به گزارش ایرناپلاس، اوایل ماه جاری بود که رئیس جدید سازمان صدا و سیما در گفتوگو با خبرگزاری «ایران پرس» با بیان اینکه صدا و سیما به عنوان بزرگترین کنشگر اجتماعی در جامعه ایران همواره مطرح بوده است؛ درباره اهمیت این سازمان گفت: «اقتضای این جایگاه بسیار مهم این است که صداوسیما گفتمانساز و همافزا باشد.»
پیمان جبلی درباره برنامههای آتی شبکههای سراسری رادیو و تلویزیون افزود: رسانه ملی امانت مردم و متعلق به آنها و منادی و مجری بازگشت به مردم است.
وی با تاکید بر اینکه مردم صاحبان اصلی رسانه هستند؛ گفت: صداوسیما باید مصداق واقعی رسانه مردمی باشد و صدای کسانی باشد که صدایشان به جایی نمیرسد. صداوسیما باید منعکسکننده مطالبات، خواستهها و دغدغههای توده مردم باشد و نباید منعکسکننده نظرات و منویات یک طبقه خاص آن هم طبقه خاصی که جدای از مردم است، قرار گیرد.
این مطلب که رسانه ملی باید صدای بیصداها و منعکسکننده مطالبات و دغدغههای توده مردم باشد، امری بسیار مهم و تاثیرگذار است که توجه به آن در ابتدای کار میتواند اثرات مثبت، سازنده و قابل دفاعی را برای تلویزیون به همراه داشته باشد.
از آنجا که انتقادها به صداوسیما بیشتر به شیوه پوشش این سازمان در به تصویر کشیدن همه اقشار و قومیتهای مختلف است، توجه به این مورد میتواند به عنوان تزریق خونی تازه به رگهای تلویزیون تلقی شود که قدرت بازگشت مخاطبان حداکثری را هم به دنبال داشته باشد.
اما این پرسش مطرح است که صداوسیما چگونه میتواند صدای بیصداها باشد و در عین اینکه نیازها و دغدغههای همه اقشار و قومیتهای گوناگون در شهرستانها را پوشش دهد، برنامهسازی جذاب و امیدوارکنندهای را هم به همراه داشته باشد؟
در این زمینه با رضا غبیشاوی روزنامهنگار و سردبیر مجله «روزنامهنگاری جدید» گفتوگو کردیم.
چگونه میتوان صدای بیصداها شد؟
غبیشاوی درباره چگونگی تبدیل شدن صدا و سیما به صدای بیصداها در کشور و رساندن خواستهها و نیازهای آنها به گوش مسئولان به خبرنگار ایرناپلاس گفت: صدا و سیما میتواند چنین جایگاهی داشته باشد و برای تحقق این هدف پیشنهاداتی ارائه میشود.
نخستین مورد توجه به ارزشهای خبری انسانی یعنی اتفاقاتی است که محتوا و مرکزیت آنها انسان و وضعیت آنها به صرف انسان بودن و به دور از ویژگیهایی مانند جنسیت، شهروندی، وضعیت جسمی، روانی و سوژه خبرها باشد.
دومین موضوع توجه به ارزش خبری حمایت از اقشار آسیبپذیر جامعه از جمله مهاجران، پناهجویان، اقلیتهای دینی، مذهبی، نژادی و زبانی، سالمندان، زنان باردار، زنان سرپرست خانواده، کودکان و پناهندگان است
سومین محور هم توجه به سوژهها و ارزشهای خبری بدون توجه به دوری و نزدیکی آنها به مرکز است که میتواند مرکز فیزیکی یا روانی باشد از جمله مرکز کشور (پایتخت)، مرکز استان یا شهرستان.
چهارمین پیشنهاد توجه ویژه به مسائل زیست محیطی و حفاظت از میراث فرهنگی و پنجمین مورد حفظ استقلال خبرنگاران، روزنامهنگاران و رسانه ها و ششم هم تفکیک فعالیتهای رسانهای از فعالیتهای روابط عمومی، تبلغات و اطلاعرسانی ارگانی است.
مورد هفتم توجه به شبکههای اجتماعی و نظرات مخاطبان در راستای برقراری ارتباط و تعامل دوجانبه با مخاطبان است و پیشنهاد دیگر؛ دوری از کلیشهسازیها به ویژه سازمانی در پوشش خبری مسائل مختلف و در ادامه پوشش همه جانبه همه طرفهای درگیر یک سوژه در پوشش خبری و بیطرفی نسبت به تمامی گروه ها و نیز استفاده از خبرنگارانی که از تمام بخشهای جامعه در مناطق مختلف کشور مستقر هستندو در نهایت دوری از خبرنگاری کارمندی و حرکت به سمت خبرنگاری روزنامهنگاری ضرورتی برای ایجاد این تغییر است.
صدا و سیما و تدابیری که لازم است
غبیشاوی عنوان کرد: صدا و سیما به منظور توجه مسئولان به زندگی اقشار ضعیف اقتصادی باید در مسیر تقویت استقلال و بیطرفی حرفهای در پوشش خبری، تفکیک خبر از نظرات و فعالیت تبلیغاتی، روابط عمومی و ارگانی حرکت کند ضمن آنکه تقویت روزنامهنگاری تحقیقی و تحلیلی از دیگر راهها برای تمرکز بر زندگی اقشار ضعیف اقتصادی است.
ارتباط خبرنگاران با بخشهای مختلف مردم بهکارگیری خبرنگاران حرفهای و کارآمد مستقر در مناطق مختلف کشور و همزمان استفاده از خبرنگارانی از بخشهای مختلف جامعه ایرانی از دیگر موارد است. درباره وضعیت اقوام ایرانی هم توجه به ارزشهای خبری تنوع فرهنگی، زبانی، نژادی و تلاش برای اطلاعرسانی ویژگی های فرهنگی بخشهای متنوع جامعه ایرانی به طور قطع میتواند تاثیرگذار باشد.
اولویتها؛ نیروهای حرفهای در کنار پاسخگویی صدا و سیما
سردبیر مجله "روزنامهنگاری جدید"در پاسخ به این پرسش که صدا و سیما باید چگونه عمل کند که در کنار توجه به این اقشار، برنامههای جذاب و امیدوارکننده تولید کند، افزود: استفاده از نیروهای حرفهای و آموزش دیده در کنار مسئولیتپذیری و پاسخگویی صدا و سیما باید در اولویت باشد. تقویت استقلال حرفهای نیروهای محتوایی و پایبندی به چارچوبهای حرفهای، حقوقی و اخلاقی در فعالیتهای رسانهای به ویژه پوشش خبری نیز باید اجرایی شود.
به گفته او، تمرکز بر واقعیت و تفکیک آن از نظر و برچسب زنیها و به دور از بزرگنمایی و کوچکنمایی میتواند منجر به اعتمادسازی و تاثیرگذاری در میان مخاطبان و در نتیجه تاثیرگذاری شود.