ایرنابازار- در چند ماه اخیر وضعیت بازارها صعودی بوده است. قیمت سکه، طلا و نرخ ارز در دو تا سه ماه گذشته افزایش زیادی یافته است. با این حال، رشد بازارها و ویژگی‌های آنها با یکدیگر تفاوت دارد. به علاوه، افراد بودجه محدودی دارند و به همین دلیل هم سعی می‌کنند در انتخاب گزینه‌های مناسب دقت کنند. با توجه به این موارد، بسیاری به دنبال آن هستند تا بهترین بازار را از میان سکه، دلار و گزینه‌های مشابه آنها انتخاب کنند و در آن سرمایه‌گذاری کنند. در ادامه سرمایه‌گذاری در سکه، دلار و صندوق طلا را مقایسه می‌کنیم و مزایا و معایب هر کدام را ذکر می‌کنیم تا بتوانید به این سوال که خرید کدام یک از این دارایی‌ها بهتر است، پاسخ دهید.
صندوق طلا و ویژگی‌های شاخص آن
صندوق طلا امکان سرمایه‌گذاری آنلاین در طلا را برای افراد در بازارهای مالی فراهم می‌آورند. صندوق‌های طلا تمام مجوزها و نظارت‌های لازم برای فعالیت را از سوی نهادهای رسمی مثل سازمان بورس و اوراق بهادار ایران دریافت کرده‌اند و پشتوانه طلای آنها ایمن است و در انبارهای بورس کالا نگهداری می‌شود. علاوه بر این، صندوق‌های طلا موظفند تا اطلاعات مربوط به دارایی خود را ماهانه در سامانه مدال منتشر کنند و هر دو دقیقه نیز ارزش خالص دارایی هر واحد از آنها در سایت tsetmc در دید عموم قرار دارد. همه این موارد گویای ایمنی سرمایه‌گذاری در طلای آنلاین از طریق صندوق‌های طلا است. به همین دلیل نیز چنین صندوق‌هایی نه نیاز به جای امنی برای نگهداری دارند و نه این که مورد تهدید سرقت قرار می‌گیرند.
علاوه بر این، صندوق‌های طلا به دلیل این که بخش قابل توجهی از دارایی خود را در ترکیبی از اوراق شمش و سکه طلا سرمایه‌گذاری می‌کنند، بازدهی مشابه طلا کسب می‌کنند. به همین دلیل هم بیش از دلار سود دارند. این صندوق‌ها امکان سرمایه‌گذاری با پول کم را دارند و با ۵۰۰ هزار تومان نیز می‌توان در آنها سرمایه‌گذاری کرد. این صندوق‌ها در مدت یک روز کاری نیز نقد می‌شوند.
خرید دلار و مزایا و معایب آن
یکی از گزینه‌های سرمایه‌گذاری خانوارها دلار است. در ماه‌های اخیر قیمت این دارایی رشد داشته و برخی از افراد را به خرید آن کشانده است. دلار مزایا و معایبی دارد. اولین مورد بازدهی آن است که در شرایط تورم و به ویژه در سال‌های گذشته رشد زیادی داشته است. با این حال، دلار چند عیب دارد. اول این که نگهداری دلار به صورت فیزیکی ریسک دارد و ممکن است دارایی شما در یک حادثه یا سرقت از بین برود یا بخشی از اندوخته خود را به راحتی از دست بدهید یا حتی در معدود مواردی آن را گم کنید. از سوی دیگر، خرید دلار با مبالغ کلان دشوار است چرا که معمولا هم ممکن است با موانع قانونی روبرو شود و هم در بازار چنین مبالغی به راحتی منتقل نشوند. خرید دلار جعلی نیز یکی دیگر از ریسک‌های تهدیدکننده خرید دلار به شمار می‌رود.
سرمایه‌گذاری در سکه و مزایا و معایب آن
مورد دیگری که ممکن است خانوارها و افراد در نظر داشته باشند، سکه طلا است. سکه انواع مختلفی دارد و شامل تمام سکه، نیم سکه، ربع سکه و سکه گرمی می‌شود. در مورد سرمایه‌گذاری در سکه باید به چند نکته توجه کرد. اولین مورد حباب قیمت است. در شرایطی که قیمت دلار در بازار آزاد بالا می‌رود، سکه حباب بیشتری پیدا می‌کند. در این مواقع حباب سکه‌هایی که قیمت کمتری دارند، بیشتر می‌شود چرا که تقاضا برای خرید آنها بیش از سکه‌های گران‌تر است. علاوه بر این سکه به دو دسته بانکی و غیربانکی تقسیم می‌شود. سکه‌های بانکی همان سکه‌هایی هستند که از سوی بانک مرکزی ضرب می‌شود. این سکه‌ها ۲۱ عیار هستند و معمولا قیمت معینی در بازار دارند.
این در حالی است که سکه‌های غیربانکی معمولا ۱۸ عیار هستند و از سوی کارگاه‌های تولیدی یا شرکت‌های دیگری تهیه می‌شوند. این نوع سکه‌ها معمولا هنگام فروش با مشکلاتی روبرو می‌شوند و به راحتی و نقدشوندگی سکه‌های بانکی نیستند. قیمت خرید و فروش سکه‌ها به وکیوم آنها نیز بستگی دارد. معمولا سکه‌هایی که وکیوم خوبی داشته باشند، گران‌تر معامله می‌شوند و آن دسته از سکه‌هایی که وکیوم ندارند، کمی ارزان‌تر هستند. ضمن این که سکه با دو دسته قبل از ۸۶ و بعد از ۸۶ هم شناخته می‌شود. سکه‌های ضرب شده پس از سال ۸۶ با وجودی که تفاوت وزنی با سکه‌های ضرب‌شده قبل از ۸۶ ندارند، اما در بازار گران‌تر هستند. افزون بر این موارد، سکه نیز مانند دلار یک سرمایه‌گذاری فیزیکی است و به همین دلیل هم مشکلات مربوط به سرمایه‌گذاری فیزیکی از جمله خطر سرقت، ریسک جعلی بودن و موارد مشابه را دارد.
البته سرمایه‌گذاری در سکه مزایای خاص خود را هم دارد. از جمله مزایای آن می‌توان به بازدهی خوب سکه در سال‌های اخیر اشاره کرد. رشد سکه در بازار از دلار بیشتر بوده است و بنابراین گزینه بهتری در مقایسه با آن محسوب می‌شود. ضمن این که خرید سکه طلا در بازار از خرید دلار راحت‌تر است.
صندوق طلا بخریم یا سکه یا دلار؟
برای این که تصمیم بگیریم کدام یک از دارایی‌های بالا را برای سرمایه‌گذاری انتخاب کنیم، باید به چند معیار توجه نماییم. اولین مورد بازدهی است. برای این منظور کافی است بازدهی دلار، سکه و یک نماینده از صندوق‌های طلا را در بازه‌های مختلف با هم مقایسه کنیم.
همان طور که مشخص است، انتخاب صندوق طلا علاوه بر این که می‌تواند بازدهی بالاتری در مقایسه با دلار و سکه داشته باشد، مزایای دیگری مانند راحتی نقد شدن، عدم نیاز به جای امن برای نگهداری، معاف از مالیات بودن، نداشتن ترس از جعلی بودن و مطمئن بودن نیز دارد. در نهایت این نکته را باید گفت که صندوق طلا و سکه علاوه بر این که همگام با نرخ دلار تغییر می‌کنند، با یک عامل دیگر نیز ارتباط دارند. این عامل قیمت جهانی طلا و عوامل موثر بر آن است. به همین دلیل هم رشد قیمت صندوق طلا و سکه معمولا بیشتر از دلار است، خصوصا وقتی انتظار افزایش قیمت جهانی طلا وجود داشته باشد. با توجه به این موارد، به نظر می‌رسد سرمایه‌گذاری در صندوق طلا گزینه بهتری نسبت به خرید دلار یا سکه است.