تهران- ایرناپلاس- خسارت‌های کرونا برای اهالی فرهنگ و هنر به اندازه‌ای بود که بودجه پیشنهادی دولت برای سال ۱۴۰۰ با افزایش قابل توجهی همراه بوده است. افزایشی که باید دید می‌تواند به جبران آسیب‌ها بپردازد یا خیر؟   

به گزارش ایرناپلاس، اهالی فرهنگ و هنر یکی از سخت‌ترین سال‌ها را گذرانند. خسارت‌های وارده به این حوزه سبب شده مسئولان دولتی میزان بودجه در نظر گرفته شده بخش فرهنگ در سال ۱۴۰۰ را افزایش قابل توجهی بدهند. 

در بخش سینما و تئاتر، بودجه پیشنهادی دولت برای این دو حوزه افزایش خوبی یافته است. بودجه امسال سازمان امورسینمایی، ۲۱۰ میلیارد تومان بوده که برای سال آینده رقم پیشنهادی دولت ۲۷۵ میلیارد تومان شده است.

این سازمان زیرمجموعه‌های مختلفی دارد که برای هرکدام جداگانه ردیفی مشخص شده؛ برای مثال حمایت از جشنواه فیلم فجر ۲۰ میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان و حدود ۱۷۲ میلیارد تومان هم برای حمایت و گسترش سینمای ملی در نظر گرفته شده است.
در بخش حمایت و گسترش هنرهای نمایشی یعنی همان حوزه تئاتر ۱۲۰ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان در بودجه ثبت شده که سال پیش این رقم کمی بیش از ۸۴ میلیارد تومان بود. در جزئیات برآورد هزینه‌های هنرهای نمایشی در سال‌های گذشته نام موزه تئاتر جداگانه و در کنار نام خانه‌تئاتر می‌آمد که برای سال آینده حذف شده و فقط به درج نام موزه تئاتر عروسکی با در نظرگیری بودجه ۲ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومانی اشاره شده است.

شهرام گیل‌آبادی مدیر عامل خانه تئاتر و علی سرتیپی تهیه‌کننده سینما و رئیس کانون پخش‌کنندگان سینمای ایران درباره میزان بودجه پیشنهادی به بخش‌های فرهنگی، پاسخگوی پرسش‌های ایرناپلاس بودند.

سهم مهلک وابستگی تئاتر به فضای خصوصی
گیل‌آبادی درباره میزان بودجه در نظر گرفته شده سال آینده برای هنرهای نمایشی به خبرنگار ایرناپلاس گفت: تئاتر در همه جوامع محصول و فرآورده فرهنگی است که دولت‌ها در جهت توسعه فکری به سبد خانوار مردمشان اضافه می‌کنند. تئاتر در جایگاه خاص خود چند کارکرد مشخص و تعریف‌شده دارد.
از کارکردهای جدی‌ تئاتر، آموزش است که و سپس «توسعه فکر و اندیشه جامعه، تحلیل و نقد نیز دیگر کارکردهای آن است. به این معنا جوامعی که تئاتر پویا دارند، بدون شک می‌توان برای توسعه فکری روی آنها حساب کرد.
اما جایگاه تئاتر حتی نزد سیاستگذاران فرهنگی ما جایگاه تعریف‌ شده‌ای نیست و وقتی که فصل بودجه می‌رسد فقط به یک فرآیند اجرایی در تئاتر فکر می‌شود. در صورتی که فرآیند اجرایی در تئاتر هم دچار نقص جدی است و نیاز به بازنگری عملکرد دارد و نباید تئاتر را به سمت خصوصی بودن بکشانیم. یکی از سم‌های مهلکی که می‌تواند به تئاتر وارد شود و به جامعه بویژه فضای فرهنگی لطمه بزند این است که تئاتر به فضای خصوصی وابسته شود.

ایفای نقش تاریخی مجلس
در میان حوزه‌های مختلف هنری و فرهنگی به جرات می‌توان گفت که تئاتر بیشترین آسیب را دیده است. با توجه به اینکه نمایش‌ها باید در سالن‌های سربسته و نزدیک به تماشاچیان برگزار شود، به طور حتم با وجود کرونا این اتفاق امکان‌پذیر نبود. هر چند با رعایت پروتکل‌های بهداشتی، فاصله اجتماعی و کاهش ظرفیت سالن‌ها، برخی نمایش‌ها روی صحنه رفتند اما خسارت‌های بسیاری متوجه این قشر هنرمند شد.

مدیرعامل خانه تئاتر درخصوص نقش مجلس در حمایت از هنرمندان گفت:‌ تولید تئاتر با توجه به تورم، گران شده است. به اعتقاد من در فصل بودجه اگر اساسا سیاست‌های فرهنگی دولت هم دچار نقص است مجلس باید نقش خود را ایفا کند و با افزایش بودجه تئاتر، به هنرمندان این قشر توجه خاصی داشته باشد. این توجه می‌تواند در دو وجه حمایت و خدمات باشد. 

افزایش بودجه و امیدواری به رویکرد حمایتی مجلس
علی سرتیپی با توجه به مشکلاتی که ویروس کرونا برای سینما و سینماگران به وجود آورده است، درباره ارزیابی میزان بودجه سینمایی و افزایش آن به خبرنگار ایرناپلاس گفت: در حالت عادی و سال‌های گذشته، میزان بودجه اختصاص داده شده به سینما همواره کم بوده است. حال با توجه به مشکلاتی که امسال کرونا برای ما به وجود آورده سبب شده بسیاری از تهیه‌کنندگان و سینماگران با مشکلات جدی در این زمینه مواجه شوند. تا جایی که متاسفانه بسیاری از سالن‌های سینما در حال ورشکستگی است.
به اعتقاد من، باید بودجه خوبی برای این بخش‌ها درنظر گرفته شود تا فعالان عرصه سینما بتوانند مسیر خود را ادامه بدهند و امیدواریم در مجلس نیز اتفاقات خوبی بیفتد. هر چند این بودجه نسبت به سال گذشته افزایش داشته اما با توجه به شرایط حاکم بر جامعه در نتیجه کرونا، و بحرانی که در سینماها وجود دارد، فکر نمی‌کنم کافی باشد.

امرار معاش سینماگران، اولویت اصلی
امسال هر چند که نمایش آنلاین به کمک سینما آمد اما نتوانست خسارت‌های حاصله را به طور کامل جبران کند و برای سینماداران مرهمی جدی باشد. همه این اتفاقات باعث شد تا اعتبار در نظر گرفته شده در لایحه بودجه سال آینده، افزایش داشته باشد و از این مبلغ در نظر گرفته شده برای سینمای ملی و جشنواره فجر نیز اعتباراتی مشخص شود. اما این بودجه باید بیشتر صرف کدام از بخش‌های سینما شود و کدام قسمت در اولویت است؟ 

رئیس اتحادیه پخش‌کنندگان در این زمینه گفت: به طور قطع باید در ابتدا مسائل معیشتی سینماگران و کسانی که در این حوزه امرار معاش می‌کنند، اولویت اصلی باشد. چون با همه‌گیری ویروس کرونا، تعداد بسیاری از این افراد بیکار شده‌اند. بعد از رسیدگی به این مساله، باید به سالن‌های سینمایی که درآمدهایشان را به صورت مستقیم از دست داده‌اند، توجه شود.
به اعتقاد من این دو مورد در اولویت هستند و باید توجه کرد که این بودجه و اعتبارات به سمت برخی تولیدات بی‌خاصیت نرود و خرج برخی از جشنواره‌های بی‌فایده و نه چندان مهم سینمایی نشود.