تهران- ایرناپلاس- مناسبات ایران و عراق در چند سال اخیر براساس ریل‌گذاری و برنامه ترسیم شده برای توسعه در بخش‌های مختلف بویژه اقتصادی همچنان روند رو به رشد خود را طی می‌کند؛ موضوعی که یک کارشناس روابط بین‌الملل در این زمینه می‌گوید، اراده سیاسی برای افزایش مناسبات بین ایران و عراق و افزایش همکاری‌ها در زمینه‌های اقتصادی است.

مصطفی الکاظمی حدود ۲ ماه است بر کرسی نخست‌وزیری نشسته است و حالا برای نخستین سفرهای خارجی خود آماده می‌شود. منابع رسانه‌ای اعلام کرده‌اند او قرار است به تهران، ریاض و واشنگتن سفر کند. البته هنوز مقام‌های رسمی عراق درباره زمان سفر به ایران اظهارنظر نکرده‌اند.
هفته گذشته وزیر امور خارجه عراق با نماینده سازمان ملل متحد دیدار کرده و گفته بود به‌زودی به تهران و ریاض سفر خواهد کرد. گفته شده این سفر، پیش‌درآمدی برای سفر الکاظمی به ایران خواهد بود. 

سیامک کاکایی کارشناس روابط بین‌الملل و مسائل عراق درباره روابط بین ایران و عراق به ایرناپلاس می‌گوید: عوامل مختلفی بر مناسبات و روابط ایران و عراق اثرگذار است؛ از جمله پیوندهای اقتصادی، فرهنگی، تاریخی، هم‌مرز بودن و همسایگی. بنابراین روابط بین دو کشور به‌ویژه در دو دهه گذشته روند رو به افزایشی داشته است.

کاکایی، روابط بین ایران و عراق را اجتناب‌ناپذیر دانسته و می‌افزاید: تغییر دولت‌ها در سال‌های گذشته همیشه مبتنی بر لحاظ کردن پیشینه این روابط بوده و ایران یکی از مهم‌ترین کشورها برای عراق است و تلاش می‌شود همکاری‌ها در زمینه‌های مختلف مورد توجه قرار گیرد.

این کارشناس مسائل عراق اضافه می‌کند: آقای الکاظمی تلاش می‌کند زمینه برای شکل‌گیری بیشتر روابط و مناسبات را فراهم کند. همچنین عراق به بازسازی در زمینه‌های مختلف نیازمند بوده و ایران یکی از کشورهایی است که نقش پررنگی در این زمینه دارد.

او در ادامه بیان می‌کند: در واقع اراده سیاسی درصدد افزایش روابط بین ایران و عراق و به‌خصوص همکاری در زمینه‌های مالی و اقتصادی است. به‌تازگی نیز دو هیأت ایرانی در راستای تعامل‌های اقتصادی به عراق سفر کرده‌اند و ایران نیز مدت‌هاست در زمینه‌های مختلف اقتصادی حمایت‌هایی را انجام می‌دهد.
کاکایی همچنین می‌افزاید: برخی اعتراض‌ها در رابطه با روابط دو کشور نمی‌تواند تفاوت چندانی بر مناسبات تهران و بغداد ایجاد کند، زیرا مسئولان و اراده حکام در راستای افزایش سطح مناسبات و پیشبرد مسائل اقتصادی است.

در همین رابطه می‌توان به سفر ۲۸ خردادماه امسال عبدالناصر همتی رئیس کل بانک مرکزی به عراق اشاره کرد. وی در سفر به بغداد پیگیر اجرای توافقنامه با بانک مرکزی عراق بود که در سفر بهمن‌ماه ۹۷ به این کشور امضا شد.
در آن سال بانک‌های مرکزی دو کشور با امضای توافقنامه «سازوکار پرداخت مالی»، بستر آزاد کردن مطالبات مالی ایران از عراق را فراهم کردند.

در سفر خردادماه امسال، رئیسان بانک مرکزی دو کشور بر تامین بخشی از کالاهای اساسی از جمله دارو از طریق عراق و از منابع مالی ایران نزد دولت عراق توافق کردند. وزیران دارایی و بانک مرکزی عراق بارها در دیدار با مقام‌های ایرانی تاکید کرده‌اند منابع مالی ایران محفوظ است و بغداد آمادگی دارد هر زمان طرف ایرانی بخواهد آنها را پرداخت کند.

در همین رابطه در سفر ۱۴ خرداد «رضا اردکانیان» وزیر نیرو به عراق ضمن دریافت نیمی از مطالبات برق ایران به میزان حدود ۴۰۰ میلیون دلار، قرارداد تمدید فروش دو ساله برق ایران به عراق نیز امضا شد.
2023