در شرایطی که افزایش قیمت مسکن هموطنان را دچار مشکل کرده، برخی از حامیان دولت قبل موقعیت را برای استفاده تبلیغاتی از رنج مردم و فضاسازی سیاسی مناسب دیده، اما در پروندهسازی خود دچار تحریف و اشتباهات فاحش شدهاند.
این پروژه که توسط تیم حامیان احمدینژاد اجرا شده و آنتن رسانه ملی را هم در اختیار گرفته، تلاش میکند گرانی مسکن را ناشی از توطئه مدیران دولت در اطاعت از دستورات خارجیها جلوه دهد، در حالی که اندکی دقت در شیوه پروندهسازی آنها، واقعیت را روشن میکند.
در یکی دو هفته گذشته، شبکه مستند سیما مستندی چند قسمتی با عنوان رویای آجری را پخش کرد که تحت پوشش موضوع مسکن، بیشتر مشغول حمله به رقبای سیاسی با استفاده از آنتن صداوسیماست، اما اصرار بر تخریب رقیب و احتمالا دانش کم، باعث شده در این مسیر دچار تحریفها و خلافگوییهای متعدد شود.
بررسی بخشی از این مستند که با استقبال رسانههای همسو مواجه شده، خالی از لطف نیست.
در قسمت ششم این مستند، بعد از اشاره به استعفای عباس آخوندی، گوینده متن میگوید: «البته مدتها بعد دلیل اصلی اینکه به بهانه تورم، ساخت مسکن مهر تعطیل شده، فاش میشود. بانک مرکزی ایران به صندوق بینالمللی پول تعهد میدهد تا تامین مالی مسکن مهر توقف شود و در چند مرحله هم به رئیس این صندوق گزارش میدهد.»
رسانههای همسو با این جریان نیز با ذوقزدگی، این بخش از فیلم را بریده و با تیتر جذاب «افشای راز تعطیل شدن مسکن مهر در دولت روحانی! +فیلم» منتشر کردند و نوشتند: شبکه مستند سیما در گزارشی فاش کرد دولت روحانی ۲ مرحله به بانک جهانی درباره توقف تامین مالی مسکن مهر گزارش داده است!
اینکه این سایتها تفاوت صندوق بینالمللی پول با بانک جهانی را نمیدانند، چندان عجیب نیست، اما بررسی سندی که در مستند به عنوان تعهد بانک مرکزی به صندوق بینالمللی پول برای توقف تامین مالی مسکن مهر ارائه شده، نکات جالبتری در بر دارد.
این سند که با یک جستوجوی ساده در سایت بانک جهانی قابل دستیابی است، یکی از گزارشهای دورهای صندوق بینالمللی پول درباره اقتصاد ایران است، اما ادعای گوینده مستند مبنی بر تعهد بانک مرکزی ایران به صندوق بینالمللی پول برای توقف تامین مالی مسکن مهر در آن وجود ندارد.
در این گزارش درباره علل کاهش تورم در ایران آمده: « بانک مرکزی به منظور کاهش و تثبیت تورم، کنترل شدیدتری بر پایه پولی در هفت ماه گذشته اعمال کرده است. این تلاش همچنین با توافق (هستهای) برای برداشتن تامین مالی پروژه مسکن مهر از ترازنامه بانک مرکزی مورد حمایت قرار گرفته است.»
این گزارش از مسکن مهر به عنوان «پروژه بلندپروازانه مسکن ارزان قیمت آغاز شده در سال ۲۰۰۷» یاد کرده و افزوده است: این اقدامات برای کنترل تورم، به همراه قیمتهای مطلوب جهانی غذا و افزایش ارزش ارز، به کشور این امکان را داده است تا در اوایل سال ۲۰۱۴ نرخ تورم ۱۲ ماهه را به حدود ۲۳ درصد کاهش دهد.
بانک مرکزی نیز در پیگیری انجامشده، ارائه چنین تعهدی به صندوق بینالمللی پول را رد کرده و اصلاح روش تامین مالی مسکن مهر را ناشی از آسیبشناسی آثار این پروژه بر اقتصاد کشور دانسته است.
صرف نظر از اینکه این سند ادعای مستند صداوسیما را تایید نمیکند، درباره زمان انتشار گزارش نیز خلافگویی میشود. در حالی در مستند، زمان «فاش شدن علت تعطیلی مسکن مهر»، مدتها بعد از استعفای آخوندی بیان میشود که این گزارش مربوط به ۱۵ فروردین سال ۹۳ (آوریل سال ۲۰۱۴) و اوایل وزارت آخوندی است و همان زمان نیز ترجمه آن در رسانههای داخلی منتشر شده است.
البته دروغ اصلی آنجاست که که اساسا دولت روحانی پروژه مسکن مهر را متوقف نکرده، بلکه شیوه تامین مالی آن را که به اذعان اقتصاددانان مختلف، باعث رشد پایه پولی و تورم شده بود را اصلاح کرد و ادامه پروژه مسکن مهر در دولت یازدهم آن قدر واضح است که همین مستند نیز آن را روایت میکند.
آمار گویای این واقعیت است که در دولت گذشته ۷۸۰ هزار واحد تکمیل شد اما در دولت روحانی حدود یک میلیون و ۳۰۰ هزار واحد دیگر تکمیل و همچنان اقدامات لازم برای تحویل آنها ادامه دارد.
پیمان قربانی معاون وقت اقتصادی بانک مرکزی در آذرماه سال ۱۳۹۲ درباره شیوه تامین مالی این پروژه گفته بود: حدود ۴۳ درصد پایه پولی کشور مربوط به بدهی بانک مسکن به بانک مرکزی بابت تامین مالی طرح مسکن مهر است.
گرچه ممکن است هدف سازندگان این گونه برنامهها نقش آفرینی در حل مشکل مسکن اقشار کمبضاعت کشور باشد، اما تحریف واقعیتها، رویکرد هیجانی و توطئهانگاری و تخریب اقدامات خادمان نظام، به این هدف کمک نمیکند؛ بلکه نگاه کارشناسانی و نقد منصفانه سیاستها و اقدامات است که راهگشاست.