست‌محیطی و ایمنی هستند. رعایت این قوانین هزینه‌های تولید را افزایش داده و نهایتا منجر به افزایش قیمت محصول خواهد شد.
- اقدامات ایمنی برای سلامت کارگران
- در نظر گرفتن سیستم‌های مناسب برای کنترل آلاینده‌ها
- الزامات مربوط به دریافت مجوزها و ...
تکنولوژی
پیشرفت در مهندسی شیمی و بهره‌گیری از تکنولوژی‌های جدید هزینه‌ها را از طریق موارد زیر کاهش خواهد داد.
- افزایش راندمان تولید
- کاهش مصرف انرژی
- به حداقل رساندن ضایعات
از طرفی دیگر، سرمایه‌گذاری در تکنولوژی‌های جدید و بکارگیری روش‌های سبز برای تولید محصولات شیمیایی، هزینه‌های تولید را افزایش خواهد داد که همین امر هم منجر به افزایش قیمت محصولات خواهد شد.
نرخ ارز
بسیاری از مواد شیمیایی در بازارهای بین‌المللی معامله می‌شوند. نوسانات نرخ ارز در قیمت مواد شیمیایی صادراتی و وارداتی تاثیر زیادی خواهد داشت.
روابط سیاسی بین کشورها و تحریم‌های بین‌المللی
قیمت مواد شیمیایی تحت تاثیر روابط سیاسی و تحریم‌های بین‌المللی ممکن است افزایش پیدا کند.
- تحریم‌های بین‌المللی قیمت مواد اولیه وارداتی را افزایش می‌دهند.
- تحریم‌ها در برخی موارد در زنجیره تامین اختلال ایجاد می‌کنند.
- ممنوعیت‌های صادراتی و افزایش تعرفه صادرات، دسترسی به محصولات را کاهش داده و بنابراین قیمت‌ها افزایش پیدا می‌کنند.
کدام صنایع به قیمت‌های لحظه‌ای مواد شیمیایی وابسته هستند؟
صنایع مختلف به منظور مدیریت زنجیره تامین و هزینه‌های تولید به برخی مواد شیمیایی کلیدی وابسته هستند. در ادامه نگاهی به این صنایع و مواد شیمیایی مورد نیاز آنها خواهیم داشت.
- صنایع غذایی: صنایع غذایی به شدت به قیمت لحظه‌ای اسید سیتریک و سدیم سیترات دی‌هیدرات(به دلیل نقشی که در تولید انواع نوشیدنی دارند) وابسته است. اسید بنزوئیک هم به منظور حفظ و تقویت طعم در انواع فرمولاسیون‌های نوشیدنی و محصولات غذایی به کار برده می‌شود.
- صنایع داروسازی: شرکت‌های داروسازی قیمت برخی مواد شیمیایی از جمله اسید سیتریک را به طور پیوسته رصد می‌کنند. این محصول برای تنظیم pH و افزایش طعم داروهای خوراکی در این صنعت کاربرد دارد.
- صنایع کشاورزی: ترکیباتی همچون کلسیم نیترات، سدیم نیترات و ... در صنایع کشاورزی برای تولید انواع کودهای شیمیایی مورد استفاده قرار می‌گیرند و به همین دلیل قیمتشان بر قیمت محصول نهایی تاثیر خواهد داشت.
- صنایع نفت و گاز: قیمت اسید فرمیک و سایر مواد شیمیایی مورد استفاده در حفاری و تکنیک‌های استخراج نفت، در صنایع نفت و گاز اهمیت زیادی دارد.
- صنایع نساجی: قیمت سدیم تری‌پلی‌فسفات و سایر مواد شیمیایی که برای فرایندهای تولیدی در این صنعت به کار گرفته می‌شوند، در محصولات نهایی تاثیر دارد و به همین دلیل دائما رصد می‌شود.
با نظارت دقیق بر قیمت‌های مواد شیمیایی، صنایع مختلف می‌توانند استراتژی‌های خرید خود را بهینه کنند، هزینه‌ها را کاهش دهند و قیمت‌های رقابتی برای محصولاتشان در نظر بگیرند. با در نظر گرفتن قیمت‌های رقابتی و بررسی روندهای بازار، می‌توانیم تصمیمات آگاهانه‌ای بگیریم و از فرصت‌های موجود استفاده کنیم.
*** این مطلب تبلیغاتی و از سوی سفارش دهنده تهیه شده است و ایرنا مسئولیتی درباره چارچوب و محتوای آن ندارد.