به گزارش ایرناپلاس، دفتر موسیقی معاونت امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، گزارش صدور مجوزها را در نیمه نخست سال ۹۹ منتشر کرد که براساس این آمار، یک هزار و ۶۹۵ تک آهنگ، ۱۳۵ اثر تصویری یا نماهنگ، ۱۵۹ آلبوم مجوز انتشار گرفتند.
این آمار نشان می‌دهد در موسیقی سنتی ۴۸ آلبوم و ۹۱ تک آهنگ، در موسیقی پاپ ۴۶ آلبوم و۱۲۱۲ تک آهنگ، در موسیقی کلاسیک ۱۴ آلبوم و ۳۹ تک آهنگ، در موسیقی نواحی ۱۰ آلبوم و ۵۳ تک آهنگ، در بخش تلفیقی ۳۹ آلبوم و ۲۹۲ تک آهنگ و در موسیقی کودک ۲ آلبوم و ۸ تک آهنگ مجوز انتشار را دریافت کرده‌اند.
اما انتشار این آمار از آن جهت اهمیت دارد که به دلیل شیوع ویروس کرونا و تعطیلی مراکز فرهنگی در بیشتر روزهای سال، نه فقط فعالیت در زمینه موسیقی از بین نرفته بلکه به نسبت آمار سال ۹۸ رشد بیشتری هم داشته است.
طبق این گزارش، در این مدت در بخش آلبوم‌ها پاپ ۳۰، سنتی ۶۰، کلاسیک ۹، محلی ۱۹ و تلفیقی ۴۳ اثر تولید شده‌اند که در بخش پاپ، امسال رشد بیشتری مشاهده می‌شود. در تولید تک آهنگ در همین بازه زمانی در سال گذشته در بخش پاپ ۷۶۵، سنتی ۶۴، کلاسیک ۱۸، محلی ۲۷ و تلفیقی ۲۰۴ اثر تولید شده‌اند که شاهد افزایش در همه بخش‌ها هستیم. اما این افزایش مجوزها فقط به این دوره زمانی محدود نشده بلکه گزارش دفتر موسیقی وزارت ارشاد در سال ۹۷ نشان می‌دهد مجوزهای صادر شده حوزه موسیقی از اول فروردین تا پایان آذرماه ۹۷ از افزایش تعداد تک آهنگ‌ها و اجراهای صحنه‌ای هم برخوردار بوده است.
درباره افزایش صدور مجوزها همزمان با روزهای کرونایی در نیمه نخست امسال با رضا مهدوی نوازنده، آهنگساز، مدرس دانشگاه و به گفت‌وگو پرداختیم و از او درباره تاثیرات این اتفاق و تنوع سلیقه موسیقیایی مردم پرسیدیم.
موسیقیدانان به صورت خانگی اثر تولید می‌کنند
مهدوی درباره افزایش صدور مجوز آلبوم‌های موسیقی پاپ در نیمه نخست امسال نسبت به پارسال به خبرنگار ایرناپلاس گفت: افزایش مجوزها نشان دهنده این است که موسیقیدان‌ها در دوران کرونا بیکار شده‌اند؛ به‌ویژه آنهایی که در امر آموزش فعالیت می‌کردند و چون بسیاری از این افراد اجاره می‌دادند، در پی حضور نیافتن مردم در نتیجه شیوع ویروس، کلاس‌ها و آموزشگاه‌هایشان ورشکسته و تعطیل شد. معلمان موسیقی خانه‌نشین شدند و خانواده‌ها باوجود اینکه کلاس‌ها باز شد فرزندانشان را به کلاس‌ها نیاوردند. در نتیجه موسیقیدانان در خانه نشستند و با حنجره و صدای ساز خود در استودیوهای خانگی و امکاناتی که امروزه وجود دارد دست به تولید و خلق اثر زدند.
مهدوی درباره شرایطی که چند سالی است دفتر موسیقی وزارت ارشاد و فرهنگ اسلامی ایجاد کرده نیز اظهارداشت: وزارت ارشاد مجوز تک‌ترک‌ها(تک آهنگ‌ها) را به خود افراد می‌دهد، در نتیجه هنرمندان می‌توانند مجوز بگیرند و در سایت‌های مجوزدار منتشر کنند تا همگان به راحتی بشنوند و بازخورد آن را از میان مردم بگیرند. اما این اتفاق به این معنی نیست که به لحاظ کیفی شرایط بهتری نسبت به گذشته پیدا کرده‌ایم. شاید در کمیّت بتوانیم پیشرفتی را شاهد باشیم اما از نظر کیفی، کارها عجولانه و پریشان احوالند.
تا زمانی که اینگونه آثار روی صحنه اجرا نشوند و بازخوردهای عموم را نگیرند نمی‌توانیم شاهد فروش محصولات موسیقایی درخشانی در فروشگاه‌ها باشیم. به همین منظور عموما فراوانی‌ها به این دلیل نیست که شرایط بهتر شده است.
کاهش سخت‌گیری‌های ممیزی
مهدوی در پاسخ به این پرسش که شیوه صدور مجوز چقدر در این رشد موثر بوده است، گفت: اعتقادی به لزوم دادن مجوز برای آثار موسیقی نداشته و ندارم. بحث شعر جداست و می‌تواند شورای شعری باشد و ممکن است واژه، جمله، مصرع، بیتی به فرهنگی یا ملتی بی‌احترامی کند و مناسب نباشد. این اتفاق که در حال حاضر با سرعت بیشتری مجوز می‌دهند، باید سال‌ها پیش می‌افتاد. امیدواریم در سال‌های آینده، دیگر شاهد روند مجوز دادن‌های وقت‌گیر و دست‌وپا گیر نباشیم.
در سینما به این شکل نیست. فیلم‌ها ساخته می‌شود و هنرپیشه‌ها دستمزدهایشان را می‌گیرند و فیلم ساخته شده یا روی پرده، نمایش داده می‌شود یا نمی‌شود. اما در موسیقی برخی حساسیت‌های بی‌جا از طرف برخی ارگان‌ها و سازمان‌ها وجود دارد که شایسته جامعه موسیقیدانان نیست. موسیقیدانانی که متعهد بوده و هستند و به هر شکلی مردم، جامعه و حاکمیت را همراهی می‌کنند.
به نظرم بی‌احترامی است که یک شورایی اثری را گوش کند و بگوید خوب است یا بد است. البته از نظر ممیزی تا حدودی سختگیری‌ها را کنار گذاشته‌اند.
جایگاه تنوع و سلایق مختلف در موسیقی
در سال‌های اخیر استقبال از موسیقی تلفیقی و حتی نواحی بیشتر شده است. آثاری که دیگر تنها به موسیقی پاپ خلاصه نشده‌اند. مهدوی در پاسخ به اینکه تنوع آثار موسیقیایی توانسته سلیقه‌های متفاوت مردم را ارضا کند، گفت: در حال حاضر فقط شبکه چهار است که برنامه شب‌های موسیقی دارد که آن هم در حد گفت‌وگو با اهل فن است. تا زمانی که رادیو و تلویزیون ما برنامه‌های اختصاصی برای موسیقی نداشته باشند، موسیقی خوب، دائم پخش نشود که به مردم شناخت بدهد و ساز دیده نشود، از آن تنوع موسیقیایی بسیار دور هستیم.
این کارشناس موسیقی معتقد است: ما هنور نتوانسته‌ایم در موسیقی به آن بالندگی برسیم و موسیقی‌مان را ابتدا در کشور به درستی معرفی کنیم بعد در دیگر کشورها. در کشور جشنواره کیفی موسیقی به آن شکل نداریم. جشنواره‌های ما بیشتر جنبه نمایشی دارند و برای ارائه آمار کاری مدیران است. تا زمانی که این ویژگی‌ها را از نظر کیفی نداشته باشیم؛ به لحاظ کمی هر چه آمار بالاتر برود نمی‌توان کیفیت‌بخشی درست‌تری وجود داشته باشد. باید زیرساخت‌هایی وجود داشته باشد تا امیدوار باشیم با این تعداد موسیقی‌ها یک رقابت سالم به وجود آید تا موسیقیدانان ما هم یک جهشی داشته باشند.