خبر تحویل تجهیزات مبارزه با ملخ صحرایی توسط فائو به ایران در روزهای گذشته موجب شد موضوع مقابله با این آفت بار دیگر در جامعه مطرح شود. مشاهده ملخ در استانهایی غیر از استانهای جنوبی که به منطقه کانونی این لشکر گرسنه تبدیل شدهاند، نگرانیهایی را بابت پیشروی این آفت مهاجر به سایر نقاط کشور ایجاد کرد.
سید محمدرضا میر، مدیر روابط عمومی و سخنگوی سازمان حفظ نباتات کشور در رابطه با دلیل ورود فائو به موضوع مقابله با ملخ صحرایی در کشورهای درگیر و از جمله ایران به ایرناپلاس گفت: آفت ملخ یک موضوع بینالمللی است. این ملخ، بهعنوان آفت مهاجری شناخته میشود که از کشورهای دیگر وارد ایران میشود.
میر ادامه داد: سازمان خواروبار جهانی یا فائو مبارزه با ملخ صحرایی را در سراسر دنیا رصد میکند و در این رابطه، هماهنگیهای بینالمللی در ۵۹ کشور دنیا که درگیر مبارزه با آفت ملخ صحرایی هستند، وجود دارد. این هماهنگیها توسط فائو صورت میگیرد و کنوانسیونهایی در این رابطه تشکیل میشود. کشورهایی که با موضوع ملخ صحرایی مواجه هستند، به گروههای کوچکتری تقسیم میشوند و ایران نیز در کنار افغانستان، پاکستان و هندوستان در گروهی بهنام سواک قرار دارند. هماهنگیهای لازم با فائو نیز توسط نماینده هر یک از این گروهها پیگیری میشود و به این طریق میتوان آفت ملخ صحرایی را در دنیا کنترل کرد.
سخنگوی سازمان حفظ نباتات کشور، تأکید کرد ورود فائو به موضوع ملخ صحرایی در ایران بهدلیل نقش نظارتی این سازمان در مبارزه با این آفت است.
ملخهای نیمه شمالی خطرناک نیستند
همزمان با افزایش جمعیت ملخهایی صحرایی در هفت استان جنوبی کشور شامل کرمان، خراسان جنوبی، سیستان و بلوچستان، هرمزگان، بوشهر، فارس و خوزستان، در نیمه شمالی کشور و حتی در پایتخت نیز ملخهایی مشاهده میشوند که موجب نگرانی شهروندان و بهویژه کشاورزان این مناطق شدند. با این حال، سخنگوی سازمان حفظ نباتات کشور گفت: نوع ملخهایی جنوب کشور و فیزیولوژی بدنی آنها کاملاً با ملخهایی که در حال حاضر در سایر نقاط کشور و بهویژه در نیمه شمالی دیده میشوند، متفاوت است.
وی افزود: گاهی اوقات گفته میشود آفت ملخ صحرایی به تهران رسید که این موضوع نادرست است و تکذیب میشود. ملخهایی که در جنوب کشور وجود دارند با ملخهایی که بهعنوان مثال در حال حاضر در تهران دیده میشوند، شباهتی ندارند. ملخ صحرایی تنها در هفت استان جنوبی کشور مشاهده شده و خطرناکترین نوع آفت ملخ است که میتواند کل محصول کشاورزی را از بین ببرد و خسارت صد درصدی بهبار آورد. قدرت پرواز این ملخهای مهاجر، روزانه بین ۲۵۰ تا ۴۰۰ کیلومتر است، یعنی میتواند از روی دریا عبور کند و به همین صورت از خلیج فارس و دریای عمان عبور کرده و به ایران داخل شده است.
میر ادامه داد: آفتی که در حال حاضر در استان تهران وجود دارد با نام ملخ مراکشی یا ملخ ایتالیایی شناخته شده و بومی ایران است. بهطور کلی این ملخها در طول عمر خود حداکثر بین ۲۰ تا ۳۰ کیلومتر توان جابهجایی دارند و قدرت تخریبی آنها بهمراتب کمتر از ملخ صحرایی است و فیزیولوژی بدنی کاملاً متفاوتی با ملخ صحرایی دارد.
سمپاشی برای مبازره با ملخها در برخی نقاط رباط کریم
ملخهای مشاهده شده در سطح استان تهران، ملخهای بومی هستند که در مقایسه با ملخهای صحرایی، تهدید جدی برای کشاورزی تلقی نمیشوند. با این حال، سازمان حفظ نباتات، رصد اینگونه را نیز در دستور کار خود قرار داده تا جایی که به گفته سخنگوی این سازمان، در برخی نقاط انگشتشمار مانند منطقهای در رباط کریم نیاز به مبارزه از طریق سمپاشی با اینگونه بود که در زمان مناسب انجام شده است.
وی درباره وضعیت ملخهای تهران توضیح داد: در حال حاضر آفت ملخ در تهران در فاز کنترل شده قرار دارد و در اکثر نقاط مورد بررسی، حتی نیاز به سمپاشی نیز وجود ندارد چرا که جمعیت این ملخها بسیار پایین است و نسل آن بین ۱۰ تا ۱۵ روز آینده بهطور خودبهخود از بین میرود و نگرانی درباره آنها وجود ندارد.
حمله لشکر ملخها و قحطی دهه ۱۳۴۰ در جنوب کشور
بسیاری از منابع ورود ملخها به کشور در دو سال گذشته را طی ۵۰ سال اخیر بیسابقه عنوان کردهاند. میر نیز با تأکید این موضوع به آخرین ورود گسترده ملخ صحرایی به جنوب کشور در اوایل دهه ۱۳۴۰ شمسی اشاره کرد و گفت: در آن دوران، شاهد بزرگترین میزان ورود ملخ صحرایی به کشور بودیم که با وجود کمتر بودن نسبت به میزان فعلی، موجب قحطی در جنوب ایران شد.
وی افزود: با این حال در دو سال گذشته کوچکترین خسارتی به باغات و مزارع کشور وارد نشده و محصول کشاورزان از این آفت خطرناک مصون مانده و خسارتی نداشتیم.
هزینه ۱۰۰ میلیارد تومانی برای حفظ ۴۰ درصد از تولید گندم کشور
استانهای جنوبی کشور که در حال حاضر میزبان اجباری ملخهای صحرایی هستند، نقش مهمی در تولید کشاورزی و بهویژه محصولات استراتژیک مانند گندم دارند. سخنگوی سازمان حفظ نباتات کشور با توجه به اقدامات انجام شده برای مقابله با ملخهای صحرایی در این استانها گفت: هفت استان درگیر، حدود ۴۰ درصد از کل گندم کشور را تولید میکنند. هزینهای که تا کنون برای مبارزه با ملخ صحرایی در این استانها انجام شده، حدود ۷۵ تا ۱۰۰ میلیارد تومان بوده و خودکفایی در تولید گندم و امنیت غذایی کشور را حفظ کرده است.
میر در ادامه افزود: مبارزه با این آفت از سال گذشته آغاز شده و امسال در مساحتی معادل ۳۳۵ هزار هکتار از اراضی کشاورزی و باغات اقداماتی برای مبارزه و کنترل ملخ صحرایی انجام شده و برآورد میشود این میزان تا پایان فرآیند، به یک میلیون هکتار برسد.