به گزارش ایرناپلاس، مرحله سوم ثبت‌نام هنرکارت، اوایل مهرماه امسال برگزار شد و اعضای صندوق اعتباری هنر برای دریافت این کارت ثبت‌نام کردند. پیش از آن، هنرمندان دارای نشان درجه یک هنری و مشمولان بیمه تامین اجتماعی براساس اطلاع‌رسانی‌های انجام شده، نسبت به ثبت درخواست صدور هنرکارت اقدام کرده بودند.
هنر کارت پروژه ارائه خدمات بانکی به اعضای صندوق اعتباری هنر است که با همکاری بانک آینده در کشور انجام می‌شود.
در آبان‌ماه برای افرادی که برای دریافت هنرکارت ثبت‌نام کرده بودند، پیامی مبنی بر صدور و پست این کارت و واریز مبلغ یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان ارسال شد، اما بعد از چند روز که اعضا نتوانستند هنرکارت خود را دریافت کنند. مصطفی خادم‌المله مدیرعامل هنرکارت از امکان برداشت وجه کمک هزینه بیکاری دوران کرونا از طریق مراجعه به شعب بانک آینده خبر داد.
به گفته او، بیش از ۶۲ هزار نفر از اعضا در سامانه هنرکارت ثبت نام کرده‌اند که برای بیش از ۵۰ هزار نفر از آنها از سوی بانک حساب باز شده است. برای حدود ۴۰ هزار نفر این کمک‌هزینه واریز و برای بقیه نیز در روزهای آینده انجام خواهدشد.
آسیب جدی فعالان حوزه نشر از همه‌گیری کرونا
هنرمندان تا چه اندازه توانستند از این امکان در نظر گرفته‌شده توسط صندوق اعتباری هنر استفاده کنند؟
مهدی رجبی نویسنده به خبرنگار ایرناپلاس گفت: این اقدام وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و صندوق اعتباری هنر، ایده خوبی بود اما باید توجه داشت که فعالیت در حوزه نشر در چند ماه اخیر آسیب‌های جدی دیده است و این مبلغ تا چه اندازه می‌تواند برای فعالان این حوزه راه‌گشا باشد؟
هنوز برای تهیه و مطالعه کتاب در شرایط بحران، فرهنگ‌سازی نشده است آن هم در حالی که پاسخ به پرسش‌ها را می‌توان در کتاب پیدا کرد.نویسندگان، ناشران و کتاب‌فروشان از گروهی هستند که در همه‌گیری بیماری کووید-۱۹ با مشکلات متعددی مواجه شدند. این در حالی است که بسیاری، شروع دوران قرنطینه و محدود شدن رفت‌وآمدها را زمان مناسبی برای بالا رفتن سرانه مطالعه فرض کرده بودند.
رجبی در این‌باره توضیح داد: پیش از کرونا، دسترسی آسان به کتاب‌های الکترونیک و عوامل دیگر، موجب کاهش تیراژ شده و تیراژ کتاب به ۵۰۰ نسخه رسیده‌بود و فقط در یک یا دو دوره تجدید چاپ می‌شد.
او ادامه داد: در شرایط بحرانی، اضطراب و تورم اقتصادی، طبیعی است که مردم خرید کتاب را در اولویت خود قرار ندهند. با اینکه به نظرم اشتباه است، اما هنوز برای تهیه و مطالعه کتاب در شرایط بحران، فرهنگ‌سازی نشده است آن هم در حالی که پاسخ به پرسش‌ها را می‌توان در کتاب پیدا کرد. با خواندن رمان و داستان، گلستان سعدی و کتاب‌های جامعه‌شناسی می‌توان درباره همه‌گیری‌هایی که پیش از این اتفاق افتاده و شیوه مواجهه با آن، اطلاعات به دست آورد. البته به طور کلی مردم بیش از گذشته به مطالعه توجه می‌کنند.
باید وضعیت بیمه صندوق اعتباری هنر مشخص باشد. ابتدای سال حق بیمه ۱۲ ماه را پرداخت کردم اما اعلام کردند که سه ماه آن بخشیده شده است، الان نمی‌دانم از کجا باید این پول را پس بگیرم.باید نویسندگی شغل رسمی باشد
رجبی تاکید دارد که باید اتحادیه و صنفی برای رسیدگی به مشکلات هنرمندان تشکیل شود و همچنین نویسندگی به عنوان شغلی رسمی شناخته شود.
او ادامه داد: در این صورت فرم‌های بیمه می‌تواند تغییر کنند و برای مثال برای نویسندگان وام با درصد سود پایین در نظر بگیرند. اقداماتی مانند ارائه کمک به هنرمندان در شرایط کنونی باید چندبار در سال تکرار شود تا بتواند تاثیر بیشتری داشته‌باشد.
این نویسنده با بیان اینکه بسیاری از فعالیت‌ها هنوز هم گنگ هستند، بیان کرد: باید وضعیت بیمه صندوق اعتباری هنر مشخص باشد. ابتدای سال حق بیمه ۱۲ ماه را پرداخت کردم اما اعلام کردند که سه ماه آن بخشیده شده است، الان نمی‌دانم از کجا باید این پول را پس بگیرم.
برای هنرمندانی که هفت ماه است درآمد ندارند، و همه پس‌اندازشان را خرج کرده‌اند، برنامه‌ریزی بهتر و طرح‌های دیگری در نظر گرفته شود. اقدامی برای مسکن هنرمندان مانند آنچه برای کارمندان دولت می‌شود، انجام شود.
توانستم مبلغ در نظر گرفته‌شده را از بانک بگیرم
برخی از هنرمندان، مبلغ در نظر گرفته‌شده توسط طرح هنرکارت را برداشت نکرده‌اند زیرا احتمال می‌دهند روند طولانی پیش رو داشته باشند. این در حالی است که حمید بابایی از نویسندگان درباره شیوه برداشت این کمک هزینه به خبرنگار ایرناپلاس گفت: به شعبه بانک آینده رفتم، فرم پرکردم و شماره شبا از من گرفتند. بعدازظهر مبلغ یک میلیون و ۴۵۰ هزار تومان را برای من ریختند و گفتند که ۵۰ هزار تومان باقی‌مانده را می‌توانم از کارت برداشت کنم.
او با خواندن بیت «روزی که برف سرخ ببارد زآسمان/ بخت سیاه اهل هنر سبز می‌شود» از صائب تبریزی، ادامه داد: این بیت بازگو کننده وضعیت افرادی است که در ایران کار هنری می‌کنند.
به جز یک درصدی که از این راه درآمد خوبی دارند، دیگران نباید روی هیچ کمک دولتی حساب کنند و باید دنبال کاری جز هنر باشند؛ برای مثال من در مدرسه درس می‌دهم. امرار معاش نویسنده در جهان سوم از راه هنر نیست و نباید باشد. مبلغ در نظر گرفته‌شده پاسخگوی نیازهای این روزها نیست، اما هنرمند می‌تواند هزینه چند ماه حق بیمه خود را پرداخت کند. مدیریت جدید صندوق اعتباری هنر، کارهای درست و خوبی انجام داده و این حرکت قابل احترام است.
ضرورت توجه به هنرمندان مسن کم‌درآمد
بابایی با تاکید بر اهمیت بیمه تامین اجتماعی و بیمه تکمیلی برای هنرمندان، خواستار توجه بیشتر به هنرمندان مسن شد که مستمری کمی دریافت می‌کنند.
او گفت: افراد مسن نمی‌توانند کار کنند و امرار معاش داشته‌باشند. تعداد این افراد زیاد نیست و قابل شناسایی هستند؛ باید روی چشممان از آنها نگهداری کنیم. باید از آنها حمایت معیشتی بدون منت شود و بدون هیچ چشم‌داشتی به این افراد رسیدگی شود. پیش از اینکه بزرگان فوت کنند باید حال آنها پرسیده شود.
انسان‌های با آبرویی که سن بالایی دارند و شرایط معیشتی خوبی ندارند؛ وظیفه ماست که به مشکلات آنها بپردازیم. ساده‌ترین راه این است که از افراد سن بالا به عنوان مشاور استفاده کنند تا عزت و احترام آنها حفظ شود و راه درآمدی داشته‌باشند.
صندوق هنر این امکان را تکرار کند
پونه اوشیدری نقاش است و در طرح مربوط به هنرکارت ثبت‌نام نکرده زیرا دوستانش که ثبت‌نام کردند از دشوار بودن این روند گفته‌اند.
او به خبرنگار ایرناپلاس گفت: با توجه به اقداماتی که برای هنرمندان کشورهایی مانند آلمان و فرانسه انجام شده‌است اگر افراد بیمه و شهروند رسمی کشور باشند و مشخص باشد که کار ثابت ندارند، می‌توانند از دولت درخواست کمک کنند و به صورت ماهیانه مبلغ ناچیزی دریافت کنند، در حدی که نیازهای اساسی خود را برطرف کنند نه اینکه اجاره‌خانه پرداخت کنند. اما این مساله در ایران غیرممکن است.
این نقاش با بیان اینکه برخی از هنرمندان بعد از همه‌گیری کرونا به بیماری کووید-۱۹ مبتلا شدند و توان پرداخت اجاره‌خانه یا تامین نیازهای اساسی را نداشتند، ادامه داد: در یک پویش، اعضای انجمن نقاشان به صورت غیررسمی و شخصی با فروش کتاب و آثار هنری، برای هنرمندان نیازمند یا بیمار کمک جمع‌آوری کردند.
بسیاری از کشورها و نهادهای غیردولتی چنین اقداماتی انجام می‌دهند اما در ایران انجمن نقاشان یا انجمن مجسمه‌سازان نهادهای وابسته و قدرتمندی نیستند و نمی‌توانند این کار را تکرار کنند. اگر صندوق هنر بتواند این امکان را برای هنرمندان چندبار درسال تکرار کند، مفیدتر خواهدبود.
اوشیدری با بیان اینکه به دلیل رعایت پروتکل‌های بهداشتی، گالری‌ها مدت زمان طولانی تعطیل بوده‌اند، بیان کرد: در چنین شرایطی، برای هنرمند انگیزه ادامه فعالیت باقی‌نمی‌ماند. به همین دلیل ممکن است برخی هنرمندان دست از ادامه این فعالیت بکشند و از راه‌های دیگر، برای تامین معاش اقدام کنند. این در حالی است که در روزهای عادی هم گالری‌ها محل تجمع تعداد زیادی از مردم نبود و با رعایت پروتکل‌های بهداشتی این گروه می‌توانند به فعالیت خود ادامه دهند.
دسترسی به امکانات صندوق اعتباری هنر را ساده‌سازی کنند تا هنرمندان بتوانند از آن استفاده کنند. اگر اطلاع‌رسانی دقیق درباره چگونگی انجام مراحل ثبت‌نام و دریافت مبلغ انجام شود، شاید بسیاری از مشکلات ساده‌تر حل شود.زیرساخت‌های لازم برای کسب‌وکار مجازی مهیا شود
کرونا و محدودیت‌های ناشی از آن موجب سخت شدن ادامه بسیاری از فعالیت‌های هنری شده است.
آرش محمودی نویسنده نیز به خبرنگار ایرناپلاس گفت: دولت در مقابل شهروندان مسئولیت‌هایی دارد که باید انجام دهد. اینکه چقدر برنامه‌ها قابلیت اجرایی داشته‌باشد و نتیجه دهد، به مسائل مختلفی بستگی دارد. طرح هنرکارت، ایده خوبی است؛ دولت می‌خواهد از هنرمندان حمایت کند. در طول چند سال گذشته سیل، زلزله و در نهایت همه‌گیری بیماری کووید-۱۹ را داشتیم. باید دسترسی به این امکانات صندوق اعتباری هنر را ساده‌سازی کنند تا هنرمندان بتوانند از آن استفاده کنند.
او ادامه داد: همه جهان درگیر این بیماری هستند؛ انجام اقدامات درست ضروری است اما هیچ کشوری نمی‌تواند راهکاری اساسی ارائه دهد. در ایران اگر دولت به ایجاد زیرسخت‌های کسب و کار اینترنتی و بالابردن سرعت اینترنت اقدام کند، می‌تواند به پشت‌سر گذاشتن این دوران سخت کمک کند، تا در دورانی که مردم مجبور به ماندن در خانه هستند بتوانند به امرار معاش بپردازند.
اقدامات انجام شده در طرح هنرکارت که از طرف صندوق اعتباری هنر اجرا می‌شود، می‌تواند کمکی هر چند کوچک در دوران سخت همه‌گیری بیماری باشد. گاهی هنرمندان با توجه به تجربه‌هایی که در طرح‌های کمکی گذشته داشتند، از شروع و ارائه چنین درخواستی صرف‌نظر می‌کنند، این در حالی است که اگر اطلاع‌رسانی دقیق درباره چگونگی انجام مراحل ثبت‌نام و دریافت مبلغ انجام شود، شاید بسیاری از مشکلات ساده‌تر حل شود.