به گزارش ایرناپلاس، پانزدهمین دوره جشنواره ملی موسیقی جوان به دبیری هومان اسعدی به صورت مجازی و در چهار بخش «موسیقی دستگاهی ایران»، «موسیقی کلاسیک»، «موسیقی نواحی ایران» و «آهنگسازی» با همکاری بنیاد رودکی برگزار می‌شود. شرکت‌کنندگان باید رپرتوارِ مشخص‌شده را به صورت ویدئویی ضبط و از اول تیرماه تا ۳۱ مرداد ۱۴۰۰، همراه با فُرم ثبت‌نام و مدارکِ مندرج در فراخوان، از طریق سامانه بامک به دبیرخانه جشنواره ارسال کرده باشند.
جوانانِ بسیاری هر سال در این جشنواره شرکت می‌کنند و هنر خود را ارائه می‌دهند. شیوه برگزاری این جشنواره و رفتار با هنرمندانی که در گروه سنی جوان قرار دارند، اهمیت توجه به رفتارشناسی و رعایت بی‌طرفی را در این جشنواره دوچندان کرده‌است. زیرا این جشنواره همانطور که می‌تواند موجب رشد و ایجاد انگیزه در جوانان شود، در صورت بروز اقدامات رفتارشناسی نشده، ممکن است جوانان را از ابتدای راه درباره ادامه مسیر هنری دچار تزلزل کند.
حاصل جشنواره، فقط جز جایزه دادن است
هوشنگ جاوید پژوهشگر موسیقی نواحی و بنیادگذار جشنواره‌های پژوهشی در مورد موسیقی نواحی ایران پس ازانقلاب، در ارزیابی پانزدهمین دوره جشنواره موسیقی ملی جوان به خبرنگار ایرناپلاس گفت: این جشنواره‌ها در دوره‌هایی که اوایل انقلاب برگزار می‌شد، بسیار خوب بود اما در این روزها تاثیرگذاری لازم را ندارد. زیرا آنچه از برگزاری این جشنواره‌ها حاصل می‌شود، چیزی جز جایزه دادن نیست.
به گفته این پژوهشگر موسیقی، اگر میزان رشد جمعیت در نظر گرفته شود، جشنواره کشوری باید جمعیت ۱۰ تا ۱۲ هزار نفری جوانان فعال در حوزه موسیقی را پوشش دهد. باید توجه داشت که معمولا جوانان در آمار محاسبه نمی‌شوند و اگر مدارس، آموزشگاه‌های موسیقی و ... در نظر گرفته شود، آمار تعداد بالاتری خواهد بود.
جاوید با تاکید بر اینکه در دوره‌های اخیرِ جشنواره ملی موسیقی جوان، از هر ۱۰۰ جوان، یک یا دو نفر توانستند در این جشنواره شرکت کنند، گفت: برای اینکه یک جشنواره بتواند موفق
شود، باید از هر ۱۰۰ نفر، ۲۰ تا ۲۵ نفر بتوانند در آن شرکت کنند.
هر استان جشنواره جداگانه برگزار کند
وی که بنیادگذار جشنواره‌های پژوهشی در مورد موسیقی نواحی است، درباره مشکلاتی که شرکت‌کنندگان جشنواره موسیقی جوان با آن مواجه هستند، توضیح داد: مساله‌ای در دوره‌های اخیر این جشنواره مطرح است در حالی که حتی در تماس تلفنی که با آقای حمیدرضا نوربخش، مدیرعامل خانه موسیقی ایران داشتم، متوجه شدم که از آن خبر نداشت.
زمانی که به جوانان اطلاع داده می‌شود که قبول شدند و می‌توانند در این جشنواره شرکت کنند، هزینه رفت و آمد جوانان از شهرهای مختلف ایران به آنها پرداخت نمی‌شود، همچنین مکانی برای اسکان آنها در نظر گرفته نمی‌شود و هزینه چند روزی که باید در تهران اسکان داشته‌باشند، پرداخت نمی‌شود. فقط اگر هر کدام از جوانان برنده شوند، جوایز به آنها ارائه می‌شود. بر اساس اطلاعاتی که دارم در طول برگزاری جشنواره فقط به داورها امکاناتی ارائه می‌شود.
وی با تاکید بر اینکه رفتاری که در این جشنواره با هنرمندان می‌شود هنرپروری و در راستای حمایت از هنرمند نیست، ادامه داد: باید از هنرمندان از کودکی و جوانی حمایت شود. زمان این است که مسئولان بالادست، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی را مجاب کنند و هر استان موظف شود جشنواره جوان را در طول سال برگزار کنند. یعنی بودجه خاصی را به استان‌ها اختصاص دهند و منتخب استانی این جشنواره‌ها فقط یک نفر برتر در حوزه تار، یک نفر برتر سه تار و ... اعلام شوند. افراد برتر هر استان در جشنواره موسیقی فجر، چند روز در سالن اجرا کنند و مردم بدانند که یک سالن مخصوص جوانان است.
به گفته جاوید، اگر این جشنواره به صورت استانی برگزار شود، می‌تواند زمینه ارتقای موسیقی کشور را بدون هیاهو فراهم کند، علاقه‌مندان و مردم را راضی نگه دارد و موجب گسترش موسیقی ایرانی در کشور شود.
این مدرس دانشگاه آزاد، در پیشنهاد دیگری بیان کرد: همچنین ممکن است این جشنواره به صورت منطقه‌ای برگزار شود. به شکلی که هر سه یا چهار استان به عنوان یک منطقه معرفی شوند، برای مثال منطقه شمال، شمال غربی، جنوب و ... سپس در یکی از استان‌های مرکز، جایی را تعیین کنند و جشنواره منطقه‌ای هر سال در آنجا برگزار شود و منتخب آنها در جشنواره فجر برای مردم اجرا کند. با این روش، هم جوانان تشویق می‌شوند، هم مسئولان در استان‌ها در این زمینه فعال‌تر می‌شوند و هم هنرمندان جوان هزینه کمتری برای رفت‌وآمد و اسکان در تهران خواهندداشت.
کاهش بازده جشنواره بعد از ۱۵ سال
جاوید در آسیب‌شناسی جشنواره موسیقی ملی جوان به تخصص داوران اشاره کرد و گفت: همه داوران در همه حوزه‌ها اطلاعات کافی ندارند و ممکن است زوایای موسیقی استان‌ها را به طور کامل نشناسند و نتوانند داوری مناسبی کنند؛ حتی اگر داوران از میان استادان بزرگ موسیقی انتخاب شده باشند. بهترین کار این است که هر استان جشنواره موسیقی جوان را جداگانه برگزار و منتخب را به تهران معرفی کند. اینگونه جوان از سنین کمتر متوجه می‌شود که در کشور به او اهمیت می‌دهند.
وی خاطرنشان کرد: جامعه رشد کرده‌است و شکل برگزاری جشنواره موسیقی جوان بعد از ۱۵ دوره باید تغییر کند زیرا مدل برگزاری آن مطابق جشنواره‌های ۲۰ سال پیش است و بازده آن برای این دوران کم شده. وزارت فرهنگ و ارشاد باید بخشی از بودجه این جشنواره را در میان استان‌ها تقسیم کند. همچنین می‌توانند آوردهای برای استان‌ها در نظر بگیرند و استانداری هم کمک کند تا بتوانند این اقدامات را انجام دهند.
عدم بررسی پژوهشی جشنواره
جاوید با بیان اینکه این شکل از برگزاری جشنواره موسیقی جوان بدون نتیجه پژوهشی برای برگزارکنندگان، مردم و علاقه‌مندان این حوزه خواهد بود، اعلام کرد: نمونه آنچه را پیشنهاد می‌دهم پیشتر اجرا کرده‌ام، مانند جشنواره موسیقی کار.
تا به حال در برگزاری این جشنواره تحلیل، بررسی و پژوهش خاصی انجام نشده تا میزان پیشرفت مشخص شود. این در حالی است که بعد از برگزاری جشنواره موسیقی کار، مقاله، کتاب و سی.دی فیلم‌های آن در بازار و فضای مجازی موجود است و باعث شد افراد زیادی در این حوزه پژوهش کنند.
وی ادامه داد: در برگزاری جشنواره موسیقی جوان هیچ گزارش بررسی و پژوهشی وجود ندارد. از روی آمار، تعداد افراد داوطلب و افراد انتخاب شده ارائه می‌شود. باید هرگونه جشنواره که برگزار می‌شود، نقد، بررسی، پژوهش و آسیب‌شناسی و مشخص شود که کدام استان نسبت به استان دیگر حضور جمعیتی کم و زیاد داشته؛ زیرا بر اساس داده‌های دوره‌های گذشته، برخی از استان‌ها اصلا در این جشنواره حضور نداشتند و برخی با تعداد بالا مشارکت کردند.
هیچ بانک اطلاعاتی تهیه نشده است
جاوید با تاکید بر اینکه بعد از برگزاری هر دوره از جشنواره باید فرهنگنامه‌ای از جوانانی که در آن شرکت، کردند، تهیه شود، افزود: اگر هر سال یک کتابچه فقط از شناسنامه هنرمندانی که شرکت کردند، تهیه می‌شد، بعد از ۱۵ دوره، بانک اطلاعاتی بسیار خوبی در دسترس بود. اما هیچ بانک اطلاعاتی تهیه نشده است تا در اختیار مردم و رسانه‌ها باشد.
به گفته این پژوهشگر موسیقی، مسئولان برگزاری جشنواره موسیقی جوان با اینکه این جشنواره را به صورت حرفه‌ای برگزار می‌کنند، اما در اجرای آن به مسائل پژوهشی توجهی نمی‌شود.
او توضیح داد: به شکل کنونی اجرای این جشنواره موسیقی معترضم. همه زحمات افراد برگزارکننده این جشنواره هر سال به هدر می‌رود زیرا در فضای سطحی برگزار می‌شود. از ابتدای قرن جدید بیشتر به مسائل نمایشی توجه شد تا مسائل دانشی فراموش شود و هیچ انتظاری برای تغییر موارد نمی‌رود.